Δημοκρατία σε εκδοχή ριάλιτι

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://www.protagon.gr/

Κώστας Γιαννακίδης  

    Η Διακήρυξη της αμερικανικής ανεξαρτησίας είναι το πρώτο –ίσως και μοναδικό- καταστατικό κείμενο που προσδίδει συνταγματική διάσταση στην επιδίωξη της ανθρώπινης ευτυχίας. Δεν μπορείς, βέβαια, να περιγράψεις αντικειμενικά την ευτυχία –η ζωή μας θα ήταν βαρετή αν συμφωνούσαμε όλοι στην έννοια της ευτυχίας και της ηδονής. Όμως Δευτέρα βράδυ, στο προαύλιο της Βουλής, μπορούσες να συναντήσεις εκατοντάδες ευτυχισμένους ανθρώπους να συζητούν περί Συντάγματος.

    Η ευτυχία ήταν παντού, έλεγες να μπορούσες να πάρεις ένα κομμάτι να το φυτέψεις στον Εθνικό Κήπο.  Την είδα στο χαμόγελο του Νίκου Παππά όταν αγκάλιασε και ασπάστηκε τον Παύλο Πολάκη. Και, πιστέψετε με, δεν είναι εύκολο να αγκαλιάσεις έναν άνθρωπο που έχει στον ώμο την τσάντα, στο ένα χέρι τον φραπέ και στο άλλο το τσιγάρο. Μετά το σακάκι μπορεί να θέλει πέταμα ή καθαριστήριο. Σε ευδαιμονία και ο Παύλος Πολάκης που, φυσιογνωμικά, θα μπορούσε να παραπέμπει σε αγωνιστή του ’21, εν προκειμένω του 2021.   Αλλωστε και οι οπλαρχηγοί του 1821 φραπέ θα έπιναν, αν μπορούσαν. Ευτυχία ήταν η ανεμελιά του καθηγητή Ζουράρι με πέδιλο και φαρδιά πουκαμίσα ή ο στιλιστικός θρίαμβος του Γιώργου του Κυρίτση: ναι, κουφάλες, ο αστισμός ξεψυχά όταν στο προαύλιο της Βουλής ο εκπρόσωπος του λαού κυκλοφορεί με το πουκάμισο έξω, το τσιγάρο στο στόμα και το

κράνος στο χέρι. Ευτυχής ήταν και ο Νίκος Φίλης που έριξε ένα σακάκι πάνω από το πόλο –με φερμουάρ- μπλουζάκι του. Ο Πάνος Σκουρλέτης που πέταξε τα πέτσινα και έπιασε τα λινά. Η Ολγα Γεροβασίλη που λες ότι κοιμάται βρε παιδάκι μου με αυτό το χαμόγελο. Ο Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης και η Νίνα Κασιμάτη που, κοιτά να δεις, ποιος να το πίστευε ότι κάποτε θα ήταν εκεί με θεσμικό κύρος στους ώμους -αιρετοί από τον λαό για τον λαό, όπως θα έλεγε και ο Πρωθυπουργός. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος που, στοιχηματίζω, ακούει πια στο «σύντροφε». Και η Σία με πέδιλο. Ή μήπως ήταν η Τασία; Ο Πάνος ο Καμμένος δεν ήταν εκεί. Αλλά για τον Καμμένο δεν προέχει η δική του ευτυχία όσο η δυστυχία των άλλων.

    Ο μπουφές ήταν λιτός. Εδιναν νερό και τσάι –τα ίδια που σερβίρουν και λίγο πιο πάνω, στον «Ευαγγελισμό». Εδώ που τα λέμε, τι άλλο θα μπορούσαν να προσφέρουν; Ισως θα έπρεπε να τολμήσουν το φραπεδάκι με το συμβολισμό που ενέχει ως ρόφημα του λαού. Διότι ο φραπές είναι όπως η Δημοκρατία μας. Γεννήθηκε στην Ελλάδα και παρασκευάζεται με κινήσεις που, αν μη τι άλλο, συχνά υιοθετούνται από τον λαό μας για να περιγράψουν την ποιότητα και τη λειτουργία του πολιτεύματος. Μία λύση θα ήταν να μεταλάβουμε, όσοι προλαβαίναμε, από τον φραπέ του Πολάκη, όμως μία φωνή μας κάλεσε στις θέσεις μας καθώς η εκδήλωση θα ξεκινούσε σε λίγα λεπτά.

    Η εκδήλωση ήταν προγραμματισμένη για τις 20.00. Ο Αλέξης Τσίπρας έφτασε στις 20.30. Θέλουμε να αλλάξουμε τη χώρα, να εισάγουμε νέα ήθη, αλλά η καθυστέρηση στην έναρξη των εκδηλώσεων τείνει

να αποκτήσει συνταγματική κατοχύρωση. Θα μου πείτε ότι συζητάμε για την Ελλάδα του 2021, δεν χάλασε ο κόσμος για μισή ώρα. Σωστό. Αλλωστε έχουμε ήδη καθυστερήσει περίπου δύο αιώνες.

    Όταν οι πρωθυπουργοί προσέρχονται σε εκδηλώσεις είθισται να χαιρετούν αυτούς που βρίσκονται στην πρώτη σειρά. Αν το παρακολουθήσετε από απόσταση θα δείτε το κύμα που σηκώνει η εξουσία στο ακροατήριο. Ο Πρωθυπουργός πλησιάζει την πρώτη σειρά για να χαιρετήσει. Οι υπουργοί του σηκώνονται.    Αυτομάτως η κίνηση μεταδίδεται και στην πιο πίσω σειρά –είναι δυνατόν να περνάει ο Πρωθυπουργός και να κάθεσαι; Αφού σηκωθεί η δεύτερη σειρά, θα σηκωθεί και η τρίτη –δηλαδή γιατί να μη φανεί ολόκληρη Κουντουρά; Και πάει λέγοντας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ακροατήριο να σχηματίζει την κόμμωση του Κριστιάνο Ρονάλντο: όρθια στο μέσον της κεφαλής, χαμηλή στα πλάγια. Η Ολγα Γεροβασίλη είπε δυο λόγια και το βήμα υποδέχθηκε τον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος επιμένει να κουμπώνει το σακάκι χωρίς γραβάτα. Αυτό δεν δείχνει ωραίο, για κάποιους δε, είναι στιλιστικά απαράδεκτο. Ισως θα έπρεπε να το θέσουμε σε δημοψήφισμα. Όμως μισό λεπτό. Πριν το δημοψήφισμα, ο λαός έχει έναν νέο εχθρό να αντιμετωπίσει: την τεχνοκρατική ελίτ. Και η αναθεώρηση του Συντάγματος οφείλει να προστατεύσει τη χώρα και το λαό «από νεοφιλελεύθερες πρακτικές». Βάλτε αυτά τα δύο κάτω από μεγεθυντικό φακό και θα έχετε μία ενδεικτική άποψη των προτάσεων και των προθέσεων Τσίπρα.

    Η απαξίωση των τεχνοκρατών δεν είναι ούτε καινούργια, ούτε απλή υπόθεση. Είναι μέσα στο πρώτο χαράκωμα στη μάχη του λαϊκισμού απέναντι στον ορθό λόγο και στη λογική. Η τεχνοκρατική σκέψη απαξιώνεται υπέρ της πολιτικής προσέγγισης που, στην αληθινή ζωή, είτε λαϊκίζει ασύστολα, είτε δουλεύει υπέρ κομματικών και προσωπικών συμφερόντων. Βέβαια από την άλλη, η υποχρέωση για αιρετό Πρωθυπουργό αντανακλά, πράγματι, σεβασμό στην έννοια της πολιτικής νομιμοποίησης. Επίσης η αναφορά σε «νεοφιλελεύθερες πρακτικές» μέσα σε πρωθυπουργική ομιλία που εκφωνείται στη Βουλή με αντικείμενο την αναθεώρηση του Συντάγματος, είναι τουλάχιστον αδόκιμη. Αυτά είναι για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ.

    Ο Πρωθυπουργός χειροκροτήθηκε όταν αναφέρθηκε στον περιορισμό του βουλευτικού βίου σε δύο θητείες ή οκτώ χρόνια. Χειροκροτήθηκε και για την κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Αμεσα ενδιαφερόμενοι χειροκροτούσαν, αλλά έτσι είναι αυτά τα πράγματα. Αλλωστε για την πατρίδα πολιτεύτηκαν όλοι τους. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στη «λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας» κάποιοι μουρμούρισαν ότι πρόκειται για ρουσφέτι στον Καραμανλή. Ενας άλλος σχολίασε ότι φροντίζει το επόμενο βήμα του. Σιγά μη θέλει ο Τσίπρας να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας! Και τι να τα κάνει τότε τα δημοψηφίσματα; Είναι σαν να στήνεις σκηνή, να βγάζεις φώτα, να μαζεύεις κόσμο και εσύ να πηγαίνεις στο θεωρείο. Όχι. Δημοψηφίσματα. Πουλάς λαϊκή συμμετοχή και αγοράζεις χρόνο. Με συνταγματικά road shows και λαϊκές συνελεύσεις με τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μόνο που έτσι, πολύ συχνά, η Δημοκρατία πνίγεται στο ίδιο το ζουμί της. Πόσες υπογραφές χρειάζονται για δημοψήφισμα επί εθνικών θεμάτων; Μισό εκατομμύριο. Η Χρυσή Αυγή μπορεί να ζητάει ένα το μήνα. Και, μεταξύ μας, δεν μπορεί να μαζέψει η Εκκλησία ένα εκατομμύριο υπογραφές για να θέσει σε δημοψήφισμα το σύμφωνο συμβίωσης; Για πλάκα. Μέσα σε μία Κυριακή. (Εκτός και αν τα περί «κρατούσας θρησκείας» αρκούν…)Δημοψηφίσματα με γνωμοδοτικό χαρακτήρα. Δημοσκοπήσεις με θεσμικό κύρος. Οι γραμμές στους ακροατές. Η απόφαση στο κοινό. Η Δημοκρατία σε εκδοχή ριάλιτι. «Η Δημοκρατία στην εξουσία» είπε ο Πρωθυπουργός, παραφράζοντας το σύνθημα του Μάη για τη φαντασία. Ας το έλεγε πιο κυνικά, πιο ωμά στον πολίτη. Με τόσα που πληρώνει, του προσφέρεται πλέον η ψευδαίσθηση πως κυβερνά αυτόν τον τόπο.