Γράφει ο Κάλφας Ιωάννης, Κλινικός
Διατροφολόγος, Διαιτολόγος, M.Sc
Η βρώμη είναι ένα ποώδες σιτηρό που ανήκει
στη κατηγορία των αγρωστοειδών φυτών, των οποίων τα σπέρματα δίνουν αλεύρι και
είναι... κοινώς γνωστά ως δημητριακά. Ιστορικά η βρώμη
πρωτοεμφανίστηκε στην Ταταρία και φαίνεται να
καλλιεργείται από την προϊστορική εποχή.
Σήμερα καλλιεργείται κυρίως στις αραιές, γόνιμες περιοχές της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ νοτιότερα δεν είναι τόσο συνηθισμένη η καλλιέργεια της.
Διατροφικό προφίλ
Η βρώμη ως είδος δημητριακού είναι μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή για τα οικόσιτα και όχι μόνο ζώα, αλλά και για των άνθρωπο. Ο χόνδρος (πλιγούρι) της βρώμης έχει μεγάλη θρεπτική αξία και παρατηρείται κάποια τονωτική δράση στις μικρές ηλικίες παιδιά και στους αρρώστους. Η βρώμη έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες E, B1, B2, φυλλικό οξύ, παντοθενικό οξύ, μέταλλα όπως κάλιο, ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, χαλκό και μαγγάνιο, β-γλυκάνη και φυτικές ίνες και έχει μεγάλη απόδοση ενέργειας.
Διατροφική Ταυτότητα
Μέση θρεπτική σύσταση (ανά 100 γραμμάρια)
Ενεργεία: 389 θερμίδες
Λιπαρά: 6,9 γραμμ
Διατροφικά οφέλη
Η βρώμη είναι μια υγιεινή τροφή με μεγάλη θρεπτική αξία. Κλινικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση βρώμης αλλά και των παραγώγων της (όπως κουάκερ, νιφάδες βρώμης, παξιμάδια βρώμης) έχουν κάποια επίδραση στην μείωση της χοληστερίνης λόγω των διαλυτών ινών που περιέχει. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ δημοφιλή η επίδραση της στην μείωση της LDL χοληστερίνης στο αίμα.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2003 από την ιατρική ομάδα της Αμερικής επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση τροφίμων πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως η βρώμη, βοηθάει στο να αποτραπούν οι καρδιακές παθήσεις.
Καρδιαγγειακά οφέλη φαίνεται να εντοπίζονται και στις μετεμμηνοπαυστικές γυναίκες με υψηλή χοληστερόλη, υψηλή πίεση αίματος ή άλλα σημάδια καρδιαγγειακής πάθησης. Μελέτες επίσης έδειξαν ότι η β-γλυκάνη έχει ευεργετικά αποτελέσματα και στο διαβήτη. Στα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ενθαρρύνεται η κατανάλωση προϊόντων βρώμης καθώς παρατηρείται χαμηλότερη αύξηση του σακχάρου του αίματος λόγω της β-γλυκάνης και σταθεροποίηση των επίπεδων σακχάρου αίματος κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Το κουάκερ, οι νιφάδες βρώμης είναι μια σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και μπορεί να καταναλωθεί από τους αθλητές και από όσους υιοθετούν ένα πιο υγιεινό τρόπο διατροφής.
Άλλες επιδράσεις
Νευρικό σύστημα, άγχος, αρτηριακή πίεση, αϋπνία, πέτρες ουροδόχου κύστης, υπερκόπωση
Τρόποι κατανάλωσης και χρήσης
Η βρώμη, υπάρχει στη διατροφή μας ποικιλοτρόπως ανάλογα με την επεξεργασία της. Το γνωστό σε όλους μας, πλιγούρι, το οποίο προκύπτει από τεμαχισμό του καρπού της βρώμης και το αλεύρι κατόπιν άλεσης της βρώμης, το οποίο χρησιμοποιείται σε δημητριακά και υπάρχει ως συστατικό σε μούσλι. Κατόπιν επεξεργασίας στον ατμό προκύπτουν οι νιφάδες βρώμης(κουάκερ), οι οποίες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αποτελούν υγιεινές διατροφικές επιλογές.
Η βρώμη, παρόλο που δε κρίνεται πάντα κατάλληλη για τη παρασκευή ψωμιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό σε διάφορα είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, όπως σε κάποια είδη ψωμιού, παξιμάδια, μπισκότα, κέικ, και γλυκά βρώμης. Διατίθεται επίσης ως κουάκερ που προκύπτει από ωμή αποφλοιωμένη ή αναποφλοίωτη βρώμη ή ως κόκκους βρώμης από αποφλοιωμένη και κατόπιν μικρής επεξεργασίας. Στην μαγειρική η βρώμη μπορεί να καταναλωθεί ως χυλός ή ακόμα και σαν συστατικό σε σούπες ή άλλες συνταγές.
Στην βιομηχανία τροφίμων η βρώμη χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπύρας, σε χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Οι νιφάδες βρώμης θεωρούνται μια πολύ καλή και θρεπτική επιλογή για το πρώτο γεύμα της ημέρας μας. Μπορούν να συνδυαστούν με γάλα, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι, σταφίδες και κανέλλα. Έτσι ξεκινάμε τη μέρα γευστικά και χωρίς το αίσθημα της πείνας.
Επίσης τα μπισκότα βρώμης, μπορούν να αποτελέσουν μια θρεπτική επιλογή σνακ για άτομα τα οποία έχουν έντονο ρυθμό ζωής και ελάχιστο ελεύθερο χρόνο. Έτσι μη παραλείποντας τα ενδιάμεσα γεύματα, παίρνουν την απαραίτητη ενέργεια μέσα από θερμίδες τόσο ελάχιστες ποσοτικά όσο και καλές ποιοτικά.
Σήμερα καλλιεργείται κυρίως στις αραιές, γόνιμες περιοχές της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ νοτιότερα δεν είναι τόσο συνηθισμένη η καλλιέργεια της.
Διατροφικό προφίλ
Η βρώμη ως είδος δημητριακού είναι μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή για τα οικόσιτα και όχι μόνο ζώα, αλλά και για των άνθρωπο. Ο χόνδρος (πλιγούρι) της βρώμης έχει μεγάλη θρεπτική αξία και παρατηρείται κάποια τονωτική δράση στις μικρές ηλικίες παιδιά και στους αρρώστους. Η βρώμη έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες E, B1, B2, φυλλικό οξύ, παντοθενικό οξύ, μέταλλα όπως κάλιο, ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, χαλκό και μαγγάνιο, β-γλυκάνη και φυτικές ίνες και έχει μεγάλη απόδοση ενέργειας.
Διατροφική Ταυτότητα
Μέση θρεπτική σύσταση (ανά 100 γραμμάρια)
Ενεργεία: 389 θερμίδες
Λιπαρά: 6,9 γραμμ
Διατροφικά οφέλη
Η βρώμη είναι μια υγιεινή τροφή με μεγάλη θρεπτική αξία. Κλινικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση βρώμης αλλά και των παραγώγων της (όπως κουάκερ, νιφάδες βρώμης, παξιμάδια βρώμης) έχουν κάποια επίδραση στην μείωση της χοληστερίνης λόγω των διαλυτών ινών που περιέχει. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ δημοφιλή η επίδραση της στην μείωση της LDL χοληστερίνης στο αίμα.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2003 από την ιατρική ομάδα της Αμερικής επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση τροφίμων πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως η βρώμη, βοηθάει στο να αποτραπούν οι καρδιακές παθήσεις.
Καρδιαγγειακά οφέλη φαίνεται να εντοπίζονται και στις μετεμμηνοπαυστικές γυναίκες με υψηλή χοληστερόλη, υψηλή πίεση αίματος ή άλλα σημάδια καρδιαγγειακής πάθησης. Μελέτες επίσης έδειξαν ότι η β-γλυκάνη έχει ευεργετικά αποτελέσματα και στο διαβήτη. Στα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ενθαρρύνεται η κατανάλωση προϊόντων βρώμης καθώς παρατηρείται χαμηλότερη αύξηση του σακχάρου του αίματος λόγω της β-γλυκάνης και σταθεροποίηση των επίπεδων σακχάρου αίματος κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Το κουάκερ, οι νιφάδες βρώμης είναι μια σημαντική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και μπορεί να καταναλωθεί από τους αθλητές και από όσους υιοθετούν ένα πιο υγιεινό τρόπο διατροφής.
Άλλες επιδράσεις
Νευρικό σύστημα, άγχος, αρτηριακή πίεση, αϋπνία, πέτρες ουροδόχου κύστης, υπερκόπωση
Τρόποι κατανάλωσης και χρήσης
Η βρώμη, υπάρχει στη διατροφή μας ποικιλοτρόπως ανάλογα με την επεξεργασία της. Το γνωστό σε όλους μας, πλιγούρι, το οποίο προκύπτει από τεμαχισμό του καρπού της βρώμης και το αλεύρι κατόπιν άλεσης της βρώμης, το οποίο χρησιμοποιείται σε δημητριακά και υπάρχει ως συστατικό σε μούσλι. Κατόπιν επεξεργασίας στον ατμό προκύπτουν οι νιφάδες βρώμης(κουάκερ), οι οποίες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αποτελούν υγιεινές διατροφικές επιλογές.
Η βρώμη, παρόλο που δε κρίνεται πάντα κατάλληλη για τη παρασκευή ψωμιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό σε διάφορα είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, όπως σε κάποια είδη ψωμιού, παξιμάδια, μπισκότα, κέικ, και γλυκά βρώμης. Διατίθεται επίσης ως κουάκερ που προκύπτει από ωμή αποφλοιωμένη ή αναποφλοίωτη βρώμη ή ως κόκκους βρώμης από αποφλοιωμένη και κατόπιν μικρής επεξεργασίας. Στην μαγειρική η βρώμη μπορεί να καταναλωθεί ως χυλός ή ακόμα και σαν συστατικό σε σούπες ή άλλες συνταγές.
Στην βιομηχανία τροφίμων η βρώμη χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπύρας, σε χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Οι νιφάδες βρώμης θεωρούνται μια πολύ καλή και θρεπτική επιλογή για το πρώτο γεύμα της ημέρας μας. Μπορούν να συνδυαστούν με γάλα, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι, σταφίδες και κανέλλα. Έτσι ξεκινάμε τη μέρα γευστικά και χωρίς το αίσθημα της πείνας.
Επίσης τα μπισκότα βρώμης, μπορούν να αποτελέσουν μια θρεπτική επιλογή σνακ για άτομα τα οποία έχουν έντονο ρυθμό ζωής και ελάχιστο ελεύθερο χρόνο. Έτσι μη παραλείποντας τα ενδιάμεσα γεύματα, παίρνουν την απαραίτητη ενέργεια μέσα από θερμίδες τόσο ελάχιστες ποσοτικά όσο και καλές ποιοτικά.
