του Θάνου Αθανασίου
Δύο τελείως διαφορετικές προσεγγίσεις συγκρούστηκαν στο eurogroup της Ρίγας της Λεττονίας. Η πλευρά των 18 εταίρων της Ελλάδας στο ευρώ, της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από την μία και ο υπουργός οικονομικών της Ελλάδας από την άλλη.
Πίσω από τις προσωπικές αντεγκλήσεις και τους χαρακτηρισμούς κρύβεται η βαθύτατη κρίση των σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας της κυβέρνησης με τους εταίρους της χώρας και έχει τις ρίζες της στη διγλωσσία σε εσωτερικό και εξωτερικό και τις προσωπικές απόψεις του Έλληνα υπουργού που επιχειρεί να επιβάλει ως “μοναδική πραγματικότητα”.
Η ρίζα της διένεξης έχει να κάνει με τα εξής σημεία:
1) η ελληνική πλευρά δεν παραδέχεται ότι αυτό που έχει παραταθεί για 4 μήνες είναι το 2ο ελληνικό πρόγραμμα μαζί με τα μνημόνια κατανόησης, τους στόχους και τις κατευθύνσεις που έχουν συμφωνηθεί για να λάβει η χώρα τα 240 δισ. ευρώ που έχει ήδη λάβει.
2) οι 2 πρώτοι μήνες της παράτασης εξανεμιστήκαν χωρίς κανένα αποτέλεσμα,
3) αξιόλογη σύγκλιση δεν υπάρχει σύμφωνα με την αναφορά της Κομισιόν και του euro working group
4) η ελληνική πλευρά παρεμποδίζει τους ελέγχους της τρόικας και δεν δίνει στοιχεία, όπως την εποχή των greek statistics,
5) η πλευρά της ΕΕ προσέφερε και έλαβε την υπογραφή της Ελλάδας για ακριβώς αυτή την παράταση - που δεν διαφέρει σε τίποτα από την παράταση που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση.
6) ο κ. Βαρουφάκης έχει την προσωπική άποψη ότι η τρόικα υπαγόρευε την συγγραφή νομοσχεδίων και έκανε παρεμβατικούς ελέγχους στα υπουργεία κάτι το οποίο δεν μπορεί να συνεχιστεί
7) οι εταίροι αναμένουν να εφαρμοστεί αυτό που η Ελλάδα έχει υπογράψει και προβλέπει ελέγχους από την Τρόικα στην Αθήνα, παροχή στοιχείων και συνεργασία,
8) οι εταίροι γνωρίζουν ότι τα περί υπαγόρευσης νομοσχεδίων και παρεμβατικών ελέγχων δεν αποτελούν παρά μυθεύματα και μιντιακά κατασκευάσματα που βόλευαν ίσως τόσο το Σύριζα όσο και προηγούμενους κυβερνώντες
9) ο Έλληνας υπουργός και η κυβέρνηση πιστεύουν ότι μπορούν να παρακάμψουν τους κανόνες και να παρουσιάσουν ότι τους βολεύει, όποτε τους βολεύει - ή έτσι βλέπουν οι εταίροι τη στάση του κ. Βαρουφάκη,
10) η κυβέρνηση πίστεψε τις προηγούμενες μέρες ότι μπορούσε να παρακάμψει τα όργανα και συζητήσει απευθείας με την Α. Μέρκελ, αποδίδοντάς της ιδιότητες που έχει μόνο στην ελληνική αστική μυθολογία (ελέγχει την Ευρώπη, αποφασίζει για όλα κτλ), αγνοώντας τους κανόνες που η ίδια η χώρα έχει ψηφίσει,
11) η κυβέρνηση έχει εγκλωβιστεί στο εκβιαστικό επιχείρημα “αν δεν μας βοηθήσετε θα σας πάρουμε μαζί μας στην πτώση”, το οποίο απροκάλυπτα ανεμίζει μπροστά σε κυβερνήσεις που ήδη έδωσαν 240 δις στην χώρα
12) οι εταίροι δεν γνωρίζουν πια τις πραγματικές προθέσεις των Ελλήνων συνομιλητών τους και αμφιβάλουν ότι η ελληνική πλευρά θέλει να τελειώσει ομαλά αυτή την ιστορία, ανησυχούν και ως εκπρόσωποι άλλων λαών θέλουν να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους.
Σε αυτό το πλαίσιο ακούστηκαν σύμφωνα με το Bloomberg και τους Financial Times πολύ χοντρές εκφράσεις για να περιγράψουν την τακτική του Γ.Βαροφάκη, όπως “σπαταλάς χρόνο”, “είσαι ανεύθυνος και ερασιτέχνης” ή “ας επεξεργαστούμε ένα Plan B, με τον Γ.Βαρουφάκη να απαντάει σε αυτούς που διαφωνούν με την οπτική του ότι είναι αντιευρωπαϊστές.
Σε μια χαλαρή κουβέντα καφενείου όλα αυτά θα ήταν ακίνδυνα όμως ο χρόνος για την Ελλάδα τελειώνει με τα ταμειακά διαθέσιμα και η άνοδος των spreads ροκανίζει τις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών για τη ρευστότητα του ELA.
H EE έχει δώσει την ευχέρεια στην κυβέρνηση να πετύχει μειωμένους στόχους με μέτρα δικής της έμπνευσης αρκεί να είναι ρεαλιστικά. Μετά από δύο μήνες, όλοι όσοι έχουν την παραμικρή επαφή με το ελληνικό ζήτημα κατανοούν ότι η κυβέρνηση δεν θέλει ή δεν μπορεί να φέρει μέτρα.
Συντηρεί δε μια μυθολογία περί παράλογων απαιτήσεων των δανειστών χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να βάλει σε τάξη τα Ταμεία, δημόσιο, μεταρρυθμίσεις και ότι άλλο προβλέπεται στο πρόγραμμα.
Όσο λάθος και αν είναι, έτσι το βλέπουν οι δανειστές. Όσο στραβό και αν είναι στην ευρωζώνη υπάρχουν 19 δημοκρατίες και 19 κοινές γνώμες, που εκφράζονται από 19 κυβερνήσεις, εκλεγμένες και με κοινοβούλια από πίσω τους. Οι 18 δεν θα υποκύψουν και θα δώσουν λεφτά στον έναν χωρίς όρους. Τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών έχουν εξαντληθεί και η χώρα πρέπει να διαλέξει take it , or leave it (το παίρνει ή το αφήνει).
Μετά την πρόσκρουση στα βράχια μικρή σημασία θα έχει αν έφταιγε ο βράχος ή ο καπετάνιος.
Δύο τελείως διαφορετικές προσεγγίσεις συγκρούστηκαν στο eurogroup της Ρίγας της Λεττονίας. Η πλευρά των 18 εταίρων της Ελλάδας στο ευρώ, της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από την μία και ο υπουργός οικονομικών της Ελλάδας από την άλλη.
Πίσω από τις προσωπικές αντεγκλήσεις και τους χαρακτηρισμούς κρύβεται η βαθύτατη κρίση των σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας της κυβέρνησης με τους εταίρους της χώρας και έχει τις ρίζες της στη διγλωσσία σε εσωτερικό και εξωτερικό και τις προσωπικές απόψεις του Έλληνα υπουργού που επιχειρεί να επιβάλει ως “μοναδική πραγματικότητα”.
Η ρίζα της διένεξης έχει να κάνει με τα εξής σημεία:
1) η ελληνική πλευρά δεν παραδέχεται ότι αυτό που έχει παραταθεί για 4 μήνες είναι το 2ο ελληνικό πρόγραμμα μαζί με τα μνημόνια κατανόησης, τους στόχους και τις κατευθύνσεις που έχουν συμφωνηθεί για να λάβει η χώρα τα 240 δισ. ευρώ που έχει ήδη λάβει.
2) οι 2 πρώτοι μήνες της παράτασης εξανεμιστήκαν χωρίς κανένα αποτέλεσμα,
3) αξιόλογη σύγκλιση δεν υπάρχει σύμφωνα με την αναφορά της Κομισιόν και του euro working group
4) η ελληνική πλευρά παρεμποδίζει τους ελέγχους της τρόικας και δεν δίνει στοιχεία, όπως την εποχή των greek statistics,
5) η πλευρά της ΕΕ προσέφερε και έλαβε την υπογραφή της Ελλάδας για ακριβώς αυτή την παράταση - που δεν διαφέρει σε τίποτα από την παράταση που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση.
6) ο κ. Βαρουφάκης έχει την προσωπική άποψη ότι η τρόικα υπαγόρευε την συγγραφή νομοσχεδίων και έκανε παρεμβατικούς ελέγχους στα υπουργεία κάτι το οποίο δεν μπορεί να συνεχιστεί
7) οι εταίροι αναμένουν να εφαρμοστεί αυτό που η Ελλάδα έχει υπογράψει και προβλέπει ελέγχους από την Τρόικα στην Αθήνα, παροχή στοιχείων και συνεργασία,
8) οι εταίροι γνωρίζουν ότι τα περί υπαγόρευσης νομοσχεδίων και παρεμβατικών ελέγχων δεν αποτελούν παρά μυθεύματα και μιντιακά κατασκευάσματα που βόλευαν ίσως τόσο το Σύριζα όσο και προηγούμενους κυβερνώντες
9) ο Έλληνας υπουργός και η κυβέρνηση πιστεύουν ότι μπορούν να παρακάμψουν τους κανόνες και να παρουσιάσουν ότι τους βολεύει, όποτε τους βολεύει - ή έτσι βλέπουν οι εταίροι τη στάση του κ. Βαρουφάκη,
10) η κυβέρνηση πίστεψε τις προηγούμενες μέρες ότι μπορούσε να παρακάμψει τα όργανα και συζητήσει απευθείας με την Α. Μέρκελ, αποδίδοντάς της ιδιότητες που έχει μόνο στην ελληνική αστική μυθολογία (ελέγχει την Ευρώπη, αποφασίζει για όλα κτλ), αγνοώντας τους κανόνες που η ίδια η χώρα έχει ψηφίσει,
11) η κυβέρνηση έχει εγκλωβιστεί στο εκβιαστικό επιχείρημα “αν δεν μας βοηθήσετε θα σας πάρουμε μαζί μας στην πτώση”, το οποίο απροκάλυπτα ανεμίζει μπροστά σε κυβερνήσεις που ήδη έδωσαν 240 δις στην χώρα
12) οι εταίροι δεν γνωρίζουν πια τις πραγματικές προθέσεις των Ελλήνων συνομιλητών τους και αμφιβάλουν ότι η ελληνική πλευρά θέλει να τελειώσει ομαλά αυτή την ιστορία, ανησυχούν και ως εκπρόσωποι άλλων λαών θέλουν να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους.
Σε αυτό το πλαίσιο ακούστηκαν σύμφωνα με το Bloomberg και τους Financial Times πολύ χοντρές εκφράσεις για να περιγράψουν την τακτική του Γ.Βαροφάκη, όπως “σπαταλάς χρόνο”, “είσαι ανεύθυνος και ερασιτέχνης” ή “ας επεξεργαστούμε ένα Plan B, με τον Γ.Βαρουφάκη να απαντάει σε αυτούς που διαφωνούν με την οπτική του ότι είναι αντιευρωπαϊστές.
Σε μια χαλαρή κουβέντα καφενείου όλα αυτά θα ήταν ακίνδυνα όμως ο χρόνος για την Ελλάδα τελειώνει με τα ταμειακά διαθέσιμα και η άνοδος των spreads ροκανίζει τις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών για τη ρευστότητα του ELA.
H EE έχει δώσει την ευχέρεια στην κυβέρνηση να πετύχει μειωμένους στόχους με μέτρα δικής της έμπνευσης αρκεί να είναι ρεαλιστικά. Μετά από δύο μήνες, όλοι όσοι έχουν την παραμικρή επαφή με το ελληνικό ζήτημα κατανοούν ότι η κυβέρνηση δεν θέλει ή δεν μπορεί να φέρει μέτρα.
Συντηρεί δε μια μυθολογία περί παράλογων απαιτήσεων των δανειστών χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να βάλει σε τάξη τα Ταμεία, δημόσιο, μεταρρυθμίσεις και ότι άλλο προβλέπεται στο πρόγραμμα.
Όσο λάθος και αν είναι, έτσι το βλέπουν οι δανειστές. Όσο στραβό και αν είναι στην ευρωζώνη υπάρχουν 19 δημοκρατίες και 19 κοινές γνώμες, που εκφράζονται από 19 κυβερνήσεις, εκλεγμένες και με κοινοβούλια από πίσω τους. Οι 18 δεν θα υποκύψουν και θα δώσουν λεφτά στον έναν χωρίς όρους. Τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών έχουν εξαντληθεί και η χώρα πρέπει να διαλέξει take it , or leave it (το παίρνει ή το αφήνει).
Μετά την πρόσκρουση στα βράχια μικρή σημασία θα έχει αν έφταιγε ο βράχος ή ο καπετάνιος.