ΚΕΕΛΠΝΟ: Να κλείσουν οριστικά τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων

Τραγικές οι συνθήκες διαβίωσης σύμφωνα με έκθεση-κόλαφο του αντιπροέδρου του Κέντρου, Αλέξη Μπένου

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://www.makthes.gr

Της Νικολέττας Μπούκα nikolettabouka@yahoo.gr

    Επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία είναι οι συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών στα κέντρα φιλοξενίας σε όλη τη χώρα. Η κακή επιλογή των χώρων όπου στήθηκαν και οι αδυναμίες που καταγράφονται στην οργάνωση και στο συντονισμό λειτουργίας τους επιτάσσουν το οριστικό κλείσιμο των κέντρων.
    Αυτό είναι το συμπέρασμα της έκθεσης-κόλαφου του αντιπροέδρου του δ.σ. του ΚΕΕΛΠΝΟ, καθηγητή Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΑΠΘ Αλέξη Μπένου, η οποία απεστάλη στα υπουργεία Μεταναστευτικής Πολιτικής, Εθνικής Άμυνας και Υγείας στις 21 Ιουλίου 2016. Η έκθεση συντάχθηκε έπειτα από αυτοψία που πραγματοποίησε σε δεκαέξι κέντρα φιλοξενίας, από τις 4 έως τις 8 Ιουλίου, κοινό συνεργείο του ΚΕΕΛΠΝΟ και της διεύθυνσης Υγείας της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

    Το έγγραφο έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), ο οποίος κατηγορεί την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας ότι «αγνόησε τις προειδοποιήσεις των εμπειρογνωμόνων και με τις παραλείψεις της εξέθεσε σε σοβαρό κίνδυνο καταρχάς τους πρόσφυγες που ήρθαν στη χώρα μας και μας εμπιστεύτηκαν τη ζωή τους. Επίσης εξέθεσε σε σοβαρό κίνδυνο τη δημόσια υγεία, ενώ απειλεί να εκθέσει διεθνώς τη χώρα μας».

    Σύμφωνα με την έκθεση «η στέγαση των προσφύγων γίνεται σε αποθήκες εν αχρηστία έπειτα από βιομηχανική χρήση. Σε όλους τους χώρους υπάρχει συγχρωτισμός εκατοντάδων ανθρώπων σε ενιαίους χώρους, χωρίς επαρκή εξαερισμό, με συσσώρευση απορριμμάτων και αποβλήτων, κακές συνθήκες υγιεινής, ανεπάρκεια στη χορήγηση πόσιμου νερού και κυμαινόμενη ποιότητα και ποσότητα τροφίμων. Οι παλαιότερες χρήσεις των αποθηκών αυτών πολλαπλασιάζουν τις πιθανότητες έκθεσης των πληθυσμών αυτών σε γνωστούς ή άγνωστους παράγοντες κινδύνου».

    Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αποθήκης του βυρσοδεψείου Καραμανλή, όπου στο νερό από τη γεώτρηση που χρησιμοποιείται για πλύσιμο και στο χώμα του περιβάλλοντος χώρου εκτιμάται ότι υπάρχουν υψηλές πυκνότητες βαρέων μετάλλων. Παράλληλα στη σκεπή της αποθήκης υπάρχουν ημικατεστραμμένες πλάκες αμιάντου, που επιβαρύνουν με ίνες αμιάντου τον εισπνεόμενο αέρα.
Ανησυχητική κατάσταση

    Στην έκθεση επισημαίνεται ότι «ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι όλα τα κέντρα φιλοξενίας βρίσκονται σε πολύ κοντινή ακτίνα από μεγάλες εστίες αναπαραγωγής ανωφελών κουνουπιών (ορυζώνες Θεσσαλονίκης, κοίτη εκβολής Γαλλικού ποταμού, λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου), στις οποίες συλλαμβάνεται σταθερά σε όλα τα έτη πολύ σημαντικός πληθυσμός ανωφελών ακμαίων».

    «Η συνολική εικόνα των κέντρων φιλοξενίας από την οπτική της δημόσιας υγείας είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Η επιλογή και χωροθέτησή τους έγινε, χωρίς να ζητηθεί ούτε η απλή γνώμη υγειονομικών υπηρεσιών. Η μακρόχρονη διαβίωση αυτών των κατ’ αρχήν υγιών πληθυσμών σε παρόμοιες συνθήκες πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες εμφάνισης τροφιμογενών και υδατογενών επιδημιών, καθώς και μεταδιδόμενων με διαβιβαστές (κουνούπια) νοσημάτων, επιβαρύνει το γενικό βιοψυχοκοινωνικό επίπεδο υγείας του πληθυσμού και τον εκθέτει σε σειρά παραγόντων κινδύνου», τονίζεται στην έκθεση του κ. Μπένου.

    Παράλληλα επισημαίνεται ότι «η λειτουργία των κέντρων φιλοξενίας όχι μόνο με βάση τις υπάρχουσες αδυναμίες οργάνωσης και συντονισμού, αλλά κυρίως ως στρατηγική προσέγγιση (περιχαράκωση πληθυσμών έξω από τον αστικό ιστό με επιβαρημένες συνθήκες διαβίωσης) πρέπει να διακοπεί πρώτα απ’ όλα για την προστασία της δημόσιας υγείας».

    Εξάλλου, με δεδομένο το διεθνές πολιτικό πλαίσιο στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ρεύματος, «είναι σαφές ότι είναι ανώφελο και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία να αντιμετωπίζεται αυτό ως ‘κρίση ολίγων μηνών’. Η αναγνώριση αυτής της πραγματικότητας αναδεικνύει και την επείγουσα ανάγκη να δρομολογηθούν άμεσα το οριστικό κλείσιμο των κέντρων φιλοξενίας και η σταδιακή ένταξη των προσφύγων στον κοινωνικό ιστό. Προφανώς αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνει βάσει σχεδιασμού και με σταδιακό κλείσιμο και κριτήριο την επιβάρυνση με παράγοντες κινδύνου (όπως το βυρσοδεψείο Καραμανλή και τα στρατόπεδα του κάμπου με ορυζώνες της Θεσσαλονίκης)».
Γ. Πατούλης: Εγκληματική αδιαφορία
    Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και του ΙΣΑ Γιώργος Πατούλης κάνει λόγο για «εγκληματική αδιαφορία των υπευθύνων» και προσθέτει ότι «κάποιοι επιμένουν να κλείνουν επιδεικτικά τα μάτια και τα αυτιά τους απέναντι σε σοβαρά θέματα που σχετίζονται με τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Η έκθεση του ΚΕΕΛΠΝΟ αναδεικνύει τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων και τους κινδύνους που ελλοχεύουν για τις τοπικές κοινωνίες. Δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για εφησυχασμό. Εμείς δεν θα κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής είναι πάνω από όλους και από όλα».

    Ο ίδιος καλεί τους υπουργούς Υγείας Ανδρέα Ξανθό και Παύλο Πολάκη να δώσουν εξηγήσεις για την άθλια υγειονομική κατάσταση των κέντρων φιλοξενίας, όπως αποτυπώνεται στην έκθεση του αντιπροέδρου του δ.σ. του ΚΕΕΛΠΝΟ Αλέξη Μπένου, καθώς και για τους σοβαρούς κινδύνους στους οποίους εξέθεσαν τόσο τους πρόσφυγες όσο και τη δημόσια υγεία.

    Επίσης ο ΙΣΑ καλεί την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας να τον ενημερώσει για τα εξής:

         - Ποια είναι τα έκτακτα μέτρα που πήρε για την καταπολέμηση των κουνουπιών ενόψει του κινδύνου που επισήμανε η επιστημονική κοινότητα και το ΚΕΕΛΠΝΟ.

         - Να διευκρινίσει εάν εφαρμόστηκαν τα μέτρα τα οποία ζητούσε το ΚΕΕΛΠΝΟ να ληφθούν από τον περασμένο Μάρτιο και αφορούσαν την έγκαιρη και συστηματική υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης των κουνουπιών εξαιτίας του κινδύνου εμφάνισης ελονοσίας.

         - Ποια μέτρα πήρε για την ενημέρωση όσων απασχολούν εργατικό δυναμικό από χώρες στις οποίες ενδημεί η ελονοσία, καθώς, όπως ισχυρίζεται, τα πρόσφατα κρούσματα της νόσου προέρχονται κυρίως από αυτόν τον πληθυσμό. Πώς διασφάλισε ότι έχουν κάρτα υγείας, τι έλεγχοι έγιναν και ποιες κυρώσεις επιβλήθηκαν σε όσους εργοδότες τούς απασχολούσαν παρανόμως.

         - Ποιες εκστρατείες ενημέρωσης έγιναν για τα ατομικά μέτρα προστασίας ειδικά στις περιοχές που βρίσκονται σε ζώνες υψηλού κινδύνου.

    Ο ΙΣΑ καλεί το γενικό γραμματέα Δημόσιας Υγείας Ιωάννη Μπασκόζο να αναλάβει την ευθύνη για την κατάσταση στην οποία οδήγησε τη δημόσια υγεία και τη χώρα, καθώς και για τους κινδύνους στους οποίους εξέθεσε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και να έχει τη στοιχειώδη ευσυνειδησία να παραιτηθεί.