Η συζήτηση δεν είναι καινούργια. Ο
υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για το
αξίωμα του πρόεδρου των ΗΠΑ πορεύεται πολιτικά με
ακραίες θέσεις, εμπρηστικές δηλώσεις προς πάσα κατεύθυνση, απαξιώνοντας όχι
μόνο πυλώνες της αμερικανικής εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, αλλά και
εμβληματικά πρόσωπα του ίδιου του κόμματός του. Παράλληλα, σε
αλλεπάλληλα παραληρήματά του βάζει στο στόχαστρο τις γυναίκες, μηδέ της κόρης του εξαιρουμένης, του ισπανόφωνους, τους αφροαμερικανούς και πάνω απ’ όλα τους μουσουλμάνους.
Όλοι θυμούνται την πρότασή του υπέρ της επαναφοράς του
εικονικού πνιγμού (waterboarding) ως ανακριτικής μεθόδου, που
ουσιαστικά είναι
βασανιστήριο, τη δήλωσή του για την απαγόρευση της εισόδου μουσουλμάνων στη χώρα,
όσο κι αν ανακάλεσε εκ των υστέρων, και την πρόσφατη δήλωσή του ότι αν η κόρη του, Ιβάνκα, υποστεί σεξουαλική παρενόχληση
στον χώρο εργασίας, πρέπει να υποστεί η ίδια τις συνέπειες αλλάζοντας εργασιακό
περιβάλλον.
Διχάζει, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να
συμπεραίνει -και
να το ανεβάζει στο τουίτερ- πως στην προεκλογική του καμπάνια
υπάρχει μεγάλη ενότητα, “η μεγαλύτερη που είχε ποτέ
το ρεπουμπλικανικό κόμμα προ εκλογών”!
Ο Guardian σε εκτενή του ανάλυση έγραψε για τις
ανοιχτές και διαρκώς αυξανόμενες ανησυχίες που εκφράζουν πλέον σημαίνοντα παλιά
στελέχη του κόμματός του για την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας και τη
στάση ενός υποψηφίου ο οποίος έχει ξεφύγει από τις ράγες (who seems to have gone permanently out of
track).
Είχαμε αναφερθεί σε προηγούμενο κείμενό μας
στην πρόωρη “νοσταλγία”
και την ανησυχία που φέρνει η αποχώρηση του Μπαράκ
Ομπάμα από τον Λευκό Οίκο.
Πράγματι, για φίλους και αντιπάλους ο Ομπάμα
συμβόλιζε την ψυχραιμία, την οξυδέρκεια, τους χαμηλούς τόνους και τον ρεαλισμό
που πρέπει να έχει ένας πρόεδρος των ΗΠΑ. Για να λέει λοιπόν ο απερχόμενος
πρόεδρος ότι ο Τραμπ είναι “ακατάλληλος” για το
αξίωμα του πρόεδρου, “κάτι θα ξέρει”.
Τούτο μάλιστα έχει απήχηση και στο ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο. Πολλά στελέχη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος,
πέρα από το ότι ζουν υπό έναν διαρκή εκνευρισμό για αυτά που λέει ο Τραμπ και μάλιστα πάντα χωρίς αποδείξεις,
αλλά και για αυτά “που πρόκειται να πει μέχρι τον
Νοέμβριο”, ανησυχούν για την εικόνα του κόμματος, το οποίο αργά ή
γρήγορα θα διχαστεί ανεπανόρθωτα και θα χάσει την παλιά αίγλη και στιβαρότητα
που παραδοσιακά είχε.
Αν όμως κάποιες δηλώσεις του Τραμπ, όσο κι αν ηχούν διχαστικές και
διαβρωτικές, κινούνται στην περιοχή της γραφικότητας, κάποιες άλλες έχουν φέρει
ένα σεισμό στο εσωτερικό του κόμματός του, και κυρίως οι διαφωνίες του που
έχουν σχέση με ζητήματα σταθερού πολιτικού προσανατολισμού των ΗΠΑ, όπως
η απόρριψη της παγκοσμιοποίησης
και τα εμφατικά ανοίγματά του προς τη Ρωσία,
όπως και η άνεσή του να “κουρελιάζει”
τους κανόνες της αμερικανικής κοινωνικής κουλτούρας και ηθικής τάξης (ισότητα,
γυναίκες, ανεκτικότητα, μειονότητες κ.ά.).
Εξόχως σοβαρή εξέλιξη πάνω σ’ αυτά που
σημειώνουμε είναι χωρίς άλλο η εγκατάλειψη του στρατοπέδου Τραμπ από τη ρεπουμπλικανή δισεκατομμυριούχο Μεγκ Ουίτμαν. Η Ουίτμαν,
διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας Hewlett Packard, δήλωσε μάλιστα την υποστήριξή της προς την
υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον, λέγοντας ότι δεν μπορεί να παρακολουθήσει τον Τραμπ στην
αυταρχική και αντιδημοκρατική συμπεριφορά του. Αυτό που πόνεσε
περισσότερο ήταν το πολιτικό της σκεπτικό: “Πρέπει
να βάλουμε τη χώρα πριν από το κόμμα” (δήλωση της Ουίτμαν στους “Τάιμς της Νέας Υόρκης”).
Αναμφίβολα ο μέσος αμερικανός πολίτης
βλέπει σ’ αυτή την προεκλογική περίοδο πράγματα τα οποία ουδέποτε είχε
συναντήσει στο παρελθόν. Για παράδειγμα, ο Τραμπ
φέρεται να προετοιμάζει τους ψηφοφόρους του για βίαια επεισόδια σε περίπτωση
ήττας τον Νοέμβριο, υποστηρίζοντας -δολίως κατά τους αντιπάλους του- ότι οι
εκλογές θα είναι “στημένες”.
Ακόμη και οι πιο σκληροί υποψήφιοι του κόμματός του κατά το παρελθόν (Ρίτσαρντ
Νίξον, Τζορτζ Μπους Τζούνιορ) δεν θα σκέφτονταν να κάνουν τέτοιες
εμπρηστικές δηλώσεις.
Βέβαια, απέναντι σε όλα αυτά τα ρεπορτάζ
που κινούνται εναντίον του το επιτελείο του Ντόναλντ
Τραμπ έχει υιοθετήσει μια επιθετική στάση. Ο εκπρόσωπος Τζέισον Μίλερ έλεγε την Τρίτη ότι πέρασε ένας μήνας (Ιούλιος) ο οποίος αποδείχθηκε ο
μήνας των περισσότερων εισροών οικονομικής βοήθειας προς την υποψηφιότητα Τραμπ. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι “καθημερινά έρχονται να μας πλαισιώσουν έμπειρα και ταλαντούχα
στελέχη, ενώ οι συγκεντρώσεις μας είναι πολύ πιο μαζικές και ενθουσιώδεις από
αυτές τις Χίλαρι Κλίντον”!
Πάντως ο Guardian επισημαίνει ότι “δεν είναι η πρώτη φορά που το φαινόμενο Τραμπ διέρχεται κρίση”.
Ο Τραμπ έχει απέναντί του κύμα κριτικής, και “εξ
οικείων” και από το στρατόπεδο της Κλίντον, εξαιτίας της διαμάχης
του με τους γονείς του αμερικανού μουσουλμάνου λοχαγού του αμερικανικού στρατού
Χουμαγιούν Χαν, ο οποίος σκοτώθηκε στο Ιράκ το 2004.
Όλοι είδαν είτε στην τηλεόραση είτε στο
διαδίκτυο τον πατέρα του στρατιώτη, Χιζρ Χαν,
στο συνέδριο των Δημοκρατικών να λέει
ότι ο 70χρονος μεγιστάνας και υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών
“δεν είχε θυσιάσει τίποτα και κανέναν” και
υπενθύμισε στον κόσμο τις δηλώσεις του Τραμπ
ότι πρέπει να απαγορευτεί η είσοδος μουσουλμάνων στη χώρα.
“Επισκεφτήκατε
ποτέ το κοιμητήριο Άρλιγκτον;” είπε ο Χαν.
“Είδατε τους τάφους πατριωτών που πέθαναν για την
Αμερική; Εκεί θα βρείτε όλα τα θρησκεύματα, τα φύλα, τις εθνικότητες”.
Περνώντας στην αντεπίθεση ο Τραμπ είπε
ότι η “άγρια επίθεση του Χαν”
εναντίον του ενορχηστρώθηκε από το επιτελείο της Κλίντον.
Πάντως σ’ αυτό το γεγονός, όπως και στην εκκωφαντική δυσαρέσκεια επιφανών ρεπουμπλικανών, οφείλεται ίσως το άνοιγμα της ψαλίδας υπέρ της Κλίντον, η οποία φαίνεται πως έχει ένα προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις.
Πάντως σ’ αυτό το γεγονός, όπως και στην εκκωφαντική δυσαρέσκεια επιφανών ρεπουμπλικανών, οφείλεται ίσως το άνοιγμα της ψαλίδας υπέρ της Κλίντον, η οποία φαίνεται πως έχει ένα προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις.
Μέχρι τον Νοέμβριο
δεν θα πλήξουμε βέβαια, αλλά ταυτόχρονα τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά στις ΗΠΑ.
Και πρωτόγνωρα...