Εισήγηση για αποχώρηση των Ρωσικών Σιδηροδρόμων (RZD) από τους διαγωνισμούς των αποκρατικοποιήσεων που διεξάγει
το ΤΑΙΠΕΔ έχει υποβάλει η διοίκηση της ρωσικής
εταιρείας προς τον μέτοχό της, δηλαδή το ρωσικό Δημόσιο. Σύμφωνα με δημοσίευμα
του ρωσικού πρακτορείου RIA Novosti, δεν έγινε γνωστό αν την εισήγηση την έχει αποδεχθεί
η ρωσική κυβέρνηση. Αν συμβεί όμως κάτι τέτοιο, τότε θα δημιουργηθούν νέα
δεδομένα στο ελληνικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και ειδικά στον διαγωνισμό
αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Υπενθυμίζεται ότι η RZD, σε συνεργασία με τη ΓΕΚ-Τέρνα, είναι ο ένας εκ των δύο συμμετεχόντων στον σχετικό διαγωνισμό πώλησης του 100% της ελληνικής εταιρείας. Ο δεύτερος είναι η ρουμανική GFR σε συνεργασία με την αμερικανική Watco.
Η αποχώρηση των Ρώσων από την Ελλάδα θα επηρεάσει και τους διαγωνισμούς αποκρατικοποίησης των ΕΕΣΣΤΥ (Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού/Rosco) και ΟΛΘ. Ωστόσο στους δύο τελευταίους διαγωνισμούς απομένουν αρκετοί να ανταγωνιστούν μεταξύ τους μετά την αποχώρηση της RZD. Συγκεκριμένα, απομένουν δύο στον διαγωνισμό της ΕΕΣΣΤΥ και επτά στον διαγωνισμό του ΟΛΘ.
Αλλά ακόμη και ο διαγωνισμός αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ μπορεί να προχωρήσει, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) κάνουν δεκτή μια προσφορά των Watco-GFR. Αρκεί αυτή να θεωρηθεί από την ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ ικανοποιητική. Αυτό ήδη έχει συμβεί δύο φορές στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων – την πρώτη φορά κατά την πώληση του 33% του ΟΠΑΠ και τη δεύτερη φορά στην πώληση του 100% της Ελληνικόν Α.Ε.
Η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ φάνηκε να αιφνιδιάζονται από τη συγκεκριμένη κίνηση, παρόλο που η ελληνική πλευρά πάντα «κρατούσε μικρό καλάθι» σχετικά με τις προθέσεις των Ρώσων ενδιαφερόμενων επενδυτών. Η εμπειρία άλλωστε από την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ είναι ακόμη νωπή και δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Επίσης, αρνητικά συνέβαλαν και η επιδείνωση των μακροοικονομικών μεγεθών στη Ρωσία και οι κυρώσεις λόγω του θέματος της Ουκρανίας. Ως συνέπεια, η RZD πολύ δύσκολα θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τα οικονομικά ανοίγματά της εκτός Ρωσίας χωρίς την αξιοποίηση των αποθεματικών της. Τέλος, η λήψη της συγκεκριμένης απόφασης μπορεί να επηρεάστηκε, ώς κάποιο βαθμό, και από την απομάκρυνση από το τιμόνι της εταιρείας του πληθωρικού πρόεδρου της RZD και φίλου του Ρώσου προέδρου Πούτιν, Βλαντιμίρ Γιακούνιν.
Παράγοντες της αγοράς ανέφεραν χθες ότι είναι δύσκολο να φανεί αν οι αποφάσεις καθοδηγούνται από επιχειρηματικά ή από πολιτικά κριτήρια. Ωστόσο, πολύ σπάνια στη βόρεια αυτή χώρα οι αποφάσεις λαμβάνονται με αμιγώς επιχειρηματικά κριτήρια. Δεν είναι και λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για πολιτικές επιδιώξεις της Μόσχας σε μια δύσκολη στιγμή για την Ελλάδα και την οικονομίας της, έτσι ώστε η ίδια να εντοπίσει «παράθυρα» πολιτικής και οικονομικής επιρροής.
Υπενθυμίζεται ακόμη ότι η ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ δεν ικανοποίησαν τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις των Ρώσων της RZD. Οι ίδιοι ήθελαν να διεκδικήσουν από κοινού, σε έναν δηλαδή διαγωνισμό ή στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας, τον ΟΛΘ και τις ΤΡΑΙΝΟΣΕ/ΕΕΣΣΤΥ. Μάλιστα, ο Βλ. Γιακούνιν δεν δίστασε να αναφέρει ότι την RZD ενδιαφέρει και ο ΟΣΕ, στον οποίο ανήκουν οι υποδομές πάνω στις οποίες κινούνται τα τρένα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η ελληνική πλευρά πάντοτε περιοριζόταν από το κοινοτικό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο, που απαιτούσε ξεχωριστούς διαγωνισμούς έτσι ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα διακριτικής μεταχείρισης, όπως αυτό που θα προκαλούνταν με τις βλέψεις της RZD. Ως συνέπεια, όπως ανέφερε πρώην στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, για να πετύχει η στρατηγική των Ρώσων, «θα έπρεπε να βάλουν το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη τους» για να αποκτήσουν όλα τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή των ΤΡΑΙΝΟΣΕ/ΕΕΣΣΤΥ και ΟΛΘ.
Υπενθυμίζεται ότι η RZD, σε συνεργασία με τη ΓΕΚ-Τέρνα, είναι ο ένας εκ των δύο συμμετεχόντων στον σχετικό διαγωνισμό πώλησης του 100% της ελληνικής εταιρείας. Ο δεύτερος είναι η ρουμανική GFR σε συνεργασία με την αμερικανική Watco.
Η αποχώρηση των Ρώσων από την Ελλάδα θα επηρεάσει και τους διαγωνισμούς αποκρατικοποίησης των ΕΕΣΣΤΥ (Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού/Rosco) και ΟΛΘ. Ωστόσο στους δύο τελευταίους διαγωνισμούς απομένουν αρκετοί να ανταγωνιστούν μεταξύ τους μετά την αποχώρηση της RZD. Συγκεκριμένα, απομένουν δύο στον διαγωνισμό της ΕΕΣΣΤΥ και επτά στον διαγωνισμό του ΟΛΘ.
Αλλά ακόμη και ο διαγωνισμός αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ μπορεί να προχωρήσει, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) κάνουν δεκτή μια προσφορά των Watco-GFR. Αρκεί αυτή να θεωρηθεί από την ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ ικανοποιητική. Αυτό ήδη έχει συμβεί δύο φορές στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων – την πρώτη φορά κατά την πώληση του 33% του ΟΠΑΠ και τη δεύτερη φορά στην πώληση του 100% της Ελληνικόν Α.Ε.
Η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ φάνηκε να αιφνιδιάζονται από τη συγκεκριμένη κίνηση, παρόλο που η ελληνική πλευρά πάντα «κρατούσε μικρό καλάθι» σχετικά με τις προθέσεις των Ρώσων ενδιαφερόμενων επενδυτών. Η εμπειρία άλλωστε από την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ είναι ακόμη νωπή και δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Επίσης, αρνητικά συνέβαλαν και η επιδείνωση των μακροοικονομικών μεγεθών στη Ρωσία και οι κυρώσεις λόγω του θέματος της Ουκρανίας. Ως συνέπεια, η RZD πολύ δύσκολα θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τα οικονομικά ανοίγματά της εκτός Ρωσίας χωρίς την αξιοποίηση των αποθεματικών της. Τέλος, η λήψη της συγκεκριμένης απόφασης μπορεί να επηρεάστηκε, ώς κάποιο βαθμό, και από την απομάκρυνση από το τιμόνι της εταιρείας του πληθωρικού πρόεδρου της RZD και φίλου του Ρώσου προέδρου Πούτιν, Βλαντιμίρ Γιακούνιν.
Παράγοντες της αγοράς ανέφεραν χθες ότι είναι δύσκολο να φανεί αν οι αποφάσεις καθοδηγούνται από επιχειρηματικά ή από πολιτικά κριτήρια. Ωστόσο, πολύ σπάνια στη βόρεια αυτή χώρα οι αποφάσεις λαμβάνονται με αμιγώς επιχειρηματικά κριτήρια. Δεν είναι και λίγοι εκείνοι που κάνουν λόγο για πολιτικές επιδιώξεις της Μόσχας σε μια δύσκολη στιγμή για την Ελλάδα και την οικονομίας της, έτσι ώστε η ίδια να εντοπίσει «παράθυρα» πολιτικής και οικονομικής επιρροής.
Υπενθυμίζεται ακόμη ότι η ελληνική κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ δεν ικανοποίησαν τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις των Ρώσων της RZD. Οι ίδιοι ήθελαν να διεκδικήσουν από κοινού, σε έναν δηλαδή διαγωνισμό ή στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας, τον ΟΛΘ και τις ΤΡΑΙΝΟΣΕ/ΕΕΣΣΤΥ. Μάλιστα, ο Βλ. Γιακούνιν δεν δίστασε να αναφέρει ότι την RZD ενδιαφέρει και ο ΟΣΕ, στον οποίο ανήκουν οι υποδομές πάνω στις οποίες κινούνται τα τρένα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η ελληνική πλευρά πάντοτε περιοριζόταν από το κοινοτικό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο, που απαιτούσε ξεχωριστούς διαγωνισμούς έτσι ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα διακριτικής μεταχείρισης, όπως αυτό που θα προκαλούνταν με τις βλέψεις της RZD. Ως συνέπεια, όπως ανέφερε πρώην στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, για να πετύχει η στρατηγική των Ρώσων, «θα έπρεπε να βάλουν το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη τους» για να αποκτήσουν όλα τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή των ΤΡΑΙΝΟΣΕ/ΕΕΣΣΤΥ και ΟΛΘ.
