Είδα προχθές ένα διασκεδαστικό ντοκιμαντέρ
ισπανικής παραγωγής για τη Βόρειο Κορέα,
στο οποίο παρατήρησα κάτι εξόχως ενδιαφέρον που οφείλω να σας μεταφέρω. Να σας
πω, κατ’ αρχάς, ότι το υλικό που
παρουσιάζεται στην ταινία είναι εντελώς προπαγανδιστικό (εξ ου και το
διασκεδαστικό του πράγματος), καθώς η κινηματογράφηση περιορίστηκε
σε μια αφύσικα άψογη κομμουνιστική
«Ντίσνεϊλαντ» της Πιονγιάνγκ, όπου κατοικούν όλοι οι περί τον
δικτάτορα, δηλαδή η άρχουσα τάξη της Β. Κορέας.
Παρ’ όλα αυτά, κάτι ξεφεύγει πάντα
για να το παρατηρήσει ο θεατής.
Συγκεκριμένα, το συνεργείο επισκέπτεται μια
εκκλησία ρωμαιοκαθολικών, την οποία προφανώς το καθεστώς διατηρεί ώστε να
απορρίπτει τις κατηγορίες για διώξεις της θρησκευτικής πίστης. Εκεί, λοιπόν, σε
ένα πέρασμα του φακού στον χώρο του ναού, διακρίνεται καθαρά μια μοναδική
παραλλαγή της κλασικής αναπαράστασης του Θείου
Βρέφους, αυτής που επικρατεί τόσο στην ανατολική όσο και στη δυτική
καλλιτεχνική παράδοση και η οποία, ως γνωστόν, είναι η απεικόνιση του βρέφους με τη Θεοτόκο: τη μητέρα του. Στη Βόρειο Κορέα, όμως, ο Χριστούλης εικονίζεται στην
αγκαλιά του πατέρα του! Διότι τον κρατάει ένας καστανόξανθος
γενειοφόρος με μακριά μαλλιά. Παρότι η μορφή του είναι στις γραμμές που
καθιέρωσαν οι αναπαραστάσεις του Ιησού κατά τον 19ο
αιώνα στις καθολικές χώρες, λογικά πρέπει να είναι ο πατέρας του, γιατί
μου φαίνεται εξαιρετικά απίθανο, ακόμη και για το θεότρελο βασίλειο των Κιμ, ο Ιησούς ως τριαντάρης να
κρατάει στην αγκαλιά του τον εαυτό του ως βρέφος.
Οσο αστεία όμως και αν είναι η παραλλαγή,
πόσο ταιριαστή είναι εν τέλει με τα κρατούντα στη Β.
Κορέα. Διότι, σκεφθείτε, τι είναι
η ζωή για τον υπήκοο του περίκλειστου βασιλείου των Κιμ. Ο παππούς Κιμ έχει
αναχθεί σε θεότητα, που λατρεύεται με γλώσσα και πρακτικές καθαρά θρησκευτικές
(ο θάνατός
του, π.χ., περιγράφεται ως ανάληψη εις ουρανούς...) και η θεότητα αυτή διαρκώς αναπαράγει τον εαυτό της.
Οι χριστιανοί της Β. Κορέας, επομένως,
που λατρεύουν ένα θεό ο οποίος εικονίζεται ως βρέφος στην αγκαλιά του πατέρα
του ή του ενήλικου εαυτού του, μπορεί, κατά το καθεστώς, να έχουν μια εσφαλμένη
πίστη, όμως η λογική της είναι η σωστή: ο θεός αναπαράγεται εσαεί. Αυτή είναι η τάξη του σύμπαντος
στη Β. Κορέα, ακόμη και για τους
διαφωνούντες.
