Λευτέρης Σαββίδης
Στη θρυλική πολεμική ταινία «Dirty Douzin» (Και οι 12 Ήταν Καθάρματα) ο Λι Μάρβιν
προσπαθεί να φέρει βόλτα μια ομάδα απίθανων τύπων που πρέπει να εκπαιδευτούν
ταχύτατα για να αναλάβουν μια εξαιρετικά επικίνδυνη αποστολή εναντίον των Ναζί.
Τσαρλς Μπρόνσον, ο Τέλι Σαβάλας, ο Τζον Κασαβέτης και ο νεαρός Ντόναλντ Σάντερλαντ
δεν έχουν καμία διάθεση να στρατικοποιηθούν και ψάχνουν διαρκώς ευκαιρία να
λουφάρουν. Με κάποιο τρόπο όμως, οι δεξιότητες που έχει καθένας τους σε
παράνομες ενέργειες παράγουν αθροιστικά ένα φονικό συνολικό αποτέλεσμα και
καταφέρνουν πολεμικούς άθλους.
Αυτό συνέβη και με την ομάδα «Βρώμικοι 13»
που υπήρξε στην πραγματικότητα και από την οποία φαίνεται πως είναι εμπνευσμένο
και το σενάριο. Στην αληθινή ομάδα δεν συμμετείχαν κατάδικοι, αλλά παράτολμοι
άντρες που είχαν έφεση στο ποτό στους καβγάδες και πιθανόν σε μικροπαρανομίες.
Η ομάδα πήρε το όνομα «Βρώμικοι 13» επειδή κατά τη διάρκεια της
εκπαίδευσής τους στην Αγγλία πλένονταν και
ξυρίζονταν μόνο μια φορά την εβδομάδα, ενώ ποτέ δεν έπλεναν τα ρούχα τους!
Ήταν μέρος της 506ης μεραρχίας αλεξιπτωτιστών των ΗΠΑ και
αναλάμβαναν επικίνδυνες αποστολές στον Β΄
Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ομάδα έγινε γνωστή από την περίφημη
φωτογραφία, που δύο άνδρες της με μαλλί μοϊκάνα και
ινδιάνικο καμουφλάζ, ετοιμάζονται για μια ακόμη μάχη.
Ακολουθούσαν τις εντολές του επικεφαλής Τζέικ Μάκνις, που είχε καταγωγή από την ινδιάνικη φυλή Κοκτό.
Βασική αποστολή της ομάδας ήταν οι
δολιοφθορές.
Έμπαιναν στις γραμμές του εχθρού και
ανατίναζαν στόχους όπως οι γέφυρες του ποταμού Ντοβ
στην απόβαση της Νορμανδίας τον Ιούνιο
του 1944.
Στο τέλος, οι μισοί από αυτούς σκοτώθηκαν ή
συνελήφθησαν από τους Γερμανούς, αλλά προηγουμένως είχαν φέρει εις πέρας την
αποστολή τους.
Η ομάδα έπεσε με αλεξίπτωτα από τα
αεροσκάφη της 440 μοίρας μεταφοράς
στρατευμάτων της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Market Garden», η διμοιρία ήταν
επιφορτισμένη με την υπεράσπιση των τριών γεφυρών του ποταμού
Ντόμελ στο Αϊτχόβεν της Ολλανδίας. Οι μισοί σκοτώθηκαν
ή τραυματίστηκαν από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς και ο Μακνίς προήχθη σε λοχία. Για το υπόλοιπο της επιχείρησης ανέλαβαν
καθήκοντα προστασίας θέσεων και σε περίπτωση που επιβίωναν είχαν εντολή να
ενσωματωθούν σε άλλη μονάδα.
Συνολικά από τη μονάδα πέρασαν περίπου 30
στρατιώτες.
Ο Μανκίς και οι
μισοί από την αρχική ομάδα των «Βρώμικων 13»,
που είχαν σωθεί ενσωματώθηκαν στους ανιχνευτές, μια ομάδα αλεξιπτωτιστών που
προηγούνταν των στρατευμάτων. Στη συνέχεια τα καθοδηγούσαν κατά την
προέλαση ή τα κατηύθυναν στις βάσεις ανεφοδιασμού.
Μετά από αυτή τη μάχη είχαν την εντύπωση
ότι θα μείνουν στην Αγγλία για εκπαίδευση, αλλά έπεσαν έξω. Τους έστειλαν σε μία αποστολή αυτοκτονίας στη
Μάχη των Αρδεννών, στα περίχωρα
της πόλης Μπαστόν που ήταν περικυκλωμένη. Οι «Βρώμικοι 13″ έφεραν εις πέρας την
αποστολή με μία απώλεια. Επιπλέον, συνέβαλαν στην ασφαλή προσγείωση αεροσκαφών
που μετέφεραν προμήθειες ζωτικής σημασίας στην 101η
Αερομεταφερόμενη Μεραρχία.
Ο Μακνίς
αντιμετώπιζε ως αδιάφορες όλες τις αποστολές που δεν ενέπλεκαν άμεσα τη μονάδα
του και αυτή η συμπεριφορά τον έφερνε διαρκώς σε σύγκρουση με τις στρατιωτικές
αρχές. Παρ “όλα αυτά, ο Μακνίς τελείωσε τον πόλεμο ως εν ενεργεία επιλοχίας και έχοντας στο
ενεργητικό του τέσσερα άλματα μάχης, σπάνιο κατόρθωμα για Αμερικανό
αλεξιπτωτιστή. Τα άλματά του έγιναν στη Νορμανδία, την Ολλανδία, στο Βέλγιο,
κατά τη διάρκεια της Μάχης των Αρδενών,
ενώ έκανε και ένα άλμα ως παρατηρητής με την 17η
Αερομεταφερόμενη Μεραρχία κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης «Varsity», στη Βόρεια
Γερμανία.
Μιλώντας για τους «Βρώμικους 13», ο Τζακ Άγκνιου είχε πει: «Δεν ήμασταν
εγκληματίες. Απλώς δεν κάναμε τα πράγματα με τον τρόπο που υποτίθεται ότι θα
έπρεπε να τα κάνουμε, ενώ κάναμε πολλά περισσότερα με άλλους τρόπους. Έτσι,
είχαμε πάντα μπελάδες.
