Αν το εγχείρημα πετύχει, θα μπορούσε να
οδηγήσει σε έναν νέο πυρετό του χρυσού: καναδική
μεταλλευτική εταιρεία ετοιμάζεται να γίνει το 2019 η πρώτη που εξορύσσει χρυσό
και άλλα μέταλλα από τον πλούσιο βυθό του ωκεανού. Η καναδική Nautilus Minerals έχει εξασφαλίσει συμφωνία με την κυβέρνηση της Παπούα Νέας Γουινέας για
την αξιοποίηση αποθέσεων μετάλλων στο βυθό του Αρχιπελάγους
του Βίσμαρκ στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενάμισι χιλιόμετρο
κάτω από την επιφάνεια.
Στην περιοχή αυτή, που βρίσκεται κοντά σε
όρια τεκτονικών πλακών, καυτό νερό που περιέχει διαλυμένα μέταλλα αναβλύζει από
οπές στο βυθό. Καθώς το νερό ανεβαίνει και ψύχεται, τα μέταλλα απελευθερώνονται
και πέφτουν. Όπως δήλωσαν στο LiveScience.com εκπρόσωποι της Nautilus, οι
αποθέσεις στο βυθό του αρχιπελάγους είναι 10 φορές πλουσιότερες σε χαλκό, σε
σχέση με συγκρίσιμα χερσαία ορυχεία, με το ποσοστό του μετάλλου να φτάνει το 7%, συγκριτικά με 0,6% κατά μέσο όρο
στην ξηρά. Οι αποθέσεις περιέχουν επίσης 20 γραμμάρια χρυσού ανά τόνο, συγκριτικά με 6 γραμμάρια
στην ξηρά κατά μέσο όρο.
Η εταιρεία έχει ετοιμάσει ήδη τα τρία γιγάντια ρομπότ που θα αναλάβουν την επιχείρηση, από τα οποία το ελαφρύτερο έχει
μέγεθος σπιτιού και ζυγίζει 200 τόνους: Το
πρώτο ξύνει
το βυθό για να τον ισοπεδώσει και να ανοίξει το δρόμο για το δεύτερο, το οποίο σπάει τα πετρώματα με μεταλλικά δόντια
που θυμίζουν δεινόσαυρο. Το τρίτο ρομπότ, μια υπερμεγέθης ηλεκτρική σκούπα, ρουφάει
το θρυμματισμένο πέτρωμα μαζί με νερό, σε μια σούπα με τη σύσταση
του υγρού τσιμέντου. Στην επιφάνεια, το νερό φιλτράρεται ακόμα και από
μικροσκοπικά σωματίδια και επιστρέφεται στον ωκεανό.
Το πρόβλημα είναι ότι η διαδικασία αυτή
σηκώνει ιζήματα από το βυθό, τα οποία εξαπλώνονται στο νερό και το θολώνουν, με
πιθανές παρενέργειες σε οργανισμούς που τρέφονται με φίλτρα και γενικότερα στο
ωκεάνιο οικοσύστημα. «Υπάρχει η σοβαρή ανησυχία ότι η τοξικότητα από τη
διαταραχή του βυθού μπορεί να ανέβει το τροφικό πλέγμα και να φτάσει σε τοπικές
κοινότητες» λέει η Νάταλι Λόουρεϊ της
αυστραλιανής περιβαλλοντικής οργάνωσης Deep Seat Mining
Campaign, η οποία ζητά να απαγορευτούν
τα υποβρύχια ορυχεία.
Από την πλευρά της, η Nautilus
υποστηρίζει ότι η αναρρόφηση των θρυμματισμένων πετρωμάτων περιορίζει το θόλωμα
του νερού σε τοπική κλίμακα. Το υποβρύχιο ορυχείο της Nautilus θα
βρίσκεται μέσα στα χωρικά ύδατα της Παπούας Νέας Γουινέας, και η εταιρεία
χρειάστηκε μόνο την άδεια της κυβέρνησης. Για την εξόρυξη σε διεθνή ύδατα απαιτείται η
έγκριση της Διεθνούς Αρχής Βυθού του ΟΗΕ, η οποία
μέχρι τώρα έχει δώσει πάνω από 25 άδειες εξερεύνησης μεταλλευμάτων.
Το εγχείρημα της Nautilus,
πάντως, θεωρείται κομβικής σημασίας. Όπως παραδέχεται η Νάταλι Λόουρεϊ, «αν το
σχέδιο προχωρήσει, θα ανοίξει την πόρτα για αυτήν την βιομηχανία».
