Μια Μόσχα κάτω από τη Μόσχα

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://sfairika.gr

    Κάτω από τα πόδια των κατοίκων της, κρύβεται ένας ολόκληρος κόσμος από σήραγγες, καταφύγια, και κρύπτες. Τα «έγκατα» της Μόσχας έχουν βάθος δεκάδων μέτρων και πολλά σημεία είναι απαγορευμένα. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένα, τα οποία παραμερίζουν το πέπλο αυτής της μυστικότητας.

    Το καταφυγιο είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του 1950, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού πολέμου. Η είσοδος στον υπόγειο χώρο είναι «καμουφλαρισμένη» υπό την όψη ενός συνηθισμένου σπιτιού του 19ου αιώνα, οι τοίχοι του οποίου κρύβουν πίσω τους ένα στρώμα από μπετόν πάχους έξι μέτρων. Η ίδια η υπόγεια εγκατάσταση βρίσκεται σε βάθος 65 μέτρων (17 όροφοι κάτω από τη γη), στο ίδιο επίπεδο με τη γραμμή του δακτυλίου του Μετρό.

    Το υπόγειο συγκρότημα καταλαμβάνει πάνω από 7000 τετ. μέτρα, καταμερισμένα σε 4 τμήματα από σήραγγες. Εδώ βρισκόταν το εφεδρικό διοικητήριο του Επιτελείου Αεροπορίας μακράς ακτίνας δράσης, το οποίο μπορούσε να λειτουργήσει ακόμη και σε περίπτωση πυρηνικού βομβαρδισμού της Μόσχας. Η θερμοκρασία στο μπούνκερ είναι 16 βαθμοί.

    Το 2006 άνοιξε στο μπούνκερ μουσείο του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό την αρχή της διαδραστικότητας. Οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν στρατιωτική στολή μιας άλλης εποχής, να αγγίξουν όπλα, να εξερευνήσουν τα πάλαι ποτέ μυστικά τούνελ με μάσκες και προστατευτικές στολές, να αναλάβουν για λίγο το ρόλο του χειριστή ασυρμάτου του στρατού, καθώς και «να θέσουν σε λειτουργία» πυρηνικές κεφαλές, πατώντας το διάσημο κόκκινο κουμπί.

Μπούνκερ του Στάλιν

    Ένα από τα πιο σημαντικά μυστικά της Σοβιετικής Κυβέρνησης βρισκόταν στην πόλη Σαμάρα και κρατήθηκε  κρυφό μέχρι το 1990.

    Το μυστικό καταφύγιο του Στάλιν στη Σαμάρα βρίσκεται κοντά από το σταθμό Μετρό «Izmáilovskaya». Η δημιουργία αυτής της εγκατάστασης χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, όταν αυτή προοριζόταν για εφεδρικό διοικητήριο του Αρχιστράτηγου της Σοβιετικής Ένωσης. Συνδεόταν με το Κρεμλίνο με μια υπόγεια σήραγγα 17 χιλιομέτρων.

    Ο Στάλιν εργάστηκε εδώ ένα μικρό διάστημα, τέλη Νοεμβρίου έως αρχές Δεκεμβρίου 1941, την περίοδο της έναρξης του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Σε αυτό το μπούνκερ λήφθηκε η απόφαση να μην εγκαταλειφθεί η Μόσχα, αλλά να γίνει καθετί δυνατό για την υπεράσπισή της μέχρι τέλους.

    Από το 1996, το μπούνκερ έχει μετατραπεί σε μουσείο και είναι ανοικτό για το κοινό. Είναι σχετικά μικρό, καθώς διαθέτει μόνο τους απόλυτα απαραίτητους χώρους, δηλαδή την αίθουσα συνεδριάσεων, το γραφείο εργασίας, αίθουσες ανάπαυσης-ψυχαγωγίας, γραφείο για τους ανώτερους αξιωματικούς, βοηθητικούς-αποθηκευτικούς χώρους και τραπεζαρία.

Υπόγειο ποτάμι

    Ο ποταμος Νεηκλιναγια είναι ο αριστερός παραπόταμος του ποταμού Μόσχοβα, έχει έκταση 7,5 χλμ. και είναι τόσο παλιός, όσο η ίδια η πρωτεύουσα (οι πρώτες αναφορές για το ποτάμι αυτό συμπίπτουν με τις πρώτες αναφορές για τη Μόσχα το 1147). Ο Νεγκλίναγια πηγάζει από την περιοχή Μάρινα Ρόσα (στη βορειοανατολική Μόσχα) και περνώντας κάτω από το πιο κεντρικό σημείο της πόλης -τον κήπο Αλεξαντρόβσκι σαντ, δίπλα από τα τείχη του Κρεμλίνου και την Κόκκινη Πλατεία- εκβάλλει στον ποταμό Μόσχοβα μέσω μιας μεγάλης πέτρινης οπής στην παραλιακή, την οποία μπορεί να δει κανείς από τη Μεγάλη Πέτρινη Γέφυρα (Bolshόi Kámennyi Most). Σχεδόν όλη η διαδρομή του Νεγκλίναγια περνά μέσα από μια σήραγγα-αγωγό. Ιδιωτική εταιρία οργανώνει ξεναγήσεις σε ένα από τα τμήματα αυτής της πέτρινης σήραγγας.

    Ωστόσο, ακόμη και η προγραμματισμένη ξενάγηση μπορεί ξαφνικά να ακυρωθεί λόγω της βροχής, καθώς τότε το νερό του ποταμού μπορεί να φουσκώσει. Ο ποταμός Νεγκλίναγια θεωρείται ένα από τα πιο … «αποκρυφιστικά» μέρη της Μόσχας, καθώς υπάρχουν συχνές μαρτυρίες από σκαπανείς ότι έχουν δει στη σήραγγα φαντάσματα (!). Η είσοδος στην πέτρινη σήραγγα γίνεται σε υπόγειο χώρο που βρίσκεται στην περιοχή του σταθμού μετρό «Srétenskiy Bulvár».

Λατομεία Σιάνι

    Στα λατομεια αυτα εξορυσσόταν ασβεστόλιθος για την κατασκευή φρουρίων και ναών της Μόσχας, προσδίδοντάς τους χαρακτηριστικό λευκό χρώμα. Η εμφάνιση αυτών των λατομείων χρονολογείται από το 17ο αιώνα.

    Τη σοβιετική εποχή μετέφεραν από εδώ πέτρες για την ενίσχυση των διαδρόμων προσγείωσης – απογείωσης των αεροδρομίων, ενώ αργότερα, κατά τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, οργανώθηκε στο μέρος αυτό στρατιωτικό νοσοκομείο, και ύστερα από χρόνια, σταθμός παρακολούθησης σεισμικών φαινομένων.

    Το 1974 οι είσοδοι στα Σιάνι σκεπάστηκαν. Μέχρι τότε, το σύστημα από υπόγειες σήραγγες έφτανε τουλάχιστον τα 90 χλμ. Στις 3 Ιουλίου 1988 μια από τις εισόδους ανοίχθηκε πάλι από προσωπική πρωτοβουλία κάποιων ατόμων, και το 2007 επιδιορθώθηκε πλήρως χάρη στις προσπάθειες των ντόπιων και των τακτικών επισκεπτών των Σιάνι.

    Οι μόνιμοι επισκέπτες των Σιάνι αυτοαποκαλούνται «συστημικοί», κατά το παράδειγμα του ισχυρού κινήματος των σοβιετικών χίπις που εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 και ονομαζόταν «Σύστημα». Γύρω από το δίκτυο σπηλαίων σχηματίστηκε μια ξεχωριστή κουλτούρα με παραδόσεις, κανόνες, μύθους και τελετουργίες. Το ύψος των τούνελ του δικτύου Σιάνι κυμαίνεται από τα 0,4 ως τα 3,5 μέτρα, το βάθος τους 25-30 μέτρα. Η θερμοκρασία μέσα στις σπηλιές είναι 7-10 °C. Ως την είσοδο του σπηλαίου μπορεί να φτάσει κανείς με το λεωφορείο 439 από τη στάση μετρό «Domodédovskaya», ως τη στάση «Pόchta». Η διαδρομή διαρκεί περίπου 35 λεπτά.