«Έως και τον περασμένο Απρίλιο συνεχιζόταν η
τάση των Ελλήνων να προσπαθούν να “σώσουν” τα λεφτά τους με όποιον τρόπο
μπορούσαν, σε περιβάλλον capital
controls.
Έτσι, βλέπαμε για
παράδειγμα τοποθετήσεις σε ασφαλιστικά πακέτα που ουσιαστικά συνδέονταν με ξένα
περιουσιακά στοιχεία, ή ακόμη επιχειρηματίες που εισέπρατταν σε μετρητά και
επέλεγαν τη μέθοδο της… θυρίδας και του στρώματος.
Αυτή η τάση, κατά το
τελευταίο δίμηνο, έχει ξεκινήσει ως ένα βαθμό να αναστρέφεται. Οι πωλήσεις των
συγκεκριμένων ασφαλιστικών πακέτων έχουν κοπάσει, ενώ έχει αρχίσει να
παρατηρείται και μια δειλή κίνηση επιστροφής των χρημάτων στον χώρο των
επίσημων επενδύσεων-τοποθετήσεων».
Αυτά υποστηρίζει μιλώντας στο Euro2day.gr
γνωστός παράγοντας της επενδυτικής αγοράς, συμπληρώνοντας: «Αλήθεια είναι ότι κάποιο περιορισμένο μέρος
των κεφαλαίων που είτε είχε φύγει προς το εξωτερικό, είτε είχε κρυφτεί στα
στρώματα, έχει επιστρέψει. Άλλες φορές για λόγους κάλυψης άμεσων οικογενειακών
αναγκών και κατά τους τελευταίους μήνες για επενδυτικούς σκοπούς.
Βέβαια, οι
επιστροφές στα γκισέ των τραπεζών είναι ιδιαίτερα περιορισμένες (παρατηρούνται
τις τελευταίες εβδομάδες προθεσμιακές καταθέσεις “νέου χρήματος” με επιτόκιο
κοντά στο 1% ή και κάπως υψηλότερο για μεγάλα ποσά), ωστόσο παρατηρήθηκε τοποθέτηση κάποιων
χρημάτων είτε στα εταιρικά ομόλογα γνωστών επιχειρηματικών ομίλων, είτε ακόμη
και στην αγορά ακινήτων.
Η ουσία είναι ότι
αρκετοί αποταμιευτές που βλέπουν τα λεφτά τους να είναι τοποθετημένα στο
εξωτερικό με αρνητικά επιτόκια, άρχισαν να βλέπουν με καλύτερο μάτι την
επιστροφή των χρημάτων σε ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, ιδίως τώρα που ο
κίνδυνος της χώρας φαίνεται να αμβλύνεται».
Οι εναλλακτικές επιλογές
• Τραπεζικές προθεσμιακές καταθέσεις με
επιτόκιο έως 0,5%-0,6% για μεγάλα ποσά συν κάποια δωρεάν -και… αφορολόγητα-
κουπόνια αγορών (super markets, βενζίνες, γνωστές εμπορικές
αλυσίδες).
• Τραπεζικές προθεσμιακές καταθέσεις
«νέου χρήματος» με επιτόκιο γύρω ή ελαφρά πάνω από το 1%.
• Εταιρικά ομόλογα με ετήσια απόδοση (yield) που ξεκινά από το 3% και σε ορισμένες
περιπτώσεις προσεγγίζει ακόμη και το 5%, ανάλογα με την εταιρεία.
• Μετοχές ελληνικού χρηματιστηρίου με
μέση απόδοση χρηματικών διανομών (μερίσματα συν επιστροφές
κεφαλαίου) μεταξύ
του 2% και του 2,5%.
• Ακίνητα (κυρίως
πρώτες και παραθεριστικές κατοικίες), μετά από μια μέση πτώση των τιμών τους κατά περίπου 35% με 40%,
λόγω της οικονομικής κρίσης και των βαρύτατων φορολογιών.
Η «επόμενη μέρα»
Παράγοντες
της επενδυτικής αγοράς αντιλαμβάνονται ότι η διαδικασία μιας εκτεταμένης
επιστροφής των χρημάτων στα γκισέ των ελληνικών τραπεζών θα απαιτήσει χρόνια
και θα γίνει σταδιακά. Θεωρούν βέβαια ως θετικές εξελίξεις τη δεύτερη
αξιολόγηση και την έξοδο της χώρας στις αγορές ομολόγων, αλλά «διαβάζουν» με
διαφορετικό τρόπο την καθημερινή πραγματικότητα.
Χαρακτηριστικά
είναι τα όσα δηλώνει στο Euro2day.gr διευθυντής τραπεζικού
καταστήματος:
«Οι περισσότεροι καταθέτες που έχουν τα λεφτά
τους σε θυρίδες και στρώματα επηρεάζονται συνήθως λιγότερο από τα media και τις
δηλώσεις των επισήμων και περισσότερο από γνωστούς που “ξέρουν από
αυτά”, όπως λογιστές, συγχωριανούς και άτομα που… έχουν άκρες στην Αθήνα.
Άρα, λοιπόν, από τη
μια πλευρά χρειάζεται αρκετός χρόνος για να διαχυθεί η πληροφόρηση στα πλατιά
στρώματα των καταθετών και από την άλλη, απαιτούνται περισσότερα πράγματα από
την πλευρά των κυβερνώντων (γ’ αξιολόγηση χωρίς περιπέτειες, μείωση των
αποδόσεων στα κρατικά ομόλογα, προσέλκυση επενδύσεων) και των τραπεζιτών (ταχύτερη
και αποτελεσματικότερη διαχείριση των κόκκινων δανείων).
Επίσης, σημαντικός
χρόνος απαιτείται και για τον επαναπατρισμό κεφαλαίων από το εξωτερικό.
Ακόμη και αν αύριο αποφάσιζαν όλοι να φέρουν πίσω τα χρήματά τους, κάποια από
αυτά είναι τοποθετημένα σε προθεσμιακά προϊόντα και άλλες μορφές μακροπρόθεσμων
επενδύσεων.
Επιπλέον, οι επενδυτές
αυτοί έχουν την ευχέρεια να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους σε όποια χώρα του
κόσμου επιθυμούν και γιατί όχι π.χ. στην (εκτός μνημονίου) Κύπρο, όπου τα τραπεζικά επιτόκια σε
ευρώ υπερβαίνουν το 1%.
Το κυριότερο όμως
εμπόδιο έγκειται στο ότι οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να πειστούν πως έχουν
εκλείψει όλοι σχεδόν εκείνοι οι λόγοι που τους είχαν ωθήσει να βγάλουν τα
χρήματά τους από την Ελλάδα, είτε κατά το πρώτο μισό του 2015, είτε παλαιότερα.
Πρόκειται γενικότερα για ένα “δύσκολο” πελατολόγιο, που συχνά είναι
ιδιαίτερα ενημερωμένο και χρησιμοποιεί εξειδικευμένους συμβούλους.
Πάντως, τα κεφάλαια
αυτά θα μπορούσαν να επιστρέφουν από το εξωτερικό σταδιακά σε επιλεγμένες
επενδύσεις, ενώ προς την ίδια (σταδιακή επίσης) κατεύθυνση θα μπορούσαν να κινηθούν και
τα διαθέσιμα πολλών εγχώριων ομίλων, που σήμερα είναι τοποθετημένα σε ξένες
τράπεζες».
