Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη
εγκυκλοπαίδεια
Το αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα (D-15) ήταν ένα από τα ενδοξότερα πλοία του και ακόμη το πιο
επιτυχημένο ελληνικό πολεμικό πλοίο κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μέχρι και την
απώλειά του το 1943. Κατασκευάσθηκε στα αγγλικά ναυπηγεία Yarrow & Co Ltd της Γλασκώβης μεταξύ 1936-38, αλλά
εξοπλίστηκε με γερμανικά πυροβόλα. Το όνομά του προέρχεται από τη Βασίλισσα Όλγα της Ελλάδας.
Μαζί με το ιδίου τύπου πλοίο Βασιλεύς Γεώργιος ήταν τα πλέον σύγχρονα και αξιόμαχα πολεμικά
πλοία της Ελλάδας κατά την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου
Πολέμου.
Από την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου τον Οκτώβριο του 1940 μέχρι και την Γερμανική εισβολή τον Απρίλιο του 1941 το Βασίλισσα Όλγα, με κυβερνήτη τον Πλοίαρχο Αλφρέδο
Λεοντόπουλο, έλαβε μέρος σε συνοδείες νηοπομπών, καθώς και στην πρώτη
και τρίτη (14-15 Νοεμβρίου 1940, 4-5 Ιανουαρίου 1941) επιδρομή στο Στενό
του Οτράντο. Μετά την κατάληψη της Ελλάδας διέφυγε στη
Μέση Ανατολή, όπου ανέλαβε καθήκοντα συνοδείας βρετανικών
νηοπομπών. Με νέο κυβερνήτη τον Πλοίαρχο Ιωάννη
Βλαχόπουλο, μεταξύ Νοεμβρίου
και Δεκεμβρίου του 1941
μεταστάθμευσε στην Καλκούτα, όπου πραγματοποίησε μετασκευή, ενισχύοντας τον
οπλισμό του. Επανήλθε στη Μεσόγειο τον Φεβρουάριο του 1942, πήρε μέρος στις επιχειρήσεις
του Τομπρούκ,
ενταγμένο σε βρετανική μοίρα, όπου είχε ιδιαίτερα αξιόλογη δράση. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους ανέλαβε κυβερνήτης του ο Πλωτάρχης Γεώργιος Μπλέσσας.
Στις 15 Δεκεμβρίου 1942 νότια της Μάλτας,
σε συνεργασία με βρετανικό αντιτορπιλικό, ανάγκασε το ιταλικό υποβρύχιο Uarsciek να παραδοθεί. Την νύχτα της 18ης/19ης Ιανουαρίου 1943 με δύο ομοβροντίες έπληξε καίρια το
εξοπλισμένο πετρελαιοφόρο του Ιταλικού Στόλου Stromboli, που βυθίστηκε φλεγόμενο. Μεταξύ
Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου μετέβει, μαζί με άλλα δύο πλοία, στο Άντεν
όπου παρέλαβε μια μεγάλη νηοπομπή με προορισμό τη Νέα Γουινέα. Επέστρεψε στην Μεσόγειο και συμμετείχε σε νέες
νηοπομπές. Σε συνεργασία με το βρετανικό αντιτορπιλικό HMS Jervis επιτέθηκε σε ιταλική νηοπομπή, βυθίζοντας το
τορπιλοβόλο Castore. Τον Ιούνιο και Αύγουστο του
1943 έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις κατάληψης της Παντελλερία και της απόβασης στη Σικελία.
Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας
επέστρεψε στο Αιγαίο, όπου στις 18
Σεπτεμβρίου 1943 και σε
περιπολία με δύο βρετανικά αντιτορπιλικά, επιτέθηκε σε γερμανική νηοπομπή,
κοντά στην Αστυπάλαια, με αποτέλεσμα την βύθιση των φορτηγών πλοίων Paula και Ρluto. Στην τελευταία του περιπολία κατέπλευσε το πρωί της 26 Σεπτεμβρίου στον όρμο Λακκί της Λέρου.
Λίγη ώρα μετά δέχτηκε
γερμανική αεροπορική επιδρομή και βυθίστηκε, με θύματα τον κυβερνήτη και 72
μέλη του πληρώματος.
ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ
«Δεν ήταν τυχαίο
καράβι το «Όλγα». Είχε πολεμικές περγαμηνές που δεν συγκρίνονταν με κανενός
άλλου πλοίου, είχε πάρει μέρος στις πιο επικίνδυνες αποστολές και είχε δεκτεί
πάμπολλες επιθέσεις αεροπλάνων. Είχε βουλιάξει υποβρύχιο.
Ακόμη ήταν το μόνο
ελληνικό πλοίο που σε συμπλοκή επιφάνειας είχε βυθίσει ιταλικό αντιτορπιλικό.
Οι αξιωματικοί του «Όλγα» ήταν μπαρουτοκαπνισμένοι και δεν το έκρυβαν. Ήταν
περήφανοι για το πλοίο τους, πράγμα φυσικό άλλωστε». Δημήτρης Ματάλας,
Σημαιοφόρος του «Όλγα»
«Το Όλγα το έχουνε χτυπήσει-άρπαξε η θάλασσα φωτιά… Όταν
τελείωσαν οι βόμβες των αεροπλάνων, άρχισαν να ρίχνουν με ριπές- να περνούν οι
ριπές δίπλα σου και να τρέχεις στα καταφύγια που ήταν μακριά. Για δέκα εκατοστά
γλιτώσαμε εκείνη τη μέρα από το θάνατο. Γιάννης Κουρμαδιάς, συνταξιούχος
οξυγονοκολλητής, κάτοικος Λέρου
«Τότε σιγά σιγά άρχισα να συνειδητοποιώ πώς, σε λίγα λεπτά της
ώρας, μπορεί ν΄ αλλάξει η ζωή ενός ανθρώπου. Δεν είχε περάσει ούτε μία ώρα από
τη στιγμή που αμέριμνος άκουγα στα κλεφτά τη λειτουργία από τη Μητρόπολη.
Σ΄αυτό το διάστημα το πλοίο θρύλο, το καράβι για το οποίο ήμουν υπερήφανος ότι
υπηρετούσα, δεν υπήρχε πια. Μαζί του και ο κυβερνήτης και άλλοι εβδομήντα
άνθρωποι. Μέχρι τη στιγμή που βρέθηκα στο νοσοκομείο, τον πόλεμο τον έβλεπα σαν
κάτι απαραίτητο, σαν πηγή για δόξα και διακρίσεις. Τώρα τον είχα γνωρίσει από
την πιο φρικτή του πλευρά. Πώς να διώξω από το μυαλό μου την εικόνα του
ακρωτηριασμένου ναύτη, που το πονεμένο βογκητό του αντηχεί ακόμα στα αυτιά μου;
Μέσα σ΄αυτές τις σκηνές φρίκης ξεχώρισε, σαν φωτεινή παρένθεση, εκείνη η
ανεπανάληπτη σκηνή της ομαδικής ζητωκραυγής: «Ζήτω η Όλγα!». Σημαιοφόρος του «Όλγα», Δημήτρης Ματάλας
«Ο βομβαρδισμός κράτησε 52 μέρες. Άρχιζε στις 7 το πρωί και
τελείωνε στις 7 το απόγευμα. Οι Γερμανοί ήταν τόσο ακριβείς ώστε δεν χρειαζόταν
να κοιτάξεις ρολόι». Μιχάλης
Μπουλαφέντης, συνταξιούχος τουριστικών επιχειρήσεων, κάτοικος Λέρου
«Πέφτανε οι αλεξιπτωτιστές, περνούσε το άλλο αεροπλάνο από πίσω και
τους έκοβε. Από κάτω τους
χτυπούσαν οι Εγγλέζοι, ήταν πολύ δύσκολο να φτάσουν
οι Γερμανοί ζωντανοί στο έδαφος». Σάββας
Κωνσταντινίδης, κάτοικος Λέρου
«Ένας αλεξιπτωτιστής έμεινε κρεμασμένος μέρες ανάποδα, μπλεγμένος
στα ίδια του τα καλώδια. Μέχρι να ξεψυχήσει φώναζε: ''Μαμά, Μαρία, νερό,
νερό''. Δεν τον πλησίασε κανένας από το φόβο των Γερμανών αλλά και από το φόβο
των Άγγλων. Γινόταν μάχη από κάτω». Μιχάλης
Μπουλαφέντης, κάτοικος Λέρου
«Χάθηκαν τόσες πολλές ζωές, τόσες πολλές, τι σπατάλη… Να χάσουν τη
ζωή τους τόσο νέοι, εγώ ήμουν μόλις είκοσι χρονών όταν έφτασα στη Λέρο το '43.
Εσείς που είστε νέοι, να φυλάτε την ειρήνη σαν θησαυρό, να μην πολεμάτε. Ζήστε
πολύ και ευτυχισμένοι, συγνώμη που κλαίω τώρα, συγνώμη, συγνώμη…» Ρεγκ Νιπ, άγγλος στρατιώτης των King's Own