Τα πρώτα χρόνια της
νιότης μας, ο κινηματογράφος ήταν μια βασική διασκέδαση, ατομική, με την παρέα, αλλά και οικογενειακή. Ξέραμε
το είδος των ταινιών που παίζει κάθε κινηματογράφος, και διαλέγαμε ανάλογα.
Τότε, οι κινηματογράφοι Β΄Προβολής
έβαζαν δύο έργα, και ανάλογα με τον κινηματογράφο ήταν αξιόλογα..
Το «ΣΙΝΕ ΡΟΥΚΟΥΜΟΥΚΟΥ» θα προβάλει δύο παλιές
ταινίες την εβδομάδα κάθε Δευτέρα και Πέμπτη, αριστουργήματα της παγκοσμίου παραγωγής.
Θα είναι ταινίες δράσεως ( περιπέτειες, ιστορικές, γουέστερν, αστυνομικές)
κυρίως από 1930 μέχρι 1970.
Αξίζει να τις δούμε!
Για σήμερα,
έχουμε την ταινία του 1979 «ΟΥΔΕΝ ΝΕΩΤΕΡΟ
ΑΠΟ ΤΟ ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ» ((All Quiet On The Western Front))
Ηθοποιοί: Ερνεστ Μπορκγνάιν, Ρίτσαρντ Τόμας, Ντόναλντ
Πλέζανς,Ίαν Χόλμ, Πατρίτσια Νήλ, .
Link: ΣΙΝΕ
ΡΟΥΚΟΥΜΟΥΚΟΥ «ΟΥΔΕΝ ΝΕΩΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ» (1979)
Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο
Παντελής
Γιαννακόπουλος
23.4.2020
Ουδέν νεότερον από το δυτικό
μέτωπο (αγγλ. All Quiet on the Western Front) είναι κινηματογραφικό
αντιπολεμικό έργο του 1930 βασισμένο στο ομώνυμο
μυθιστόρημα του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ. Βραβεύτηκε με το Όσκαρ για την καλύτερη ταινία το 1930 και είναι μια από τις πιο γνωστές
αντιπολεμικές κινηματογραφικές ταινίες. Επειδή εκείνη την εποχή πολλές
κινηματογραφικές αίθουσες ακόμα δεν είχαν εξοπλιστεί με την τότε καινούργια
τεχνολογία, το έργο κυκλοφόρησε σε δύο εκδόσεις. Μία με ήχο και μία ως βουβή
ταινία.
Πλοκή
Βρισκόμαστε
στην Γερμανία στις αρχές του Α'
Παγκοσμίου Πολέμου. Γίνεται επιστράτευση και ο κόσμος είναι
κατενθουσιασμένος. Στους δρόμους επικρατεί πανηγυρικός ενθουσιασμός. Οι
στρατιώτες φεύγουν εθελοντές για το μέτωπο συνοδευόμενοι από τους ήχους των
στρατιωτικών εμβατηρίων που παίζουν οι μπάντες, ενώ πλήθος άνδρες γυναίκες και
παιδιά τους χειροκροτεί, τους ρίχνει λουλούδια και τους κουνάει καπέλα και
μαντήλια. Ο ταχυδρόμος Χίμμελστος
μοιράζει τα
γράμματα βιαστικά για να πάει και αυτός να παρουσιαστεί, αφού είναι
αξιωματικός. Μόνο σε μια αίθουσα του Γυμνασίου ο καθηγητής Κάντορεκ διδάσκει με στόμφο τους μαθητές του, αλλά η
φωνή του δεν ακούγεται από τα εμβατήρια. Έχουν αρχαία Ελληνικά και στον πίνακα
είναι γραμμένοι οι στίχοι του Ομήρου:
Ἄνδρα μοι ἔννεπε,
μοῦσα, πολύτροπον,
ὃς μάλα πολλὰ
Καθώς οι
παρελάσεις έξω από το ανοιχτό παράθυρο για μια στιγμή λιγοστεύουν και οι ήχοι
των εμβατηρίων κάπως απομακρύνονται, η φωνή του καθηγητή ακούγεται ξανά. Αντί
για το μάθημα βγάζει έναν φλογερό πατριωτικό λόγο και παροτρύνει τους νέους να
κάνουν το πατριωτικό τους καθήκον. Τελικά καταφέρνει να παρασύρει όλη την τάξη
και να τους κάνει να πάνε όλοι σύσσωμοι εθελοντές.
Στον στρατώνα ο
ενθουσιασμός είναι ακόμα μεγαλύτερος. Οι νεαροί στρατιώτες νοιώθουν σαν σε
εκδρομή. Συναντάν τον ταχυδρόμο Χίμμελστος
με στολή
αξιωματικού. Ο Χίμμελστος
που τώρα
είναι ο διοικητής τους όμως είναι αυστηρός εκπαιδευτής και τους ταράζει στην
εκπαίδευση. Τελικά παίρνουν διαταγή να πάν στο μέτωπο. Εκεί, στο Δυτικό Μέτωπο τους περιμένει μια
άλλη πραγματικότητα, φρικτή και απάνθρωπη.
Πολλοί από τους
στρατιώτες πληγώνονται βαριά ή βρίσκουν φρικτό θάνατο. Ο Μπόυμερ στην διάρκεια μιας επίθεσης εμπλέκεται σε μια
σωματική πάλη με έναν Γάλλο στρατιώτη, και αφού τον πληγώσει θανάσιμα με την
ξιφολόγχη εγκλωβίζεται στον κρατήρα μιας βόμβας μαζί με τον πληγωμένο Γάλλο.
Έξω από τον κρατήρα η μάχη και οι βομβαρδισμοί μαίνονται, και ο Μπόυμερ είναι αδύνατο να εγκαταλείψει τον κρατήρα για
μερόνυχτα. Ο Γάλλος που είναι βαριά τραυματισμένος αλλά δεν έχει πεθάνει ακόμα
συνέρχεται. Ο Μπόυμερ τον βλέπει σαν άνθρωπο και τραυματία
στρατιώτη και του δίνει να πιει τις τελευταίες σταγόνες νερό από το παγούρι
του. Ο Γάλλος βασανίζεται και δεν μπορεί να πεθάνει. Βογκάει. Ο Μπόυμερ βασανίζεται από τις τύψεις επειδή τον
τραυμάτισε θανάσιμα, αλλά ακόμα περισσότερες τύψεις τον πιάνουν όταν ο Γάλλος
πεθαίνει και μένει ακίνητος και μισοκαθισμένος να τον κοιτάει με ανοιχτά τα
μάτια.
Σε μια διακοπή
της μάχης ο Μπόυμερ βγαίνει από τον κρατήρα
και γυρνάει στην μονάδα του. Παίρνει παράσημο και γυρίζει στο σπίτι του με
άδεια. Εκεί τον υποδέχονται όλοι σαν ήρωα και του ζητούν να τους εξιστορεί
συνέχεια τους διάφορους ηρωισμούς του μετώπου. Ο Μπόυμερ εγκαταλείπει. Ξαφνικά φτάνει στο σχολείο του
και βρίσκει τον καθηγητή Κάντορεκ να βγάζει ακριβώς τον
ίδιο φλογερό λόγο σε μια άλλη τάξη με πολύ νεότερους μαθητές. Ο καθηγητής τον
αναγνωρίζει και τον φωνάζει όλο χαρά και υπερηφάνεια να πλησιάσει και να τους
πει πώς είναι στο μέτωπο. Ο Μπόυμερ λέει ότι το μέτωπο είναι
φρικτό και θερίζει ο θάνατος. Καθηγητής και μαθητές είναι απογοητευμένοι και
τον κατηγορούν για δειλία.
Ο Μπόυμερ ξαναγυρνάει στο μέτωπο. Όλοι έχουν σκοτωθεί.
Μόνο δυο γνωστοί του έχουν μείνει ακόμα. Τη στιγμή της συνάντησης όμως μια
βόμβα που θα σκάσει μακρυά θα εκτινάξει ένα μικρό θραύσμα που θα σκοτώσει τον
ένα από αυτούς. Ο Μπόυμερ βλέπει μια πεταλούδα και
προσπαθεί να την πιάσει με το χέρι, όταν μια αδέσποτη σφαίρα θα τον σκοτώσει
και αυτόν...
... μια ημέρα του Οκτώβρη του 1918, κατά την οποία
δεν συνέβη τίποτε, και γι' αυτό το πολεμικό δελτίο ειδήσεων ήτανε πολύ
περιληπτικό με τα λόγια:
«Ουδέν νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο».
Βραβεία
-Σε ένα γκάλοπ του American
Film Institute το 1998 για τις100 καλύτερες αμερικάνικες ταινίες έφτασε στην 54η
θέση.
Επανέκδοση
Το 1979 κυκλοφόρησε μια
καινούργια έκδοση του έργου υπό την σκηνοθεσία του Delbert Mann. Η επανέκδοση ήταν
περίπου 15 λεπτά μεγαλύτερης διάρκειας και προορίστηκε για την τηλεόραση. Το
έργο ήταν καλύτερα γυρισμένο και είχε καλύτερα εφέ. Βραβεύτηκε και με Golden Globe του 1980
ως καλύτερη παραγωγή. Παρόλα
αυτά δεν γνώρισε ούτε την ίδια επιτυχία, ούτε και έγινε τόσο πολύ γνωστό όσο η
πρώτη έκδοση του 1930.
Βιβλιογραφία
∗Erich Maria Remarque: Im Westen nichts Neues. Roman. Mit Materialien und einem Nachwort von
Tilman Westphalen. Kiepenheuer und Witsch, Köln 1998, ISBN 3-462-02721-2
∗Thomas F. Schneider, Erich
Maria Remarque, John W. Chambers II, Andrew Kelly, Jan-Christopher Horak, Heinrich
Placke: Das Auge ist ein starker Verführer. Erich Maria Remarque und der Film. Schriften
des Erich Maria Remarque-Archivs. Bd 13. Rasch, Osnabrück, ISBN 3-932147-51-0
∗Modris Eksteins: All Quiet at the Western Front
and the Fate of a War. In: Journal of Contemporary History (JCH).
London 15.1980, S.345–366. ISSN 0022-0094
∗Modris Eksteins: War, Memory, and Politics.
The Fate of the Film All Quit at
the Western Front. In: Central European History (CEH). Cambridge
13.1980, S.60–82. ISSN
0008-9389
∗Gerhard Paul: Aufstand der Bilder. Die NS-Propaganda vor 1933. Dietz, Bonn 1990,
1992. ISBN
3-8012-5015-6
∗Bärbel
Schrader: Der Fall Remarque. Im Westen nichts Neues. Eine
Dokumentation. Reclam, Leipzig