NEWSROOM
IEFIMERIDA.GR
Ο Νίκολας Γουίντον είναι ένας σύγχρονος
ήρωας. Γνωστός ως ο Βρετανός
Όσκαρ Σίντλερ, έσωσε
669 παιδιά από τους Ναζί, τα περισσότερα από τα οποία ήταν
εβραιόπουλα, πηγαίνοντας τα στη Βρετανία πριν ξεκινήσει ο B' Παγκόσμιος Πόλεμος.
Βρήκε σπίτια
για τα παιδιά και εξασφάλισε την ασφαλή μετάβασή τους στην Βρετανία. Ο Γουίντον όμως, όπως κάνουν οι αληθινοί ήρωες, δεν το διατυμπάνισε, αλλά παρέμεινε σιωπηλός για 50
χρόνια, μέχρι που ο κόσμος έμαθε για τα σπουδαία κατορθώματά του το 1988, όταν η γυναίκα του βρήκε ένα σκονισμένο
παλιό λεύκωμα στη σοφίτα τους, που περιγράφει λεπτομερώς τι είχε κάνει ο
σύζυγός της. Μέχρι τότε δεν το είχε πει καν
στη γυναίκα του ή τα παιδιά τους.
Το λεύκωμα
περιείχε ονόματα, αρχεία και φωτογραφίες εκατοντάδων παιδιών της Τσεχοσλοβακίας
που, αν δεν ήταν ο Γουίντον, θα είχαν σταλεί σε
στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί
με τους γονείς τους.
Η σύζυγός του,
το έδωσε σε έναν ιστορικό του Ολοκαυτώματος, ο οποίος με τη σειρά του επικοινώνησε
με το BBC. Κάλεσαν τον Νίκολας στο πρόγραμμα That's Life, όπου έδειξαν το
λεύκωμα και εξήγησαν τι είχε επιτύχει ο Γουίντον.
Δεκάδες
άνθρωποι που ο Νίκολας είχε σώσει - τότε
ήταν στα 60 και 70 τους - είχαν έρθει για να του
κάνουν έκπληξη. Όλοι σηκώθηκαν
και χειροκροτούσαν τον άνθρωπο που έσωσε τη ζωή τους με τις ηρωικές ενέργειες
του.
Ο Νίκολας Γουίντον χρίστηκε ιππότης το 2003 για τις υπηρεσίες του προς
την ανθρωπότητα, και αργότερα του
απονεμήθηκε η υψηλότερη τιμή της Τσεχικής Δημοκρατίας - το Τάγμα του Λευκού Λιονταριού (Πρώτης Θέσης).
Πριν από λίγες
ημέρες, για τα 111α
γενέθλιά του, ο Σερ
Νίκολας Γουίντον τιμήθηκε από την Google με ένα συγκινητικό Doodle. Αυτή είναι η ιστορία της
εξαιρετικής του γενναιότητας. Η ιστορία του φέρνει στο μυαλό άλλον έναν ήρωα,
τον γιατρό Ευγένιο
Λαζόφσκι, ο οποίος κατάφερε
να σώσει 8.000 ανθρώπους από τους Ναζί, προκαλώντας ψεύτικη πανδημία.
Ποιος ήταν ο Νίκολας
Γουίντον που έσωσε εκατοντάδες παιδιά
Ο Γουίντον γεννήθηκε στις 19 Μαΐου 1909 στο Λονδίνο από τους
Εβραίους γονείς Rudolph Wertheim (1881-1937), διευθυντή τράπεζας,
και την Barbara (1888-1978). Ήταν το δεύτερο από
τα τρία παιδιά της οικογένειας. Η
μεγαλύτερη αδερφή του ήταν η Charlotte (1908-2001) και ο μικρότερος αδερφός του ήταν ο Robert (1914-2009). Οι γονείς του ήταν
Γερμανο-Εβραίοι και είχαν μετακομίσει στο Λονδίνο δυο χρόνια νωρίτερα. Το όνομα
της οικογένειας ήταν Wertheim αλλά το άλλαξαν σε Γουίντον σε μια προσπάθεια ενσωμάτωσης. Επίσης ασπάστηκαν τον χριστιανισμό και ο Γουίντον βαφτίστηκε.
Το 1923 ο Γουίντον γράφτηκε στο Stowe School,
το οποίο είχε μόλις ξεκινήσει την λειτουργία του. Παράτησε το σχολείο χωρίς να
λάβει κάποια διάκριση και ξεκίνησε να φοιτά σε νυχτερινό σχολείο, ενώ παράλληλα
εργαζόταν εθελοντικά στην Midland Bank. Αργότερα μετακόμισε
στο Αμβούργο, όπου
εργάστηκε στην Behrens Bank ενώ ακολούθησε η Wasserman Bank στο Βερολίνο. Το 1931, μετακόμισε στην Γαλλία και εργάστηκε στην Εθνική Τράπεζα Συναλλάγματος στο Παρίσι. Στην Γαλλία έλαβε μια
διάκριση για την εργασία του στον τραπεζικό τομέα. Με την επιστροφή του στο
Λονδίνο, έγινε χρηματιστής στο London Stock
Exchange. Παράλληλα, ο Γουίντον ήταν «ένας ένθερμος σοσιαλιστής που έγινε
στενός φίλος με τους ιδρυτές του Εργατικού Κόμματος Aneurin Bevan, Jennie Lee
και Tom Driberg». Χάρη σε έναν σοσιαλιστή φίλο, τον Μάρτιν Μπλέικ, ο Γουίντον τάχθηκε στην αριστερή
πτέρυγα του κόμματος και ανησυχούσε για τους κινδύνους που έθεταν οι ναζιστές.
Στο σχολείο, ήταν ένας εξαιρετικός ξιφομάχος και
επιλέχθηκε για την εθνική ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας το 1938. Ήλπιζε ότι θα συμμετείχε στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 1940, όμως οι
Αγώνες ακυρώθηκαν εξαιτίας του πολέμου.
Το σχέδιο διάσωσης των
παιδιών
Τον Δεκέμβριο του 1938, σχεδίασε μια αποστολή
διάσωσης για παιδιά της Τσεχοσλοβακίας, δουλεύοντας από ένα δωμάτιο ξενοδοχείου
στην Πράγα.
Λίγο πριν τα
Χριστούγεννα εκείνης της χρονιάς, ο Γουίντον σχεδίαζε να ταξιδέψει στην Ελβετία για διακοπές. Ωστόσο
αποφάσισε να επισκεφτεί την Πράγα και να βοηθήσει τον Μάρτιν
Μπλέικ, που ήταν ήδη εκεί ως εκπρόσωπος της Βρετανικής Επιτροπής για
τους Μετανάστες από την Τσεχοσλοβακία (η χώρα ήταν τότε σε μια
κατάσταση ημι-κατοχής από την Γερμανία) και είχε προσκαλέσει τον Γουίντον να τον βοηθήσει με τους Εβραίους.
Ο Γουίντον ίδρυσε έναν οργανισμό για να βοηθήσει τα
παιδιά των εβραϊκών οικογενειών, που κινδύνευαν από τους ναζί. Το γραφείο του
βρισκόταν σε μια τραπεζαρία στο ξενοδοχείο του στην Wenceslas
Square. Τον Νοέμβριο
1938,
μετά το Kristallnacht στην ναζιστική Γερμανία, η
Βουλή των Αντιπροσώπων επικύρωσε μια μεταρρύθμιση σύμφωνα με την οποία θα επιτρεπόταν η είσοδος στην
Βρετανία στους
μετανάστες που ήταν κάτω των 17 ετών, με την προϋπόθεση ότι είχαν ένα μέρος να
μείνουν και μια εγγύηση 50 λιρών κατατέθηκε για μια ενδεχόμενη
επιστροφή τους στην χώρα τους.
Συναντήθηκε με
απελπισμένους γονείς που ήξεραν ότι για να σώσουν τις ζωές των παιδιών τους, θα
έπρεπε να τα εγκαταλείψουν και να τα μεταφέρουν μυστικά σε άλλη χώρα για να
μεγαλώσουν από ξένους. Δεν θα τα έβλεπαν
ποτέ ξανά.
Το σχέδιο του Γούιντον ήταν απίστευτα επικίνδυνο. Περιλάμβανε
δωροδοκία, μυστικά δίκτυα, πλαστογράφηση, εννέα διαφορετικά σιδηροδρομικά τρένα
και έναν τόνο γραφειοκρατίας.
Και ήταν επίσης
απίστευτα ακριβό. Οι δωρητές στη Βρετανία έστελναν χρήματα, με τον Γουίντον να πληρώνει επίσης από τη δική του τσέπη για
να μεταφέρει τα παιδιά με ασφάλεια. Πλήρωσε ατελείωτες δωροδοκίες στους
πράκτορες της Γκεστάπο
και κάλυψε τα έξοδα παιδιών των οποίων οι γονείς είχαν ήδη σκοτωθεί ή
αναγκαστεί να κρυφτούν.
Στις αρχές του 1939, λίγους μήνες μετά την έναρξη της
επιχείρησης, ο Νίκολας
Γουίντον πέταξε πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο και άρχισε να ψάχνει
νέα σπίτια για τα παιδιά. Με τη βοήθεια της μητέρας του, εκτύπωσε διαφημίσεις
σε εφημερίδες και δημοσίευσε δελτία σε συναγωγές σε όλη τη χώρα, ζητώντας από
τις ανάδοχες οικογένειες να προσφερθούν. Ζήτησε
από το Υπουργείο Εσωτερικών βίζες που θα επέτρεπαν στα παιδιά να εισέλθουν στη χώρα και όταν δεν
έφταναν εγκαίρως, τις πλαστογραφούσε.
Τον Μάρτιο του 1939, άρχισε να απομακρύνει
τα παιδιά. Ο Γουίντον αρχικά κανόνισε σε 20
παιδιά να αποχαιρετήσουν τους γονείς τους και να πάνε σε τρένο στην Πράγα.
Ταξίδεψαν μέσω
του Τρίτου Ράιχ,
μέσω της Νυρεμβέργης και της Κολωνίας, προτού τελικά φτάσουν
στην Ολλανδία και
πιάσουν μια βάρκα απέναντι στη Μεγάλη Βρετανία και στην ασφάλεια.
Μετά την
επιτυχία αυτής της πρώτης εκκένωσης, ο Νίκολας οργάνωσε οκτώ ακόμη
τρένα για να καλύψει την ίδια διαδρομή. Δυστυχώς, μόνο τα επτά τα
κατάφεραν. Ενώ το τελευταίο τρένο περνούσε από τη Γερμανία, ο Χίτλερ εισέβαλε
στην Πολωνία και όλα τα σύνορα έκλεισαν. Τα παιδιά δεν έφτασαν
ποτέ στην Ολλανδία και το τρένο δεν το ξαναείδε ποτέ κανείς.
Ο Νίκολας είχε σώσει 669 παιδιά. Τα είχε φέρει στη
Μεγάλη Βρετανία πριν ξεκινήσει ο Δεύτερος
Παγκόσμιος Πόλεμος. Από τα 669 παιδιά που διασώθηκαν από το Ολοκαύτωμα χάρη στις
προσπάθειες του Γουίντον, περισσότερα από 370 δεν βρέθηκαν ποτέ. Το BBC
News
δήλωσε το 2015 ότι ίσως δεν γνωρίζουν την πλήρη ιστορία για το πώς
επέζησαν του πολέμου.
Ο Γουίντον πέθανε
ειρηνικά στον ύπνο του το 2015, σε ηλικία 106 ετών. Η Google είπε ότι τον
επέλεξαν για ένα Doodle επειδή «η ιστορία του χρησιμεύει ως λαμπρό
παράδειγμα της δύναμης της ανιδιοτελούς δράσης που επιφέρει απίστευτες αλλαγές».
Όπως είπε
κάποτε ο ίδιος ο Γουίντον: «Μην είστε ικανοποιημένοι στη ζωή σας απλά με το να μην κάνετε
λάθος, να είστε προετοιμασμένοι κάθε μέρα για να προσπαθείτε και να κάνετε κάτι
καλό».