Έθιμα
της Βόρειας Ελλάδας για καλή τύχη και ευημερία που δεν τα έχουν
αγγίξει τα χρόνια και μένουν ζωντανά από γονείς σε παιδιά και από το ένα χωριό
στο άλλο.
Εχεις Τζουμάκα;
Σήμερα το πρωί στα χωριά γύρω από την Ξάνθη, κυρίως οι άντρες, τα μικρά παιδιά
με τους μπαμπάδες τους, ξεχύνονται μέσα στα χωριά κρατώντας χοντρά και μακριά
ξύλα που ονομάζουν Τζουμάκες ή Ζουπανίκες. Τα ξύλα αυτά συμβολίζουν τα
ραβδιά των ποιμένων της Βίβλου και με αυτά χτυπούν τις πόρτες των σπιτιών
για να τους ανοίξουν και να έρθει το καλό μαζί με τη νέα χρονιά.
9 φαγητά πάνω στο τραπέζι
Σε πολλά χωριά της Θράκης το τραπέζι της παραμονής έχει
επάνω εννιά φαγητά.
Πίτες, μέλι και κρασί, όλα νηστίσιμα, για να βρίσκονται στο σπίτι όλο τον χρόνο
πολλά φαγητά. Τα εννιά φαγητά,
συμβολίζουν τα εννέα μέρη που επισκέφθηκαν
ο Χριστός, η Παναγία και ο Ιωσήφ κατά τον διωγμό του Ηρώδη, αλλά και την
εννεάμηνη κύηση της Παναγίας.
Ζύμωσες χριστόψωμο;
Κάθε οικογένεια ζυμώνει και ψήνει τα χριστόψωμα, για να τα κόψει στο τραπέζι
των Χριστουγέννων ο οικοδεσπότης σταυρώνοντας τα με την ευχή για Χρόνια καλά
και πολλά. Τα χριστόψωμα κατασκευάζονται όπως το ψωμί, μόνο που
στολίζονται με σταυρούς και ποικίλα στολίδια από ζυμάρι.
Πουρναριά ..με προσοχή
Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν, λέει,
οι βοσκοί να προσκυνήσουν, ήτανε νύχτα σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι
κι έκοψαν τα κλαδιά του, του έβαλαν φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό
φως. Απόψε λοιπόν έχουν τη συνήθεια στα
χωριά της Άρτας, όποιος πάει στο
σπίτι του γείτονα για να πει τα χρόνια πολλά, ή τα παιδιά τα παντρεμένα που θα
πάνε στο πατρικό τους, να κρατούν ένα κλαρί
αναμμένο που καίει τρίζοντας, για να έχουν μια 'ζωντανή' χρονιά.
Παίζουμε καρύδια
Χριστούγεννα, στην Ήπειρο παίζουν «τα καρύδια». Χαράζουν στο χώμα μια
ευθεία γραμμή. Πάνω σε αυτή την ευθεία γραμμή κάθε παίκτης βάζει κι από ένα καρύδι
στη σειρά. Μετά από κάθετη απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή, με άλλο
καρύδι σημαδεύει τα υπόλοιπα. Όποιος βγάλει τα περισσότερα καρύδια εκτός
γραμμής τα πηγαίνει στο σπίτι του, για να φέρουν τύχη σε αυτόν και την
οικογένειά του.
