Το έστειλε ο Κώστας Καρασώτος
Του Κώστα Στούπα
Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια θυμίζει το
συρρικνωμένο περί την Κωνσταντινούπολη Βυζάντιο πριν από την πτώση,
έγραφε ένας φίλος στα κοινωνικά δίκτυα, σχολιάζοντας μια ανάρτηση που αφορούσε
τη συνέντευξη του νέου πρεσβευτή του Ισραήλ
στην Αθήνα Γιόσι Αμράνι στην
Καθημερινή της Κυριακής.
Στη συνέντευξη αυτή ο πρεσβευτής του
Ισραήλ στην Αθήνα μεταξύ πολλών άλλων ενδιαφερόντων είπε πως η εθνική άμυνα και η διαφύλαξη των εθνικών
συμφερόντων είναι κάτι το οποίο καμία χώρα δεν πρέπει να αναθέτει σε τρίτους.
"Η ισραηλινή εμπειρία υπαγορεύει ότι πρέπει να
εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου",
λέει ο κ. Αμράνι, σχολιάζοντας τη
μεταβλητότητα των ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή, από τη Συρία έως την
Ανατολική Μεσόγειο και δη την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας...
Τα όσα συμβαίνουν στη Συρία φαντάζουν
πολύ μακρινά στην ελληνική κοινωνία η οποία εντρυφεί στην ψευδαίσθηση πως η
χώρα μας βρίσκεται, πολύ μακριά από την εύφλεκτη ζώνη, ενδεχομένως κάπου μεταξύ
Ολλανδίας, Βελγίου και Λουξεμβούργου.
Τους τελευταίους μήνες η Τουρκία
πραγματοποιεί γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ
και πέραν κάποιων φραστικών προειδοποιήσεων φίλων και συμμάχων, δεν υπάρχουν αντιδράσεις.
Είναι
φανερό πως η Κύπρος και η Ελλάδα δεν τολμούν να αποτρέψουν αυτές τις ενέργειες.
Αν το επιχειρήσουν και χάσουν αυτό που πιθανόν να συμβεί αργότερα, θα συμβεί
τώρα και ίσως σε μεγαλύτερη έκταση. Στην περίπτωση αυτή ισχύει το πως ό,τι
χάνεται με τα όπλα κερδίζεται μόνο με τα όπλα.
Η Γαλλία έχει στείλει μια - δυο φρεγάτες να
περιπολούν στην περιοχή ενώ οι εγγυήσεις της νέας αμυντικής συμφωνίας με
τις ΗΠΑ μοιάζουν περισσότερο με υποσχέσεις στην Άγκυρα πως αν χρειαστεί θα
εξαντλήσουν την επιρροή τους προκειμένου να ελέγξουν τις αντιδράσεις μας, σε
πιθανή κλιμάκωση μιας αντιπαράθεσης.
Ο "έρωτας"
του Τραμπ για τον Ερντογάν όπως και για όλους τους αυταρχικούς
ηγέτες είναι φανερός. Φανερές και συχνές είναι και οι προσπάθειες
παράκαμψης των θεσμών που χαράσσουν εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ από έναν πρόεδρο
με εμφανή σημάδια προβληματικής συναισθηματικής συμπεριφοράς. Αυτό
πολλαπλασιάζει τους δυνητικούς κινδύνους.
Είναι φανερό πως η Ευρώπη και οι ΗΠΑ
έχουν πολύ μεγαλύτερη ανάγκη την Τουρκία απ’ ό,τι έχουν την Ελλάδα
και ας είναι η τελευταία μακρινή επαρχία της επικράτειας την οποία
θυμούνται όταν το παρακάνει με τα δανεικά και τα καλοκαίρια για τις
ζεστές θάλασσες και τα αρχαία μνημεία...
Αυτός είναι ο λόγος που της επιτρέπουν να
τις εξευτελίζει με δηλώσεις και μονομερείς κινήσεις.
Τούτο σημαίνει πως όταν προκύψουν τα
διλήμματα, μια ισχυρή και φιλική Τουρκία ως βραχίονας της Δύσης στην
Ν.Α. Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή μέχρι τις νότιες επαρχίες της άλλοτε ΕΣΣΔ ή
ακεραιότητα Ελλάδας και Κύπρου; Είναι πιθανό να επιλέξουν το πρώτο...
Κι εμείς το ίδιο θα κάναμε στη θέση τους. Οποιοσδήποτε Έλληνας πολιτικός θα μείωνε
συντάξεις και μισθούς ή θα έχυνε αίμα Ελλήνων στρατιωτών για τον έλεγχο
του Γιβραλτάρ ή την απόκρουση της Ρωσίας από τη Λετονία θα ήταν
ιδιαίτερα αντιδημοφιλής.
Ούτε για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες φαίνεται
διαχειρίσιμο το πολιτικό κόστος να χυθεί αίμα Ολλανδών, Ισπανών, ή Γάλλων
κλπ. στρατιωτών για την ΑΟΖ της
Κύπρου ή για το αν το Καστελλόριζο δικαιούται υφαλοκρηπίδα πάνω στην
παράκτια ζώνη της Μικράς Ασίας.
Κοινωνική αφασία...
Δυστυχώς
η ενιαία άμυνα της Ε.Ε. απέχει πολύ ακόμη και ενδεχομένως μόνο μετά
από ένα μεγάλο σοκ για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες θα προέκυπτε η αναγκαία
συναίνεση.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει
η Ελλάδα προέρχονται πρώτα από τους Έλληνες και μετά από τους Τούρκους.
Το Νο1 πρόβλημα...
Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε λήθαργο.
Γερνάει με ραγδαίους ρυθμούς δημογραφικά και ασχολείται κυρίως με το πώς
θα συντηρηθούν οι ανεδαφικά υψηλές συντάξεις σε σχέση με τα αποθέματα των
ασφαλιστικών ταμείων και τις δυνατότητες της οικονομίας.
Η αφαίμαξη της οικονομίας από τις υψηλές
φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές, προκειμένου να διατηρηθεί λίγα χρόνια
ακόμη το ανεδαφικό συνταξιοδοτικό σύστημα, λειτουργεί σαν εμπόδιο για
σοβαρές επενδύσεις και αυτό απομακρύνει από τη χώρα το πλέον δυναμικό κομμάτι
της κοινωνίας.
Σημαντική συνεισφορά σ’ αυτό έχει και η
αναξιοκρατία που επιβάλει η κρατικοδίαιτη
κομματοκρατία.
Ούτε οι ένοπλες δυνάμεις δεν φαίνεται να
λειτουργούν διαφορετικά από τον κομματοκρατούμενο δημόσιο τομέα όπου "απαγορεύεται" η αξιολόγηση και οποιαδήποτε επιβράβευση της
αποτελεσματικής προσπάθειας. Το ελληνικό δημόσιο υπάρχει για να απασχολεί όσους
πρέπει να βολέψουν τα κόμματα και όσους πιστεύουν πως θα είναι κορόιδα αν
καταλήξουν στον ιδιωτικό τομέα.
Οι αριθμοί...
Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα όταν
αναμετρηθήκαμε τελευταία φορά με την παρηκμασμένη Οθωμανική
Αυτοκρατορία κατά την περίοδο της εκστρατείας στη Μικρά Ασία, η πληθυσμιακή
αναλογία ήταν 1 προς
1,5-2.
Σήμερα η πληθυσμιακή αναλογία έχει φτάσει 1 προς 8.
Μια χώρα 80 εκατ. με
δυναμικούς δημογραφικούς δείκτες διαθέτει συντριπτικές οικονομίες κλίμακας για
εξοπλιστικές δαπάνες σε σχέση με αυτές που διαθέτει μια χώρα 10 εκατ. που έχει 3 εκατ. συνταξιούχους και δαπανά
το 17% του ΑΕΠ για συντάξεις...
Υποθέσετε πως αύριο μια άβουλη πολιτική
ηγεσία (όπως οι περισσότερες τις τελευταίες δεκαετίες) πήγαινε
σε ένα δημοψήφισμα με ερωτήματα όπως: Να βυθίσουμε τις τουρκικές εξέδρες άντλησης πετρελαίου στην
Κυπριακή ΑΟΖ και ενδεχομένως στην περιοχή του Καστελλόριζου ή να πάμε σε
μια συμβιβαστική λύση και να μην ρισκάρουμε να μειωθούν δαπάνες και επιδόματα ή
να χυθεί αίμα; Ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα;
Τις τελευταίες δεκαετίες η ευημερία και
ασφάλεια χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια μας έχουν καταστήσει μαλθακούς. Πολύ
περισσότερο τους νεότερους.
Τα όσα συμβαίνουν ταιριάζουν με την πρόταση
ενός ιστορικού που λέει πως: Οι
δύσκολες εποχές γεννάνε δυνατούς ανθρώπους. Οι δυνατοί άνθρωποι δημιουργούν
περιόδους προόδους ευημερίας και ασφάλειας. Οι περίοδοι ευημερίας και
ασφάλειες γεννάνε αδύναμους ανθρώπους. Οι αδύναμοι άνθρωποι φέρνουν
δύσκολες εποχές και πάει
λέγοντας…
Η ελληνική κοινωνία λοιπόν θυμίζει όλο και
πιο πολύ το Βυζάντιο των τελευταίων δεκαετιών του, όταν είχε απομείνει
πέριξ της Κωνσταντινούπολης. Οι ευγενείς και μορφωμένοι που είχαν τη δυνατότητα
έφευγαν στη Δύση και οι άλλοι μια να μην πολεμήσουν γίνονταν καλόγεροι…
Τότε μια μερίδα της πολιτικής ελίτ υπό τους
Παλαιολόγους έτρεχε στη Δύση να βρει εγγύηση της εδαφικής ακεραιότητας
και μια άλλη ακολουθούσε τον Μέγα Δούκα
(κάτι σαν πρωθυπουργός σήμερα) Λουκά Νοταρά* που
φέρεται να είχε πει την ιστορική φράση, καλύτερα φακιόλι τουρκικό παρά τιάρα παπική...
Στην προσπάθεια αυτή, ο Παλαιολόγος το 1439 στη σύνοδο της Φεράρας
κατάφερε να πετύχει ένωση της εκκλησιών, προκειμένου να διασφαλίσει στήριξη από
τη Δύση, αλλά οι αντιδράσεις των ανθενωτικών στην Κωνσταντινούπολη ακύρωσαν την
ένωση...
Αλλά και να είχε διατηρηθεί δεν είναι
βέβαιο πως ο Πάπας θα μπορούσε να πείσει τους ηγεμόνες της Δύσης να
αντιμετωπίσουν τη λαίλαπα των Οθωμανών. Οι Γενουάτες
που είχαν συμφέροντα στην περιοχή
έπεσαν μαζί με τους στρατιώτες του Παλαιολόγου υπερασπιζόμενοι την Πόλη.
Κατά έναν ανάλογο τρόπο σήμερα
προσπαθούμε να πιέσουμε μέσω ηθικών διλημμάτων του Ευρωπαίους και τους
Αμερικάνους να εγγυηθούν την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου και της Ελλάδας.
Τότε ήταν η αλληλεγγύη της χριστιανοσύνης
τώρα είναι η αλληλεγγύη στα πλαίσια της Ε.Ε. και των ευρωπαϊκών αξιών κ.λπ.
Καθώς όμως μοιάζει δύσκολο να πεισθεί
η ελληνική κοινωνία να "ματώσει" για να υπερασπιστεί οτιδήποτε,
θα είναι δύσκολο να πεισθούν οι ευρωπαϊκές...
Ούτε οι ευρωπαϊκές κοινωνίες βρίσκονται σε
καλύτερη κατάσταση από αυτήν που βρίσκεται η ελληνική. Απλά αντιμετωπίζουν μικρότερες απειλές προς το
παρόν και είναι πολυπληθέστερες με περισσότερους πόρους για την άμυνα.
Τούτων λεχθέντων ας ασχοληθούμε με το τι θα κάνουμε τις
αυξήσεις επιδομάτων και συντάξεων που υπόσχεται και η νέα κυβέρνηση για
τα Χριστούγεννα...
*Λέγεται πως όταν ο Μωάμεθ κατέλαβε την
Κωνσταντινούπολη δέχθηκε πρόσκληση να επισκεφθεί το αρχοντικό του Λουκά Νοταρά,
όπου τον περίμενε όλη οικογένεια παρατεταγμένη. Όταν έδωσε εντολή να πάρουν για
το χαρέμι του ένα μικρό αγόρι της οικογένειας το οποίο του άρεσε ο
Νοταράς αντέδρασε. Αντί να λάβει αξίωμα από το νέο καθεστώς εξοντώθηκε
μαζί με όλη την υπόλοιπη οικογένεια.
