του Βασίλη Ευστρ.Ναζλή
Μεγάλωσα σε ένα οικογενειακό και συγγενικό περιβάλλον που ΟΛΟΙ ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες Έλληνες. Στα σπίτια μας τα κρύα βράδια του χειμώνα,γύρω από την μασίνα (θερμάστρα μα φούρνο,αλλά και "μάτια" για το μαγείρεμα) μαζεμένοι γύρω από τον παππού και την γιαγιά, ακούγαμε τις ιστορίες τους για την ΠΑΤΡΙΔΑ.
Χαμογελούσαν, βούρκωναν, σκοτείνιαζε το βλέμμα κι ο νούς, έκλαιγαν με φωνή και σιωπηλά και ...θυμόταν, θυμόταν ΟΛΑ τα περασμένα, που ήταν γραμμένα ανεξίτηλα στο μυαλό και στα μάτια τους και καθημερινά τα έβλεπαν και τα "ζούσαν", στην νέα ΠΑΤΡΙΔΑ τους, που ήταν προαιώνια ΠΑΤΡΙΔΑ.
Πολλές φορές όμως θυμόταν, θυμόταν και οργιζόταν. Θυμόταν την αντιμετώπιση των πρώτων χρόνων της εγκατάστασης, από τους γηγενείς όμαιμους αδελφούς, που σε πολλές περιπτώσεις τους αντιμετώπισαν ΑΠΟΛΥΤΑ εχθρικά. Η αντιμετώπιση αυτή ΔΕΝ ήταν ο κανόνας, αλλά ούτε και μεμονωμένες περιπτώσεις.
Αντιμετωπίσθηκαν ως νόθα τέκνα και αδελφοί, χωρίς τίτλους "ευγενείας", αλλά και ιδιοκτησίας και σφετεριστές του ονόματος που έφεραν, αυτό του Έλληνα. Χαρακτηρίσθηκαν με απόλυτους
εξευτελιστικούς προσδιορισμούς και ιδιότητες, για να "αποδειχθεί" ότι ήταν κάτι το ξένο και ως εκ τούτου αποδιοπομπαίο. Έτσι ο τούρκος, τουρκόσπορος, γιαουρτοβαπτισμένος, αύτος , η παστρικιά και πολλά άλλα ήταν οι καθημερινές προσφωνήσεις και κοσμικά επίθετα, ήταν αυτά που τους προσάπταν.
Τα παιδιά έτρεχαν στα παραπήγματα με φρίκη γι' αυτά που ακούγαν και πέτρωναν την καρδιά ...και οι μεγάλοι έτρεχαν, έτρεχαν για την επιβίωση όλων και δεν αντιδρούσαν, γιατί ο κάματος της ημέρας και η αγωνία της νύκτας για το αύριο,τους παρέλυε τα νεύρα.
Πολλά τράβηξαν οι πρώτοι εκείνοι πρόσφυγες μικρασιάτες Έλληνες, αλλά ΔΕΝ το έβαλαν κάτω. Απορούσαν όμως, απορούσαν πως στην Τουρκία οι Τούρκοι τους έλεγαν ΕΛΛΗΝΕΣ, Γιουνάν και στην Ελλάδα στην ΠΑΤΡΙΔΑ, οι Έλληνες της τους αποκαλούσαν Τούρκους , με ιδιαίτερη περιφρόνηση και απαξία.!!!
Λίγα απ'αυτά τα περιστατικά θα αναφέρω που καταγράφηκαν τότε δημοσιογραφικά και καταγράφηκαν σε βιβλία ως μαρτυρίες αλήθειες, αλλά έγιναν και επερωτήσεις στην Βουλή και καταγράφηκαν στα πρακτικά. Υπήρχαν αντιδράσεις υπέρ εκείνων των πρώτων προσφύγων, αλλά και εις βάρος τους με δηλώσεις που πρωτίστως ΔΕΝ τιμούσαν αυτούς που τις έκαναν. Τα περιστατικά αυτά είναι χαρακτηριστικά και ας.... τα "ζήσουμε¨ οπτικά και γιατί όχι και συναισθηματικά των εντάσεων και των αντιδράσεων εκείνων.
-.ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ Παναγιώτης."μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν αντίκρισε τους πρόσφυγες με συμπάθεια.Δεν υπήρξε συμπάθεια, δεν υπήρξε απάθεια, υπήρξε ΑΝΤΙΠΑΘΕΙΑ."
-ΒΛΑΧΟΣ Γεώργιος."το σύμβολο της παλιάς Ελλάδας εκπορθείται και βεβηλώνεται από την προσφυγικήν αγγέλην. Η Αθήνα δεν είναι πιά η πόλη μόνο των καθαρών Ελλήνων,αλλά και η πόλη των προσφύγων."
-ΚΟΥΠΑΡΟΥΣΟΣ Νικόλαος, βουλευτής Κοζάνης, φαρμακοποιός, σε ανακοίνωση του τον Αύγουστο του 1924 γράφει μεταξύ των ότι "αν δεν συμμορφωθούν οι πρόσφυγες θα λάβουν την άγουσα για την Βραζιλία¨(Προπομπός ιδεών του Χίτλερ για τους εβραίους.)
-ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΣ Περικλής βουλευτής Σπετσών το 1934 έιπε στους πρόσφυγες βουλευτές "οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης είναι πιό Ρωμιοί από σας."
-ΚΡΑΝΙΩΤΑΚΗΣ Νίκος δημοσιογράφος.Το 1933 έγραψε "να απαιτηθεί να φορέσουν κίτρινα περιβραχιόνια,για να τους διακρίνουν και να τους αποφεύγουν οι Έλληνες."
ΒΛΑΧΟΣ Γεώργιος(Καθημερινή 30/7/1928)με απόλυτη εμπάθεια όταν ανακοινώθηκε ότι τρείς πρόσφυγες θα συμπεριληφθούν στο Λαϊκό Κόμμα "γιατί θα τους περιλάβει? επί τη βάσει ποίας ηθικής και ποίας σκοπιμότητας.... αλλά είναι Έλληνες όμαιμοι αδελφοί?. Ας είναι αδελφοί και εξάδελφοι.'Οταν αποκτήσουν συνείδησιν πολιτών ελευθέρων-πράγμα το οποίον δεν θα συμβεί ποτέ-τότε θα δικαιούνται να θεωρούνται μεταξύ ημών,όχι μόνο ως εκλογείς,αλλά και εκλέξιμοι. Επί του παρόντος οι πρόσφυγες δεν έχουν καμμίαν θέσιν εις τους συνδυασμούς του Λαϊκού Κόμματος"
Πολλά ακόμη θα μπορούσαν να αποτυπωθούν αλλά επιφυλάσσομαι για αργότερα. Συγχρόνως θα αναφερθούν και βίαιες ενέργειες σε βάρος των προσφύγων.
Το παρόν ΔΕΝ ενέχει θέση μομφής τοπικιστικής η άλλης κατεύθυνσης αλλά αποτύπωση ΑΛΗΘΕΙΑΣ!!
Μεγάλωσα σε ένα οικογενειακό και συγγενικό περιβάλλον που ΟΛΟΙ ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες Έλληνες. Στα σπίτια μας τα κρύα βράδια του χειμώνα,γύρω από την μασίνα (θερμάστρα μα φούρνο,αλλά και "μάτια" για το μαγείρεμα) μαζεμένοι γύρω από τον παππού και την γιαγιά, ακούγαμε τις ιστορίες τους για την ΠΑΤΡΙΔΑ.
Χαμογελούσαν, βούρκωναν, σκοτείνιαζε το βλέμμα κι ο νούς, έκλαιγαν με φωνή και σιωπηλά και ...θυμόταν, θυμόταν ΟΛΑ τα περασμένα, που ήταν γραμμένα ανεξίτηλα στο μυαλό και στα μάτια τους και καθημερινά τα έβλεπαν και τα "ζούσαν", στην νέα ΠΑΤΡΙΔΑ τους, που ήταν προαιώνια ΠΑΤΡΙΔΑ.
Πολλές φορές όμως θυμόταν, θυμόταν και οργιζόταν. Θυμόταν την αντιμετώπιση των πρώτων χρόνων της εγκατάστασης, από τους γηγενείς όμαιμους αδελφούς, που σε πολλές περιπτώσεις τους αντιμετώπισαν ΑΠΟΛΥΤΑ εχθρικά. Η αντιμετώπιση αυτή ΔΕΝ ήταν ο κανόνας, αλλά ούτε και μεμονωμένες περιπτώσεις.
Αντιμετωπίσθηκαν ως νόθα τέκνα και αδελφοί, χωρίς τίτλους "ευγενείας", αλλά και ιδιοκτησίας και σφετεριστές του ονόματος που έφεραν, αυτό του Έλληνα. Χαρακτηρίσθηκαν με απόλυτους
εξευτελιστικούς προσδιορισμούς και ιδιότητες, για να "αποδειχθεί" ότι ήταν κάτι το ξένο και ως εκ τούτου αποδιοπομπαίο. Έτσι ο τούρκος, τουρκόσπορος, γιαουρτοβαπτισμένος, αύτος , η παστρικιά και πολλά άλλα ήταν οι καθημερινές προσφωνήσεις και κοσμικά επίθετα, ήταν αυτά που τους προσάπταν.
Τα παιδιά έτρεχαν στα παραπήγματα με φρίκη γι' αυτά που ακούγαν και πέτρωναν την καρδιά ...και οι μεγάλοι έτρεχαν, έτρεχαν για την επιβίωση όλων και δεν αντιδρούσαν, γιατί ο κάματος της ημέρας και η αγωνία της νύκτας για το αύριο,τους παρέλυε τα νεύρα.
Πολλά τράβηξαν οι πρώτοι εκείνοι πρόσφυγες μικρασιάτες Έλληνες, αλλά ΔΕΝ το έβαλαν κάτω. Απορούσαν όμως, απορούσαν πως στην Τουρκία οι Τούρκοι τους έλεγαν ΕΛΛΗΝΕΣ, Γιουνάν και στην Ελλάδα στην ΠΑΤΡΙΔΑ, οι Έλληνες της τους αποκαλούσαν Τούρκους , με ιδιαίτερη περιφρόνηση και απαξία.!!!
Λίγα απ'αυτά τα περιστατικά θα αναφέρω που καταγράφηκαν τότε δημοσιογραφικά και καταγράφηκαν σε βιβλία ως μαρτυρίες αλήθειες, αλλά έγιναν και επερωτήσεις στην Βουλή και καταγράφηκαν στα πρακτικά. Υπήρχαν αντιδράσεις υπέρ εκείνων των πρώτων προσφύγων, αλλά και εις βάρος τους με δηλώσεις που πρωτίστως ΔΕΝ τιμούσαν αυτούς που τις έκαναν. Τα περιστατικά αυτά είναι χαρακτηριστικά και ας.... τα "ζήσουμε¨ οπτικά και γιατί όχι και συναισθηματικά των εντάσεων και των αντιδράσεων εκείνων.
-.ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ Παναγιώτης."μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν αντίκρισε τους πρόσφυγες με συμπάθεια.Δεν υπήρξε συμπάθεια, δεν υπήρξε απάθεια, υπήρξε ΑΝΤΙΠΑΘΕΙΑ."
-ΒΛΑΧΟΣ Γεώργιος."το σύμβολο της παλιάς Ελλάδας εκπορθείται και βεβηλώνεται από την προσφυγικήν αγγέλην. Η Αθήνα δεν είναι πιά η πόλη μόνο των καθαρών Ελλήνων,αλλά και η πόλη των προσφύγων."
-ΚΟΥΠΑΡΟΥΣΟΣ Νικόλαος, βουλευτής Κοζάνης, φαρμακοποιός, σε ανακοίνωση του τον Αύγουστο του 1924 γράφει μεταξύ των ότι "αν δεν συμμορφωθούν οι πρόσφυγες θα λάβουν την άγουσα για την Βραζιλία¨(Προπομπός ιδεών του Χίτλερ για τους εβραίους.)
-ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΣ Περικλής βουλευτής Σπετσών το 1934 έιπε στους πρόσφυγες βουλευτές "οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης είναι πιό Ρωμιοί από σας."
-ΚΡΑΝΙΩΤΑΚΗΣ Νίκος δημοσιογράφος.Το 1933 έγραψε "να απαιτηθεί να φορέσουν κίτρινα περιβραχιόνια,για να τους διακρίνουν και να τους αποφεύγουν οι Έλληνες."
ΒΛΑΧΟΣ Γεώργιος(Καθημερινή 30/7/1928)με απόλυτη εμπάθεια όταν ανακοινώθηκε ότι τρείς πρόσφυγες θα συμπεριληφθούν στο Λαϊκό Κόμμα "γιατί θα τους περιλάβει? επί τη βάσει ποίας ηθικής και ποίας σκοπιμότητας.... αλλά είναι Έλληνες όμαιμοι αδελφοί?. Ας είναι αδελφοί και εξάδελφοι.'Οταν αποκτήσουν συνείδησιν πολιτών ελευθέρων-πράγμα το οποίον δεν θα συμβεί ποτέ-τότε θα δικαιούνται να θεωρούνται μεταξύ ημών,όχι μόνο ως εκλογείς,αλλά και εκλέξιμοι. Επί του παρόντος οι πρόσφυγες δεν έχουν καμμίαν θέσιν εις τους συνδυασμούς του Λαϊκού Κόμματος"
Πολλά ακόμη θα μπορούσαν να αποτυπωθούν αλλά επιφυλάσσομαι για αργότερα. Συγχρόνως θα αναφερθούν και βίαιες ενέργειες σε βάρος των προσφύγων.
Το παρόν ΔΕΝ ενέχει θέση μομφής τοπικιστικής η άλλης κατεύθυνσης αλλά αποτύπωση ΑΛΗΘΕΙΑΣ!!