Αν η σημερινή αυξητική τάση συνεχιστεί,
μέχρι το 2050 ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός, σχεδόν 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, θα
χρειάζονται γυαλιά για να βλέπουν μακριά, προβλέπει διεθνής μελέτη
οφθαλμιάτρων. Η μυωπία οφείλεται σε παραμόρφωση
του βολβού του ματιού, λόγω της οποίας το είδωλο εστιάζεται μπροστά
από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, αντί ακριβώς πάνω του. Ως αποτέλεσμα, ο ασθενής
δεν βλέπει μακριά.
Επιδημία
Οι οφθαλμίατροι προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να εξηγήσουν την επιδημία μυωπίας που μαίνεται σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ το ποσοστό των νέων ενηλίκων που πάσχουν από μυωπία διπλασιάστηκε σε 50 χρόνια και φτάνει πλέον το 50%. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική στην Ανατολική Ασία: πριν από 60 χρόνια, μόλις το 10-20% του πληθυσμού της Κίνας είχε μυωπία. Σήμερα, το 90% των εφήβων και των νέων ενηλίκων χρειάζονται γυαλιά για μακριά. Και στην πόλη της Σεούλ, το ποσοστό των 19χρονων ανδρών που παρουσιάζουν μυωπία φτάνει το εντυπωσιακό 96,5%.
Οι οφθαλμίατροι προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να εξηγήσουν την επιδημία μυωπίας που μαίνεται σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ το ποσοστό των νέων ενηλίκων που πάσχουν από μυωπία διπλασιάστηκε σε 50 χρόνια και φτάνει πλέον το 50%. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική στην Ανατολική Ασία: πριν από 60 χρόνια, μόλις το 10-20% του πληθυσμού της Κίνας είχε μυωπία. Σήμερα, το 90% των εφήβων και των νέων ενηλίκων χρειάζονται γυαλιά για μακριά. Και στην πόλη της Σεούλ, το ποσοστό των 19χρονων ανδρών που παρουσιάζουν μυωπία φτάνει το εντυπωσιακό 96,5%.
Στην Ελλάδα, μελέτη του 2001 έδειχνε ότι η
μυωπία πλήττει το 36,8% των εφήβων 14 έως 18 ετών. Η κληρονομικότητα
πιθανότατα παίζει κάποιο ρόλο, σίγουρα όμως υπάρχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η πολύωρη παραμονή σε εσωτερικούς χώρους και ενδεχομένως το διάβασμα από
μικρή απόσταση. Σήμερα, εκτιμά η νέα μελέτη στην επιθεώρηση Opthalmology, περίπου 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από
μυωπία. Και αν οι τρέχουσες τάσεις συνεχιστούν, ο αριθμός αυτός θα
εκτιναχθεί στα 4,8 δισ., αριθμός που
αντιστοιχεί στο ήμισυ της εκτίμησης για το μέγεθος του παγκόσμιου πληθυσμού στα
μέσα του αιώνα.
Η
αύξηση
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή αύξηση των ασθενών δεν θα οφείλεται απλά στην αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά και σε αύξηση της συχνότητας της μυωπίας. Η ραγδαία αύξηση του ποσοστού των ασθενών στον γενικό πληθυσμό αποδίδεται σε «περιβαλλοντικούς παράγοντες, κυρίως αλλαγές του τρόπου ζωής που προκύπτουν από έναν συνδυασμό μειωμένου χρόνου παραμονής σε εξωτερικούς χώρους και αυξημένων δραστηριοτήτων κοντινής απόστασης, μεταξύ άλλων παραγόντων» γράφουν οι συντάκτες της μελέτης στην Αυστραλία και τη Σιγκαπούρη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή αύξηση των ασθενών δεν θα οφείλεται απλά στην αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά και σε αύξηση της συχνότητας της μυωπίας. Η ραγδαία αύξηση του ποσοστού των ασθενών στον γενικό πληθυσμό αποδίδεται σε «περιβαλλοντικούς παράγοντες, κυρίως αλλαγές του τρόπου ζωής που προκύπτουν από έναν συνδυασμό μειωμένου χρόνου παραμονής σε εξωτερικούς χώρους και αυξημένων δραστηριοτήτων κοντινής απόστασης, μεταξύ άλλων παραγόντων» γράφουν οι συντάκτες της μελέτης στην Αυστραλία και τη Σιγκαπούρη.
Τονίζουν ακόμα ότι οι υπηρεσίες υγείας θα
πρέπει να προετοιμαστούν κατάλληλα για τη διαχείριση αυτού του διογκούμενου
προβλήματος δημόσιας υγείας. Οι στρατηγικές που μπορούν να ακολουθήσουν οι
γονείς για να προστατεύσουν τα παιδιά τους είναι η ετήσια εξέταση στον
οφθαλμίατρο αλλά και «η αύξηση του χρόνου παραμονής σε
εξωτερικούς χώρους και η μείωση του χρόνου που αφιερώνει κανείς σε
δραστηριότητες κοντικής απόστασης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ηλεκτρονικών
συσκευών που απαιτούν συνεχή εστίαση από μικρή απόσταση» λέει ο
καθηγητής Κόβιν Ναϊντού, μέλος της ερευνητικής ομάδας
και διευθύνων σύμβουλος του αυστραλιανού Ινστιτούτου Όρασης
«Μπράιεν Χόλντεν».
Η θεωρία ότι η μυωπία σχετίζεται με την
πολύωρη παραμονή σε εσωτερικούς χώρους γίνεται όλο και περισσότερο αποδεκτή,
ωστόσο ο μηχανισμός του φαινομένου είναι λιγότερο σαφής. Μια υπόθεση για την
οποία υπάρχουν κάποιες ενδείξεις είναι ότι η μυωπία προκαλείται από την έλλειψη
ηλιακής ακτινοβολίας. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Τύμπιγκεν στη
Γερμανία, η οποία πραγματοποιήθηκε σε κοτόπουλα το 2009,
έδειχνε ότι το φως υψηλή έντασης μειώνει δραστικά τον κίνδυνο. Το ίδιο βρέθηκε
αργότερα να ισχύει στους πιθήκους ρέζους.