Σχέδιο για την πληρωμή αναδρομικών στις
συντάξεις που θα περιλαμβάνει όμως πολλές δόσεις επεξεργάζεται η κυβέρνηση
καθώς αρμόδια στελέχη θεωρούν σχεδόν ειλημμένη την απόφαση επιστροφής των
μειώσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές για 1,5 εκατ. συνταξιούχους για ένα
διάστημα που δεν θα ξεπερνά τους 10 μήνες.
Τα ποσά για το διάστημα αυτό φτάνουν ως και τα 7.400 ευρώ.
Οσοι έχουν όμως προσφύγει στα δικαστήρια μπορεί να δικαιωθούν με περισσότερα αναδρομικά.
Αστάθμητος παράγοντας ωστόσο (αν και μη πιθανός) είναι να βγει η νέα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τον νόμο Κατρούγκαλου και να παγώσει τα αναδρομικά για όσους δεν έχουν ασκήσει προσφυγή στα δικαστήρια. Σε αυτή την περίπτωση οι διεκδικήσεις περιορίζονται σημαντικά, πλην όμως μια τέτοια ερμηνεία του ΣτΕ θα έρθει σε πλήρη αντίθεση με την αντισυνταγματικότητα που έκρινε τον Ιούνιο του 2015 για τις μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 για τις οποίες ουδέποτε διατύπωσε τη θέση ότι επιστρέφονται μόνο με αγωγές, αλλά διέταξε τότε την κυβέρνηση να τις σταματήσει άμεσα, πράγμα που δεν έγινε.
Η πιθανότερη εκδοχή πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι ότι το ΣτΕ -που έχει έτοιμη την απόφαση αλλά καθυστερεί τη δημοσίευσή της- δεν θα έρθει σε κόντρα με την απόφαση του Ιουνίου του 2015.
Οι τελικές αποφάσεις από την πλευρά της κυβέρνησης και η όποια ρύθμιση επιλεγεί κινούνται στην κατεύθυνση της αποκατάστασης των συντάξεων και αναμένονται τον Νοέμβριο με πιλότο την απόφαση του ΣτΕ. Οι δε πληρωμές αναμένεται να ξεκινήσουν το 2020 αφού προηγηθεί ξεκάθαρη αποτύπωση του κόστους των επιστροφών στους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών.
Η επικρατέστερη επιλογή πάντως, όπως αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, μέσα από τις εκτιμήσεις αρμοδίων στελεχών, είναι να δοθούν τα αναδρομικά σε δόσεις, που ίσως φτάνουν και σε βάθος 5ετίας.
Μια πρώτη προσέγγιση του κόστους των αναδρομικών δείχνει ότι αν επιστραφούν όλες οι μειώσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το ΣτΕ, δηλαδή οι περικοπές των νόμων 4051 και 4093 σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και τα Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί προτού καταργηθούν, θα απαιτηθούν περί τα 3,5 με 3,8 δισ. ευρώ για όλους τους συνταξιούχους. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί σχεδόν με πέντε ετήσια μερίσματα από το πλεόνασμα της οικονομίας, δηλαδή με ένα μέσο κόστος της τάξης των 750 εκατ. ευρώ ετησίως για μια 5ετία που θα πρέπει να διανέμεται μόνο για τα αναδρομικά.
Το ποσό αυτό αφορά στο διάστημα Ιουλίου 2015-Απριλίου 2016 (10 μήνες) για τις επιστροφές μειώσεων και Δώρων σε κύριες συντάξεις και από Ιούλιο 2015 ως Ιούνιο 2016 (12 μήνες) για τις επικουρικές. Οι 12 μήνες στις επικουρικές είναι διότι από τον Ιούνιο του 2016 έγινε ο επανυπολογισμός τους με τον νόμο Κατρούγκαλου και όσες ήταν σε άθροισμα πάνω από τα 1.300 ευρώ με τις κύριες συντάξεις μειώθηκαν (περίπου 260.000 συνταξιούχοι έχασαν τότε ως 50%), ενώ όσες επικουρικές είχαν άθροισμα κάτω από 1.300 ευρώ δεν μειώθηκαν αλλά δόθηκε προσωπική διαφορά με τον επανυπολογισμό του νόμου Κατροούγκαλου. Η ουσία όμως είναι ότι μόνον στις επικουρικές εφαρμόστηκε άμεσα ο επανυπολογισμός συντάξεων (με ή χωρίς μειώσεις) και σε κάθε περίπτωση έπαψαν να εμφανίζονται από τον Ιούνιο του 2016 και μετά στα ενημερωτικά επικουρικών συντάξεων διότι απλά ενσωματώθηκαν είτε στις νέες περικοπές είτε στις προσωπικές διαφορές.
Αντίθετα στις κύριες συντάξεις οι παράνομες μειώσεις συνεχίστηκαν και μετά τον Μάιο του 2016 που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου καθώς ο επανυπολογισμός τους έγινε το 2019 και όχι το 2016.
Κριτήριο για την επιστροφή των αναδρομικών είναι το ύψος των συντάξεων και οι περικοπές που είχαν οι συνταξιούχοι. Τα περισσότερα αναδρομικά από τις μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 καθώς και από Δώρα έχουν λαμβάνειν οι συνταξιούχοι με άθροισμα συντάξεων πάνω από 1.000 ευρώ. Ενώ όσοι παίρνουν κάτω από 1.000 ευρώ (είτε από κύρια είτε και με επικουρική) δικαιούνται πολύ μικρότερα ποσά και για ένα μεγάλο ποσοστό αυτών οι επιστροφές θα είναι μόνο από Δώρα συντάξεων.
Τα ποσά που παίρνουν οι συνταξιούχοι ανά Ταμείο και σε πόσες δόσεις
Οι επιστροφές για ένα 10μηνο και 12μηνο (στις επικουρικές) για τους συνταξιούχους βγάζουν κατά μέσο όρο:
• Αναδρομικά ως 7.338 ευρώ για συνταξιούχους Δημοσίου.
• Αναδρομικά ως 6.770 ευρώ για συνταξιούχους ΔΕΚΟ-Τραπεζών.
• Αναδρομικά ως 6.402 ευρώ για συνταξιούχους ΙΚΑ.
• Αναδρομικά ως 3.300 ευρώ για συνταξιούχους του ΟΑΕΕ.
• Αναδρομικά το πολύ ως 1.300 ευρώ για χαμηλοσυνταξιούχους (με άθροισμα συντάξεων ως 1.000 ευρώ).
• Αναδρομικά ως 3.850 ευρώ για συνταξιούχους του ΝΑΤ. Αν επιστραφεί και η μείωση 7% που κρίθηκε αντισυνταγματική για τις συντάξεις του ΝΑΤ με απόφαση Εφετείου (549/2019), τότε τα αναδρομικά ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ.
Τα ποσά για το διάστημα αυτό φτάνουν ως και τα 7.400 ευρώ.
Οσοι έχουν όμως προσφύγει στα δικαστήρια μπορεί να δικαιωθούν με περισσότερα αναδρομικά.
Αστάθμητος παράγοντας ωστόσο (αν και μη πιθανός) είναι να βγει η νέα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τον νόμο Κατρούγκαλου και να παγώσει τα αναδρομικά για όσους δεν έχουν ασκήσει προσφυγή στα δικαστήρια. Σε αυτή την περίπτωση οι διεκδικήσεις περιορίζονται σημαντικά, πλην όμως μια τέτοια ερμηνεία του ΣτΕ θα έρθει σε πλήρη αντίθεση με την αντισυνταγματικότητα που έκρινε τον Ιούνιο του 2015 για τις μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 για τις οποίες ουδέποτε διατύπωσε τη θέση ότι επιστρέφονται μόνο με αγωγές, αλλά διέταξε τότε την κυβέρνηση να τις σταματήσει άμεσα, πράγμα που δεν έγινε.
Η πιθανότερη εκδοχή πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι ότι το ΣτΕ -που έχει έτοιμη την απόφαση αλλά καθυστερεί τη δημοσίευσή της- δεν θα έρθει σε κόντρα με την απόφαση του Ιουνίου του 2015.
Οι τελικές αποφάσεις από την πλευρά της κυβέρνησης και η όποια ρύθμιση επιλεγεί κινούνται στην κατεύθυνση της αποκατάστασης των συντάξεων και αναμένονται τον Νοέμβριο με πιλότο την απόφαση του ΣτΕ. Οι δε πληρωμές αναμένεται να ξεκινήσουν το 2020 αφού προηγηθεί ξεκάθαρη αποτύπωση του κόστους των επιστροφών στους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών.
Η επικρατέστερη επιλογή πάντως, όπως αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, μέσα από τις εκτιμήσεις αρμοδίων στελεχών, είναι να δοθούν τα αναδρομικά σε δόσεις, που ίσως φτάνουν και σε βάθος 5ετίας.
Μια πρώτη προσέγγιση του κόστους των αναδρομικών δείχνει ότι αν επιστραφούν όλες οι μειώσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το ΣτΕ, δηλαδή οι περικοπές των νόμων 4051 και 4093 σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και τα Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί προτού καταργηθούν, θα απαιτηθούν περί τα 3,5 με 3,8 δισ. ευρώ για όλους τους συνταξιούχους. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί σχεδόν με πέντε ετήσια μερίσματα από το πλεόνασμα της οικονομίας, δηλαδή με ένα μέσο κόστος της τάξης των 750 εκατ. ευρώ ετησίως για μια 5ετία που θα πρέπει να διανέμεται μόνο για τα αναδρομικά.
Το ποσό αυτό αφορά στο διάστημα Ιουλίου 2015-Απριλίου 2016 (10 μήνες) για τις επιστροφές μειώσεων και Δώρων σε κύριες συντάξεις και από Ιούλιο 2015 ως Ιούνιο 2016 (12 μήνες) για τις επικουρικές. Οι 12 μήνες στις επικουρικές είναι διότι από τον Ιούνιο του 2016 έγινε ο επανυπολογισμός τους με τον νόμο Κατρούγκαλου και όσες ήταν σε άθροισμα πάνω από τα 1.300 ευρώ με τις κύριες συντάξεις μειώθηκαν (περίπου 260.000 συνταξιούχοι έχασαν τότε ως 50%), ενώ όσες επικουρικές είχαν άθροισμα κάτω από 1.300 ευρώ δεν μειώθηκαν αλλά δόθηκε προσωπική διαφορά με τον επανυπολογισμό του νόμου Κατροούγκαλου. Η ουσία όμως είναι ότι μόνον στις επικουρικές εφαρμόστηκε άμεσα ο επανυπολογισμός συντάξεων (με ή χωρίς μειώσεις) και σε κάθε περίπτωση έπαψαν να εμφανίζονται από τον Ιούνιο του 2016 και μετά στα ενημερωτικά επικουρικών συντάξεων διότι απλά ενσωματώθηκαν είτε στις νέες περικοπές είτε στις προσωπικές διαφορές.
Αντίθετα στις κύριες συντάξεις οι παράνομες μειώσεις συνεχίστηκαν και μετά τον Μάιο του 2016 που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου καθώς ο επανυπολογισμός τους έγινε το 2019 και όχι το 2016.
Κριτήριο για την επιστροφή των αναδρομικών είναι το ύψος των συντάξεων και οι περικοπές που είχαν οι συνταξιούχοι. Τα περισσότερα αναδρομικά από τις μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 καθώς και από Δώρα έχουν λαμβάνειν οι συνταξιούχοι με άθροισμα συντάξεων πάνω από 1.000 ευρώ. Ενώ όσοι παίρνουν κάτω από 1.000 ευρώ (είτε από κύρια είτε και με επικουρική) δικαιούνται πολύ μικρότερα ποσά και για ένα μεγάλο ποσοστό αυτών οι επιστροφές θα είναι μόνο από Δώρα συντάξεων.
Τα ποσά που παίρνουν οι συνταξιούχοι ανά Ταμείο και σε πόσες δόσεις
Οι επιστροφές για ένα 10μηνο και 12μηνο (στις επικουρικές) για τους συνταξιούχους βγάζουν κατά μέσο όρο:
• Αναδρομικά ως 7.338 ευρώ για συνταξιούχους Δημοσίου.
• Αναδρομικά ως 6.770 ευρώ για συνταξιούχους ΔΕΚΟ-Τραπεζών.
• Αναδρομικά ως 6.402 ευρώ για συνταξιούχους ΙΚΑ.
• Αναδρομικά ως 3.300 ευρώ για συνταξιούχους του ΟΑΕΕ.
• Αναδρομικά το πολύ ως 1.300 ευρώ για χαμηλοσυνταξιούχους (με άθροισμα συντάξεων ως 1.000 ευρώ).
• Αναδρομικά ως 3.850 ευρώ για συνταξιούχους του ΝΑΤ. Αν επιστραφεί και η μείωση 7% που κρίθηκε αντισυνταγματική για τις συντάξεις του ΝΑΤ με απόφαση Εφετείου (549/2019), τότε τα αναδρομικά ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ.
