http://www.sansimera.gr
Πολύνεκρο
περιστατικό, που έλαβε χώρα στην Αγία Πετρούπολη και οδήγησε στη
φιλελεύθερη Επανάσταση του 1905.
Από
τον Δεκέμβριο του 1904 η εργατική τάξη της
Ρωσίας βρισκόταν σε αναβρασμό. Με απεργίες στα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα, που
είχαν παραλύσει τη χώρα, ζητούσε καθιέρωση
οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης, αυξήσεις
μισθών, ενώ απαιτούσε από τον αυταρχικό τσάρο Νικόλαο Β' τον τερματισμό του
Ρωσοϊαπωνικού Πολέμου και το
δικαίωμα της καθολικής ψήφου.
Την
Κυριακή 9 Ιανουαρίου 1905 (22 Ιανουαρίου με το νέο ημερολόγιο)
ο ιερέας Γκεόργκι Γκαπόν οργάνωσε ένα μεγάλο
συλλαλητήριο στην Αγία Πετρούπολη. Ηγείτο της «Συνέλευσης», ενός συνδικάτου εγκεκριμένου
από την τσαρική αστυνομία, το οποίο συσπείρωνε κυρίως θρησκευόμενους εργάτες. Πάνω από 100.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν
σε έξι σημεία της πόλης, με σκοπό να κατευθυνθούν στα Χειμερινά
Ανάκτορα και να επιδώσουν τα αιτήματά τους στον τσάρο.
Η διαδήλωση ήταν ειρηνική. Ο πατέρας Γκαπόν και οι συνεργάτες του είχαν δημιουργήσει συνθήκες
αποτελεσματικής περιφρούρησης για να μην παρεισφρήσουν αναρχικά στοιχεία, που
είχαν έντονη παρουσία στα πολιτικά δρώμενα της τσαρικής Ρωσίας. Η αστυνομία
φαινόταν να ελέγχει την κατάσταση, αφού επρόκειτο για ένα απολύτως ελεγχόμενο
συλλαλητήριο.
Οι
διαδηλωτές συν γυναιξί και τέκνοις προχώρησαν προς τα Χειμερινά Ανάκτορα, κρατώντας θρησκευτικά λάβαρα και
τραγουδώντας εκκλησιαστικούς και πατριωτικούς ύμνους, όπως «Ο Θεός σώζοι τον Τσάρο». Είχαν την πεποίθηση ότι θα έβλεπαν τον
αγαπημένο τους αφέντη για να του θέσουν τα αιτήματά τους και αυτός ως «καλός πατερούλης» θα έδινε τις αναγκαίες
λύσεις.
Αντ' αυτού αντιμετώπισαν τις κάννες των όπλων της Αυτοκρατορικής
Φρουράς, μόλις πλησίασαν στο Παλάτι. Στο μακελειό που
επακολούθησε 96 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους
και 333 τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό. Η τσαρική
αντιπολίτευση έκανε λόγο για 4.000 νεκρούς. Ιστορικοί που μελέτησαν το αιματηρό
συμβάν, υπολογίζουν τους νεκρούς σε 200 και
τους τραυματίες σε 800, από τους πυροβολισμούς και τον πανικό που
ακολούθησε.
Ο
Νικόλαος Β' χαρακτήρισε το περιστατικό «οδυνηρό».
Ο ίδιος απουσίαζε από το Παλάτι και η
απόφαση για το αιματοκύλισμα φαίνεται ότι λήφθηκε από τον υπερβάλλοντα ζήλο
κάποιου αξιωματικού. Όμως, το ανάθεμα θα πέσει πάνω στον Τσάρο, που
θα χάσει την εμπιστοσύνη μεγάλων μαζών του λαού.
Αμέσως
μετά το μακελειό στα Χειμερινά Ανάκτορα ξέσπασαν μεγάλες
ταραχές στην Αγία Πετρούπολη, με εκτεταμένες καταστροφές
και λεηλασίες. Οι εξελίξεις οδήγησαν στη λεγόμενη «Επανάσταση του 1905» και το φιλελεύθερο αλά ρωσικά πείραμα
του πρωθυπουργού Πιοτρ Στολίπιν. Η αντίστροφη μέτρηση για την
ανατροπή της ρωσικής μοναρχίας είχε αρχίσει.
