http://www.makthes.gr/
Του Νίκου Ηλιάδη
Αυξήσεις-φωτιά της τάξης από 25% έως 33% για τη συντριπτική πλειονότητα των χρηστών της αστικής συγκοινωνίας στο νομό Θεσσαλονίκης προβλέπει η νέα τιμολογιακή πολιτική στον ΟΑΣΘ, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Οκτωβρίου.
Αυξήσεις-φωτιά της τάξης από 25% έως 33% για τη συντριπτική πλειονότητα των χρηστών της αστικής συγκοινωνίας στο νομό Θεσσαλονίκης προβλέπει η νέα τιμολογιακή πολιτική στον ΟΑΣΘ, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Οκτωβρίου.
Οι νέες τιμές των εισιτηρίων αναμένεται να
ανακοινωθούν εντός των ημερών, πιθανότατα και αύριο, με τη δημοσίευση στο ΦΕΚ των δύο Κοινών
Υπουργικών Αποφάσεων, υπογεγραμμένων από τον αναπληρωτή υπουργό
Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και τον
υφυπουργό Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλο.
Στις δύο ΚΥΑ συμπεριλαμβάνονται και
πρόνοιες για τον εξορθολογισμό της λειτουργίας του ΟΑΣΘ, με στόχο να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του.
Της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και Οργανισμού προηγήθηκαν πολύμηνες διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο 9μελούς ομάδας εργασίας, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του υπουργείου Μεταφορών και του ΟΑΣΘ. Στο τέλος Μαΐου οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει σε ένα κοινό πόρισμα, που υπέβαλαν προς έγκριση στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο όμως ζητούσε περαιτέρω περικοπές της κρατικής επιχορήγησης. Τελικώς η οριστική συμφωνία επιτεύχθηκε την περασμένη Δευτέρα, αλλά το ακριβές περιεχόμενό της, άγνωστο γιατί, δεν δημοσιοποιήθηκε.
ΤΑ ΠΗΡΕ ΟΛΑ Ο ΟΑΣΘ
Η συμφωνία περιλαμβάνει ουσιαστικά δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά τα έως το 2014 πεπραγμένα και το δεύτερο την τριετία 2015-2017. Ως προς το πρώτο σκέλος ο ΟΑΣΘ πρέπει να αισθάνεται ευτυχής, αφού πήρε όλα όσα ζητούσε από το ελληνικό δημόσιο και κάτι παραπάνω μάλιστα. Ειδικότερα σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν από τα αρμόδια υπουργεία για την τετραετία 2010-2013 οι δύο πλευρές βρίσκονταν στη διαιτησία, με τον ΟΑΣΘ να διεκδικεί επιπλέον 119,3 εκατ. ευρώ, πέραν των εκατοντάδων εκατομμυρίων τα οποία είχε ήδη εισπράξει. Τελικώς συμφωνήθηκε να του καταβληθούν άλλα 120,7 εκατ., δηλαδή 1,4 εκατ. πέραν των απαιτήσεών του στη διαιτησία. Με την επιπλέον αυτή επιχορήγηση το κόστος του ελληνικού δημοσίου για τον ΟΑΣΘ την περίοδο 2008-2013 αυξάνεται στα 135 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως.
Επίσης για το τρέχον 2014 το ελληνικό δημόσιο είχε καταβάλει 44 εκατ., με τον ΟΑΣΘ να απαιτεί άλλα 67, σύνολο 101 εκατ. Τελικώς η συμφωνία έκλεισε στα 102,8 εκατ., δηλαδή 1,8 εκατ. περισσότερα.
Η ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΣΗ
Ραγδαία αποκλιμάκωση της κρατικής επιχορήγησης προβλέπεται για την προσεχή τριετία 2015-2017, στη διάρκεια της οποίας το ελληνικό δημόσιο θα καταβάλει στον ΟΑΣΘ συνολικά 144,3 εκατ. Αναλυτικότερα το 2015 η επιχορήγηση προσδιορίζεται στα 53,2 εκατ., το 2016 στα 47 και το 2017 στα 44,1. Στην πραγματικότητα όμως ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρύνεται με αρκετά περισσότερα εκατομμύρια, τα οποία δεν προσδιορίζονται αριθμητικά στις ΚΥΑ, αλλά περιέχονται στα λεγόμενα «ψιλά γράμματα» της συμφωνίας.
Ειδικότερα σημαντικό ποσό, άγνωστο πόσο, θα καταβάλει στον ΟΑΣΘ το υπουργείο Παιδείας για τις εκπτώσεις που τυγχάνουν οι μαθητές και οι φοιτητές. Το ποσό αυτό το κατέβαλε έως σήμερα το υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες αυτή τη στιγμή ο ΟΑΣΘ έχει διανείμει περί τα 81.000 μαθητικά πάσο και περί τα 30.000 φοιτητικά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες στον ΟΑΣΘ προσδοκούν για τις εκπτώσεις αυτές να εισπράξουν από το υπουργείο Παιδείας ένα κονδύλι της τάξης τουλάχιστον των 15 εκατ. ευρώ ετησίως. Το ελληνικό δημόσιο επιβαρύνεται επίσης με τις εκπτώσεις και τις ατέλειες για τη μετακίνηση των ΑμεΑ κ.λπ.
ΑΘΙΚΤΟΙ ΟΙ ΜΕΤΟΧΟΙ
Την υπόλοιπη διαφορά έως τα περίπου 100 εκατ. ευρώ που είναι η φετινή κρατική επιχορήγηση θα κληθεί να την καλύψει το επιβατικό κοινό μέσω της κατακόρυφης αύξησης του εισιτηρίου.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι για άλλη μία φορά οι μέτοχοι φαίνεται να παραμένουν στο απυρόβλητο, τουλάχιστον με βάση τις έως τώρα πληροφορίες της «ΜτΚ». Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες η συμφωνία πολιτείας-ΟΑΣΘ δεν προβλέπει καμία περικοπή στο μέρισμα των μετόχων. Αντιθέτως στους μετόχους δίδεται άλλο ένα δώρο, που αφορά την παράταση του χρόνου ζωής των λεωφορείων κατά μία πενταετία. Πιο συγκεκριμένα, ενώ σήμερα ο ΟΑΣΘ ήταν υποχρεωμένος να αποσύρει όσα λεωφορεία είχαν συμπληρώσει δεκαπενταετία και να τα αντικαταστήσει με καινούργια, τώρα το όριο μετατίθεται στην εικοσαετία. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία του 2001 όριζε το όριο ζωής στα δώδεκα έτη, τα οποία εν συνεχεία έγιναν δεκαπέντε και τώρα θα πάνε στα είκοσι. Ήδη το όριο της δεκαπενταετίας είχαν συμπληρώσει περί τα 120 λεωφορεία, εκ των οποίων τα 90 έπρεπε να είχαν αντικατασταθεί από το 2012 και τα άλλα 30 εντός του 2014. Η αύξηση του ορίου ζωής των λεωφορείων πρακτικά σημαίνει πως, πέραν του γεγονότος ότι σημαντικό μέρος του στόλου του ΟΑΣΘ θα είναι πεπαλαιωμένο, για τα επόμενα χρόνια οι μέτοχοι δεν θα χρειαστεί να βάλουν το χέρι στην τσέπη για την αγορά νέων λεωφορείων.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την τελευταία πενταετία, όπου σχεδόν το σύνολο των πολιτών είδε τα εισοδήματά του να συρρικνώνονται, οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ δεν υπέστησαν την παραμικρή μείωση στα εισοδήματά τους από μερίσματα. Ο Οργανισμός συνέχισε να καταβάλλει κανονικά περί τα 16 εκατ. ετησίως στους μετόχους, παρότι δεν εισέπραττε το σύνολο της κρατικής επιχορήγησης. Για το λόγο αυτό η διοίκηση του ΟΑΣΘ προσέφυγε σε τραπεζικό δανεισμό, προκειμένου να καταβάλλει τα μερίσματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες στη νέα συμφωνία θα προβλέπεται αυτή τη φορά ρήτρα, η οποία δεν θα επιτρέπει καταβολή μερίσματος σε περίπτωση ζημιογόνου χρήσης, κάτι το οποίο είναι αυτονόητο.
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ Κόβουν μισθούς και δρομολόγια
Οι ετήσιες δαπάνες του ΟΑΣΘ ανέρχονται σήμερα περίπου στα 180 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών του υπουργείου Μεταφορών και του Οργανισμού η αύξηση των κομίστρων, παρότι μεγάλη, δεν θα επαρκέσει, για να καλύψει το σύνολο των απωλειών από τη μείωση της κρατικής επιχορήγησης. Γι’ αυτό και στη συμφωνία υπάρχουν όροι για την περιστολή του κόστους λειτουργίας του ΟΑΣΘ. Η εφαρμογή αυτών των όρων θα έχει επιπτώσεις στους εργαζόμενους του Οργανισμού, κυρίως στους οδηγούς, αλλά και στο επιβατικό κοινό.
Ειδικότερα στη συμφωνία πολιτείας - ΟΑΣΘ προβλέπεται περιστολή δαπανών μισθοδοσίας κατά 5% αναδρομικά από την αρχή του 2014. Μέχρι αυτή τη στιγμή παραμένει άγνωστο εάν η περικοπή θα είναι οριζόντια σε όλους ή εάν θα επιβαρύνει κυρίως τους οδηγούς που αποτελούν και την πλειοψηφία των εργαζομένων (περίπου 1.800 σε σύνολο 2.600). Σύμφωνα με πληροφορίες ο ΟΑΣΘ προσανατολίζεται να μειώσει κυρίως τις δευτερεύουσες αποδοχές των οδηγών (υπερωρίες, νυχτερινά, εξαιρέσιμα) μέσω της περικοπής των μεταμεσονύκτιων δρομολογίων και των δρομολογίων κατά τις Κυριακές και αργίες. Αυτό πρακτικά θα σημάνει ότι οι οδηγοί θα χάσουν 150 με 200 ευρώ το μήνα (παίρνουν συνολικά περίπου 1.500 ευρώ καθαρά). Αντιθέτως οι διοικητικοί υπάλληλοι και το τεχνικό προσωπικό, που λαμβάνουν υψηλότερες αποδοχές, θα υποστούν πολύ μικρότερες απώλειες. Πάντως το ποσό το οποίο εκτιμάται πως θα εξοικονομηθεί δεν μπορεί να υπερβεί τα 7 εκατ. ευρώ ετησίως, δεδομένου ότι το σύνολο της ετήσιας μισθολογικής δαπάνης ανέρχεται σε περίπου 120 εκατ. Υπενθυμίζεται ότι οι εργαζόμενοι στον ΟΑΣΘ ήταν από τους ελάχιστους εν Ελλάδι που τα χρόνια της κρίσης δεν υπέστησαν μισθολογικές απώλειες.
Περιστολή δαπανών αναμένεται να υπάρξει και από τη δραστική περικοπή δρομολογίων μετά τα μεσάνυχτα, τα Σαββατοκύριακα, τις αργίες αλλά ενδεχομένως και τις καθημερινές. Επιδίωξη είναι η εξοικονόμηση πόρων από τη μείωση στα καύσιμα και στις φθορές των οχημάτων. Το ακριβές ύψος του ποσού που θα εξοικονομηθεί είναι αδύνατον προς το παρόν να υπολογιστεί.
Η μείωση των δρομολογίων θα έχει ασφαλώς επίπτωση και στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού. Πλέον όσοι χρησιμοποιούν τις γραμμές του ΟΑΣΘ κατά τις μεταμεσονύκτιες ώρες (με εξαίρεση ίσως τη γραμμή προς αεροδρόμιο και ακόμη μία) θα εξυπηρετούνται μόνον από τα ταξί. Παράλληλα θα αυξηθεί κατακόρυφα ο χρόνος αναμονής στις στάσεις τις Κυριακές και τις αργίες αλλά και τις καθημερινές. Αυτό σε συνδυασμό με την περαιτέρω αύξηση του ορίου παλαιότητας των λεωφορείων θα οδηγήσει σε σημαντική πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το επιβατικό κοινό.
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ Τι αλλάζει, τι συμφέρει
Στις πλάτες του επιβατικού κοινού μεταβιβάζεται σημαντικό μέρος των απωλειών του ΟΑΣΘ από την περιστολή της κρατικής επιχορήγησης. Από 1ης Οκτωβρίου οι χρήστες της αστικής συγκοινωνίας θα πληρώνουν ακριβότερα κατά 25% έως 33% τις μετακινήσεις τους, ανάλογα με τη γραμμή που χρησιμοποιούν. Ειδικότερα:
• Το εισιτήριο που σήμερα κοστίζει 0,80 ευρώ (α’ ζώνη) και χρησιμοποιείται για μόνον μία μετακίνηση θα ανέλθει στο 1 ευρώ (αύξηση 25%).
• Το εισιτήριο των 0,90 ευρώ, το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται για δύο διαδοχικές μετακινήσεις εντός 90 λεπτών (β’ ζώνη), αυξάνεται στο 1,20 (αύξηση 33%) για περιοριζόμενη χρήση 70 λεπτών. Επιπλέον η δεύτερη μετακίνηση πρέπει να είναι προς την ίδια κατεύθυνση και όχι προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, όπως έως σήμερα. Για παράδειγμα στο εξής δεν θα μπορεί κάποιος να μεταβεί από την Μπότσαρη στο δημαρχείο και να επιστρέψει με το ίδιο εισιτήριο στην Μπότσαρη.
• Θεσπίζεται εισιτήριο τριών χρήσεων (γ’ ζώνη), διάρκειας 90 λεπτών, το οποίο θα κοστίζει 1,5 ευρώ.
• Επίσης θεσπίζεται εισιτήριο τεσσάρων χρήσεων (δ’ ζώνη), διάρκειας 120 λεπτών, το οποίο θα κοστίζει 2 ευρώ.
ΣΥΓΧΥΣΗ
Εκτός από τις γραμμές εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος (α’ ζώνη), στις οποίες οι μετακινήσεις θα κοστίζουν 1 ευρώ, στον ΟΑΣΘ επικρατεί απόλυτη σύγχυση ως προς την τιμολόγηση των γραμμών στις περιοχές των επεκτάσεων. Συγκεκριμένα σύμφωνα με πληροφορίες στις συσκέψεις που έγιναν την Παρασκευή στα γραφεία του Οργανισμού στάθηκε αδύνατο να αποσαφηνιστεί ποιες περιοχές θα υπάγονται σε καθεμία από τις τρεις ζώνες που βρίσκονται εκτός πόλης. Επιπλέον υπήρχε η απορία εάν η τιμολόγηση πρέπει να γίνεται με βάση τις ζώνες ή τον αριθμό των μετεπιβιβάσεων. Ένα από τα σενάρια που εξετάστηκαν ήταν οι περιοχές των επεκτάσεων να χωριστούν σε δύο ζώνες, η πρώτη να αφορά ακτίνα έως 30 χιλιόμετρα από την πόλη (π.χ. Ν. Μηχανιώνα, Χαλκηδόνα, Λαγκαδάς) με κόστος 1,2 έως 1,5 ευρώ αναλόγως του αριθμού των μετεπιβιβάσεων και η δεύτερη την περιοχή των εννέα πρώην δήμων (πέραν του Λαγκαδά και δήμος Βόλβης) που εντάχθηκαν στο σύστημα αστικών συγκοινωνιών το 2011. Άγνωστο παραμένει εάν για τις μετακινήσεις εντός της γ’ ζώνης (π.χ. από Λαγκαδά προς Απολλωνία) οι χρήστες θα πληρώνουν 2 ή 1 ευρώ.
ΣΥΜΦΕΡΟΥΝ ΟΙ ΚΑΡΤΕΣ
• Το κόστος της μηνιαίας κάρτας παραμένει στα ίδια επίπεδα (30 ευρώ). Μειώνεται κατά 2 ευρώ, από τα 86 στα 84, το κόστος της τριμηνιαίας κάρτας, ενώ θεσπίζεται για πρώτη φορά εξαμηνιαία κάρτα, η τιμή της οποίας θα ανέρχεται στα 150 ευρώ. Τέλος μειώνεται σημαντικά η τιμή της ετήσιας κάρτας, η οποία θα κοστίζει πλέον 270 ευρώ (από 320). Είναι προφανές πως με τη νέα τιμολογιακή πολιτική οι ιθύνοντες ωθούν το επιβατικό κοινό προς τη χρήση των καρτών και κυρίως της ετήσιας.
• Το εισιτήριο της πολιτιστικής γραμμής παραμένει στα 2 ευρώ, ενώ θα υπάρχει και εισιτήριο 2 ευρώ για την επαρχία του Λαγκαδά.
• Παραμένουν οι εκπτώσεις (50%) για μαθητές, φοιτητές, πολυτέκνους κ.ά., καθώς και η δωρεάν μετακίνηση των ΑμεΑ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Μεταφορών από τη νέα τιμολογιακή πολιτική προσδοκάται αύξηση των εσόδων του ΟΑΣΘ από τα εισιτήρια κατά περίπου 50%, από τα 60 εκατ. ευρώ ετησίως σήμερα στα 90. Ωστόσο στελέχη του Οργανισμού θεωρούν εξαιρετικά φιλόδοξη αυτήν την εκτίμηση.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ-ΦΩΤΙΑ
Από το υπουργείο Μεταφορών έχουν γίνει συστάσεις προς τη διοίκηση του Οργανισμού να λάβει μέτρα, για να περιορίσει την εισφοροδιαφυγή (κοινώς τους τζαμπατζήδες). Προκειμένου να διευκολυνθεί μάλιστα το έργο του ΟΑΣΘ, στη νέα συμφωνία ως βασικό εισιτήριο θα χαρακτηρίζεται αυτό του 1,2 ευρώ και όχι του 1 ευρώ, όπως ήταν μέχρι τώρα (των 0,80 με σημερινές τιμές). Αυτό γίνεται, για να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το πρόστιμο σε όσους συλλαμβάνονται χωρίς εισιτήριο, από τα 48 ευρώ σήμερα (60 φορές την τιμή του εισιτηρίου των 0,80 ευρώ) στα 72 ευρώ (60 φορές την τιμή του εισιτηρίου του 1,2 ευρώ). Παράλληλα το πρόστιμο, εφόσον δεν εξοφληθεί μέσα στην προβλεπόμενη διορία, θα αποστέλλεται πλέον στην εφορία, κάτι που δεν γινόταν μέχρι σήμερα.
Της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και Οργανισμού προηγήθηκαν πολύμηνες διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο 9μελούς ομάδας εργασίας, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του υπουργείου Μεταφορών και του ΟΑΣΘ. Στο τέλος Μαΐου οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει σε ένα κοινό πόρισμα, που υπέβαλαν προς έγκριση στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο όμως ζητούσε περαιτέρω περικοπές της κρατικής επιχορήγησης. Τελικώς η οριστική συμφωνία επιτεύχθηκε την περασμένη Δευτέρα, αλλά το ακριβές περιεχόμενό της, άγνωστο γιατί, δεν δημοσιοποιήθηκε.
ΤΑ ΠΗΡΕ ΟΛΑ Ο ΟΑΣΘ
Η συμφωνία περιλαμβάνει ουσιαστικά δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά τα έως το 2014 πεπραγμένα και το δεύτερο την τριετία 2015-2017. Ως προς το πρώτο σκέλος ο ΟΑΣΘ πρέπει να αισθάνεται ευτυχής, αφού πήρε όλα όσα ζητούσε από το ελληνικό δημόσιο και κάτι παραπάνω μάλιστα. Ειδικότερα σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν από τα αρμόδια υπουργεία για την τετραετία 2010-2013 οι δύο πλευρές βρίσκονταν στη διαιτησία, με τον ΟΑΣΘ να διεκδικεί επιπλέον 119,3 εκατ. ευρώ, πέραν των εκατοντάδων εκατομμυρίων τα οποία είχε ήδη εισπράξει. Τελικώς συμφωνήθηκε να του καταβληθούν άλλα 120,7 εκατ., δηλαδή 1,4 εκατ. πέραν των απαιτήσεών του στη διαιτησία. Με την επιπλέον αυτή επιχορήγηση το κόστος του ελληνικού δημοσίου για τον ΟΑΣΘ την περίοδο 2008-2013 αυξάνεται στα 135 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως.
Επίσης για το τρέχον 2014 το ελληνικό δημόσιο είχε καταβάλει 44 εκατ., με τον ΟΑΣΘ να απαιτεί άλλα 67, σύνολο 101 εκατ. Τελικώς η συμφωνία έκλεισε στα 102,8 εκατ., δηλαδή 1,8 εκατ. περισσότερα.
Η ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΣΗ
Ραγδαία αποκλιμάκωση της κρατικής επιχορήγησης προβλέπεται για την προσεχή τριετία 2015-2017, στη διάρκεια της οποίας το ελληνικό δημόσιο θα καταβάλει στον ΟΑΣΘ συνολικά 144,3 εκατ. Αναλυτικότερα το 2015 η επιχορήγηση προσδιορίζεται στα 53,2 εκατ., το 2016 στα 47 και το 2017 στα 44,1. Στην πραγματικότητα όμως ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρύνεται με αρκετά περισσότερα εκατομμύρια, τα οποία δεν προσδιορίζονται αριθμητικά στις ΚΥΑ, αλλά περιέχονται στα λεγόμενα «ψιλά γράμματα» της συμφωνίας.
Ειδικότερα σημαντικό ποσό, άγνωστο πόσο, θα καταβάλει στον ΟΑΣΘ το υπουργείο Παιδείας για τις εκπτώσεις που τυγχάνουν οι μαθητές και οι φοιτητές. Το ποσό αυτό το κατέβαλε έως σήμερα το υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες αυτή τη στιγμή ο ΟΑΣΘ έχει διανείμει περί τα 81.000 μαθητικά πάσο και περί τα 30.000 φοιτητικά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες στον ΟΑΣΘ προσδοκούν για τις εκπτώσεις αυτές να εισπράξουν από το υπουργείο Παιδείας ένα κονδύλι της τάξης τουλάχιστον των 15 εκατ. ευρώ ετησίως. Το ελληνικό δημόσιο επιβαρύνεται επίσης με τις εκπτώσεις και τις ατέλειες για τη μετακίνηση των ΑμεΑ κ.λπ.
ΑΘΙΚΤΟΙ ΟΙ ΜΕΤΟΧΟΙ
Την υπόλοιπη διαφορά έως τα περίπου 100 εκατ. ευρώ που είναι η φετινή κρατική επιχορήγηση θα κληθεί να την καλύψει το επιβατικό κοινό μέσω της κατακόρυφης αύξησης του εισιτηρίου.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι για άλλη μία φορά οι μέτοχοι φαίνεται να παραμένουν στο απυρόβλητο, τουλάχιστον με βάση τις έως τώρα πληροφορίες της «ΜτΚ». Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες η συμφωνία πολιτείας-ΟΑΣΘ δεν προβλέπει καμία περικοπή στο μέρισμα των μετόχων. Αντιθέτως στους μετόχους δίδεται άλλο ένα δώρο, που αφορά την παράταση του χρόνου ζωής των λεωφορείων κατά μία πενταετία. Πιο συγκεκριμένα, ενώ σήμερα ο ΟΑΣΘ ήταν υποχρεωμένος να αποσύρει όσα λεωφορεία είχαν συμπληρώσει δεκαπενταετία και να τα αντικαταστήσει με καινούργια, τώρα το όριο μετατίθεται στην εικοσαετία. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία του 2001 όριζε το όριο ζωής στα δώδεκα έτη, τα οποία εν συνεχεία έγιναν δεκαπέντε και τώρα θα πάνε στα είκοσι. Ήδη το όριο της δεκαπενταετίας είχαν συμπληρώσει περί τα 120 λεωφορεία, εκ των οποίων τα 90 έπρεπε να είχαν αντικατασταθεί από το 2012 και τα άλλα 30 εντός του 2014. Η αύξηση του ορίου ζωής των λεωφορείων πρακτικά σημαίνει πως, πέραν του γεγονότος ότι σημαντικό μέρος του στόλου του ΟΑΣΘ θα είναι πεπαλαιωμένο, για τα επόμενα χρόνια οι μέτοχοι δεν θα χρειαστεί να βάλουν το χέρι στην τσέπη για την αγορά νέων λεωφορείων.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την τελευταία πενταετία, όπου σχεδόν το σύνολο των πολιτών είδε τα εισοδήματά του να συρρικνώνονται, οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ δεν υπέστησαν την παραμικρή μείωση στα εισοδήματά τους από μερίσματα. Ο Οργανισμός συνέχισε να καταβάλλει κανονικά περί τα 16 εκατ. ετησίως στους μετόχους, παρότι δεν εισέπραττε το σύνολο της κρατικής επιχορήγησης. Για το λόγο αυτό η διοίκηση του ΟΑΣΘ προσέφυγε σε τραπεζικό δανεισμό, προκειμένου να καταβάλλει τα μερίσματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες στη νέα συμφωνία θα προβλέπεται αυτή τη φορά ρήτρα, η οποία δεν θα επιτρέπει καταβολή μερίσματος σε περίπτωση ζημιογόνου χρήσης, κάτι το οποίο είναι αυτονόητο.
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ Κόβουν μισθούς και δρομολόγια
Οι ετήσιες δαπάνες του ΟΑΣΘ ανέρχονται σήμερα περίπου στα 180 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών του υπουργείου Μεταφορών και του Οργανισμού η αύξηση των κομίστρων, παρότι μεγάλη, δεν θα επαρκέσει, για να καλύψει το σύνολο των απωλειών από τη μείωση της κρατικής επιχορήγησης. Γι’ αυτό και στη συμφωνία υπάρχουν όροι για την περιστολή του κόστους λειτουργίας του ΟΑΣΘ. Η εφαρμογή αυτών των όρων θα έχει επιπτώσεις στους εργαζόμενους του Οργανισμού, κυρίως στους οδηγούς, αλλά και στο επιβατικό κοινό.
Ειδικότερα στη συμφωνία πολιτείας - ΟΑΣΘ προβλέπεται περιστολή δαπανών μισθοδοσίας κατά 5% αναδρομικά από την αρχή του 2014. Μέχρι αυτή τη στιγμή παραμένει άγνωστο εάν η περικοπή θα είναι οριζόντια σε όλους ή εάν θα επιβαρύνει κυρίως τους οδηγούς που αποτελούν και την πλειοψηφία των εργαζομένων (περίπου 1.800 σε σύνολο 2.600). Σύμφωνα με πληροφορίες ο ΟΑΣΘ προσανατολίζεται να μειώσει κυρίως τις δευτερεύουσες αποδοχές των οδηγών (υπερωρίες, νυχτερινά, εξαιρέσιμα) μέσω της περικοπής των μεταμεσονύκτιων δρομολογίων και των δρομολογίων κατά τις Κυριακές και αργίες. Αυτό πρακτικά θα σημάνει ότι οι οδηγοί θα χάσουν 150 με 200 ευρώ το μήνα (παίρνουν συνολικά περίπου 1.500 ευρώ καθαρά). Αντιθέτως οι διοικητικοί υπάλληλοι και το τεχνικό προσωπικό, που λαμβάνουν υψηλότερες αποδοχές, θα υποστούν πολύ μικρότερες απώλειες. Πάντως το ποσό το οποίο εκτιμάται πως θα εξοικονομηθεί δεν μπορεί να υπερβεί τα 7 εκατ. ευρώ ετησίως, δεδομένου ότι το σύνολο της ετήσιας μισθολογικής δαπάνης ανέρχεται σε περίπου 120 εκατ. Υπενθυμίζεται ότι οι εργαζόμενοι στον ΟΑΣΘ ήταν από τους ελάχιστους εν Ελλάδι που τα χρόνια της κρίσης δεν υπέστησαν μισθολογικές απώλειες.
Περιστολή δαπανών αναμένεται να υπάρξει και από τη δραστική περικοπή δρομολογίων μετά τα μεσάνυχτα, τα Σαββατοκύριακα, τις αργίες αλλά ενδεχομένως και τις καθημερινές. Επιδίωξη είναι η εξοικονόμηση πόρων από τη μείωση στα καύσιμα και στις φθορές των οχημάτων. Το ακριβές ύψος του ποσού που θα εξοικονομηθεί είναι αδύνατον προς το παρόν να υπολογιστεί.
Η μείωση των δρομολογίων θα έχει ασφαλώς επίπτωση και στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού. Πλέον όσοι χρησιμοποιούν τις γραμμές του ΟΑΣΘ κατά τις μεταμεσονύκτιες ώρες (με εξαίρεση ίσως τη γραμμή προς αεροδρόμιο και ακόμη μία) θα εξυπηρετούνται μόνον από τα ταξί. Παράλληλα θα αυξηθεί κατακόρυφα ο χρόνος αναμονής στις στάσεις τις Κυριακές και τις αργίες αλλά και τις καθημερινές. Αυτό σε συνδυασμό με την περαιτέρω αύξηση του ορίου παλαιότητας των λεωφορείων θα οδηγήσει σε σημαντική πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το επιβατικό κοινό.
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ Τι αλλάζει, τι συμφέρει
Στις πλάτες του επιβατικού κοινού μεταβιβάζεται σημαντικό μέρος των απωλειών του ΟΑΣΘ από την περιστολή της κρατικής επιχορήγησης. Από 1ης Οκτωβρίου οι χρήστες της αστικής συγκοινωνίας θα πληρώνουν ακριβότερα κατά 25% έως 33% τις μετακινήσεις τους, ανάλογα με τη γραμμή που χρησιμοποιούν. Ειδικότερα:
• Το εισιτήριο που σήμερα κοστίζει 0,80 ευρώ (α’ ζώνη) και χρησιμοποιείται για μόνον μία μετακίνηση θα ανέλθει στο 1 ευρώ (αύξηση 25%).
• Το εισιτήριο των 0,90 ευρώ, το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται για δύο διαδοχικές μετακινήσεις εντός 90 λεπτών (β’ ζώνη), αυξάνεται στο 1,20 (αύξηση 33%) για περιοριζόμενη χρήση 70 λεπτών. Επιπλέον η δεύτερη μετακίνηση πρέπει να είναι προς την ίδια κατεύθυνση και όχι προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, όπως έως σήμερα. Για παράδειγμα στο εξής δεν θα μπορεί κάποιος να μεταβεί από την Μπότσαρη στο δημαρχείο και να επιστρέψει με το ίδιο εισιτήριο στην Μπότσαρη.
• Θεσπίζεται εισιτήριο τριών χρήσεων (γ’ ζώνη), διάρκειας 90 λεπτών, το οποίο θα κοστίζει 1,5 ευρώ.
• Επίσης θεσπίζεται εισιτήριο τεσσάρων χρήσεων (δ’ ζώνη), διάρκειας 120 λεπτών, το οποίο θα κοστίζει 2 ευρώ.
ΣΥΓΧΥΣΗ
Εκτός από τις γραμμές εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος (α’ ζώνη), στις οποίες οι μετακινήσεις θα κοστίζουν 1 ευρώ, στον ΟΑΣΘ επικρατεί απόλυτη σύγχυση ως προς την τιμολόγηση των γραμμών στις περιοχές των επεκτάσεων. Συγκεκριμένα σύμφωνα με πληροφορίες στις συσκέψεις που έγιναν την Παρασκευή στα γραφεία του Οργανισμού στάθηκε αδύνατο να αποσαφηνιστεί ποιες περιοχές θα υπάγονται σε καθεμία από τις τρεις ζώνες που βρίσκονται εκτός πόλης. Επιπλέον υπήρχε η απορία εάν η τιμολόγηση πρέπει να γίνεται με βάση τις ζώνες ή τον αριθμό των μετεπιβιβάσεων. Ένα από τα σενάρια που εξετάστηκαν ήταν οι περιοχές των επεκτάσεων να χωριστούν σε δύο ζώνες, η πρώτη να αφορά ακτίνα έως 30 χιλιόμετρα από την πόλη (π.χ. Ν. Μηχανιώνα, Χαλκηδόνα, Λαγκαδάς) με κόστος 1,2 έως 1,5 ευρώ αναλόγως του αριθμού των μετεπιβιβάσεων και η δεύτερη την περιοχή των εννέα πρώην δήμων (πέραν του Λαγκαδά και δήμος Βόλβης) που εντάχθηκαν στο σύστημα αστικών συγκοινωνιών το 2011. Άγνωστο παραμένει εάν για τις μετακινήσεις εντός της γ’ ζώνης (π.χ. από Λαγκαδά προς Απολλωνία) οι χρήστες θα πληρώνουν 2 ή 1 ευρώ.
ΣΥΜΦΕΡΟΥΝ ΟΙ ΚΑΡΤΕΣ
• Το κόστος της μηνιαίας κάρτας παραμένει στα ίδια επίπεδα (30 ευρώ). Μειώνεται κατά 2 ευρώ, από τα 86 στα 84, το κόστος της τριμηνιαίας κάρτας, ενώ θεσπίζεται για πρώτη φορά εξαμηνιαία κάρτα, η τιμή της οποίας θα ανέρχεται στα 150 ευρώ. Τέλος μειώνεται σημαντικά η τιμή της ετήσιας κάρτας, η οποία θα κοστίζει πλέον 270 ευρώ (από 320). Είναι προφανές πως με τη νέα τιμολογιακή πολιτική οι ιθύνοντες ωθούν το επιβατικό κοινό προς τη χρήση των καρτών και κυρίως της ετήσιας.
• Το εισιτήριο της πολιτιστικής γραμμής παραμένει στα 2 ευρώ, ενώ θα υπάρχει και εισιτήριο 2 ευρώ για την επαρχία του Λαγκαδά.
• Παραμένουν οι εκπτώσεις (50%) για μαθητές, φοιτητές, πολυτέκνους κ.ά., καθώς και η δωρεάν μετακίνηση των ΑμεΑ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Μεταφορών από τη νέα τιμολογιακή πολιτική προσδοκάται αύξηση των εσόδων του ΟΑΣΘ από τα εισιτήρια κατά περίπου 50%, από τα 60 εκατ. ευρώ ετησίως σήμερα στα 90. Ωστόσο στελέχη του Οργανισμού θεωρούν εξαιρετικά φιλόδοξη αυτήν την εκτίμηση.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ-ΦΩΤΙΑ
Από το υπουργείο Μεταφορών έχουν γίνει συστάσεις προς τη διοίκηση του Οργανισμού να λάβει μέτρα, για να περιορίσει την εισφοροδιαφυγή (κοινώς τους τζαμπατζήδες). Προκειμένου να διευκολυνθεί μάλιστα το έργο του ΟΑΣΘ, στη νέα συμφωνία ως βασικό εισιτήριο θα χαρακτηρίζεται αυτό του 1,2 ευρώ και όχι του 1 ευρώ, όπως ήταν μέχρι τώρα (των 0,80 με σημερινές τιμές). Αυτό γίνεται, για να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το πρόστιμο σε όσους συλλαμβάνονται χωρίς εισιτήριο, από τα 48 ευρώ σήμερα (60 φορές την τιμή του εισιτηρίου των 0,80 ευρώ) στα 72 ευρώ (60 φορές την τιμή του εισιτηρίου του 1,2 ευρώ). Παράλληλα το πρόστιμο, εφόσον δεν εξοφληθεί μέσα στην προβλεπόμενη διορία, θα αποστέλλεται πλέον στην εφορία, κάτι που δεν γινόταν μέχρι σήμερα.
ΣΥΡΙΖΑ
Να αποσυρθούν οι υπουργικές αποφάσεις για τον ΟΑΣΘ
Την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης προκάλεσαν οι δύο κοινές
υπουργικές αποφάσεις για τον ΟΑΣΘ και
ζητά από την κυβέρνηση και τα αρμόδια υπουργεία να τις αποσύρουν, τονίζοντας
ότι «δεν θα ανεχτούμε
αυξήσεις εισιτηρίων και θα σταθούμε στο πλευρό των πολιτών που θα αντισταθούν
στη νέα ληστεία του ΟΑΣΘ και της κυβέρνησης».
Υπογραμμίζει επίσης ότι οι πολίτες της Θεσσαλονίκης «έχουν ανάγκη από ένα δημόσιο φορέα αστικών συγκοινωνιών, επιχορηγούμενο γενναία από τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε να παρέχει αξιόπιστες, ποιοτικές και φτηνές υπηρεσίες με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες».
ΔΙΑΡΚΕΣ ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ
«Το διαρκές - διαχρονικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σκάνδαλο λειτουργίας του ΟΑΣΘ, με την προκλητική εκάστοτε κυβερνητική επικύρωση μέσω Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, περνάει σε νέα φάση λεηλασίας του εισοδήματος των πολιτών της Θεσσαλονίκης και του συνόλου των φορολογουμένων» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι οι ΚΥΑ υπογράφονται «την ώρα που εκκρεμούν τα αποτελέσματα εισαγγελικής έρευνας για τα πρόσφατα στοιχεία της αδιαφανούς, τουλάχιστον, διαχείρισης από τη διοίκηση του ΟΑΣΘ», που αποκάλυψε η «Μακεδονία». Κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «σπεύδει να ικανοποιήσει τα αιτήματα του ΟΑΣΘ «υποκύπτοντας» στους εκβιασμούς που ασκεί με μεθοδικό τρόπο το τελευταίο διάστημα η διοίκηση του ιδιωτικού οργανισμού, με θύμα τους χειμαζόμενους από τη μνημονιακή πολιτική πολίτες της Θεσσαλονίκης».
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, τέλος, θέτει διάφορα ερωτήματα και καλεί την κυβέρνηση να δώσει άμεσα απαντήσεις για το πώς προέκυψαν οι χαριστικές επιχορηγήσεις, για το ότι δεν δημοσιεύονται ισολογισμοί του ΟΑΣΘ, «ούτε και τα πλήρη οικονομικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει η αντισταθμιστική καταβολή και το προκλητικά αδιαπραγμάτευτο - ακατέβατο επιχειρηματικό κέρδος των αγνώστου ταυτότητας μετόχων του ΟΑΣΘ, που φτάνει τα 16 εκατομμύρια ευρώ το έτος».
Υπογραμμίζει επίσης ότι οι πολίτες της Θεσσαλονίκης «έχουν ανάγκη από ένα δημόσιο φορέα αστικών συγκοινωνιών, επιχορηγούμενο γενναία από τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε να παρέχει αξιόπιστες, ποιοτικές και φτηνές υπηρεσίες με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες».
ΔΙΑΡΚΕΣ ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ
«Το διαρκές - διαχρονικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σκάνδαλο λειτουργίας του ΟΑΣΘ, με την προκλητική εκάστοτε κυβερνητική επικύρωση μέσω Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, περνάει σε νέα φάση λεηλασίας του εισοδήματος των πολιτών της Θεσσαλονίκης και του συνόλου των φορολογουμένων» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι οι ΚΥΑ υπογράφονται «την ώρα που εκκρεμούν τα αποτελέσματα εισαγγελικής έρευνας για τα πρόσφατα στοιχεία της αδιαφανούς, τουλάχιστον, διαχείρισης από τη διοίκηση του ΟΑΣΘ», που αποκάλυψε η «Μακεδονία». Κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «σπεύδει να ικανοποιήσει τα αιτήματα του ΟΑΣΘ «υποκύπτοντας» στους εκβιασμούς που ασκεί με μεθοδικό τρόπο το τελευταίο διάστημα η διοίκηση του ιδιωτικού οργανισμού, με θύμα τους χειμαζόμενους από τη μνημονιακή πολιτική πολίτες της Θεσσαλονίκης».
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, τέλος, θέτει διάφορα ερωτήματα και καλεί την κυβέρνηση να δώσει άμεσα απαντήσεις για το πώς προέκυψαν οι χαριστικές επιχορηγήσεις, για το ότι δεν δημοσιεύονται ισολογισμοί του ΟΑΣΘ, «ούτε και τα πλήρη οικονομικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει η αντισταθμιστική καταβολή και το προκλητικά αδιαπραγμάτευτο - ακατέβατο επιχειρηματικό κέρδος των αγνώστου ταυτότητας μετόχων του ΟΑΣΘ, που φτάνει τα 16 εκατομμύρια ευρώ το έτος».
